مهدی عرفانیان، مدرس و مشاوره کسب و کارهای حوزه مد، درمورد صنعتی شدن طراحی لباس بیان کرد: اگر بخواهیم به تنهایی به مقوله هنر طراحی لباس بپردازیم عملاً کار بیهودهای کرده ایم. چون در جهانی که ما زندگی میکنیم موضوع طراحی لباس به صورت صنعت در حال مطرح شدن است و حتی کشورهایی جز فرانسه، ایتالیا و یا ایالت متحده آمریکا که به پیشرفتهای خوبی در این زمینه رسیده اند نگاه صرف فرهنگی و هنری را از این موضوع گرفتند و این حوزه را وارد فضای صنعت کردند و زنجیرههای ارزشی آن را تکمیل کردند.
عرفانیان گفت: پیشینه فرهنگی طراحی لباس و یا مد در ایران طولانی است، در حالی که چنین شکلی را در کمتر کشوری شاهد هستیم. زیرا هر قسمتی از کشورمان، پارچه مخصوص خود، دیدگاه فرهنگی خاص خود به لباس و نوع دوخت خود را دارد، ولی با این وجود، نمیتوان به این پیشینه طولانی مغرور شد. زیرا صرف این که فقط بگوییم در حوزه فرهنگی، چند هزار پیشینه فرهنگی داریم و همین ویژگی نشان دهنده برتری ماست، کافی نیست و همین باعث می شود که درمورد پوشاک و طراحی لباس هم دچار چنین اشتباهی شویم.
این مدرس و مشاور کسب و کارهای حوزه مد ادامه داد: می توان موضوع طراحی لباس و اهمیت صنعت طراحی لباس در ارتباط با هنر و فرهنگ در این حوزه را بررسی کرد تا متوجه شد که چه راهکارهایی میتوان داشت. زیرا آن چه که ما در این حوزه نمیبینیم تصمیم گیریهای درست در آن است.
او افزود: با توجه به این که بنده با کارخانهها در ارتباط هستم، وقتی با آنها درمورد طراحی لباس صحبت میکنم تصوری که از طراحی لباس در ذهن آنها نقش میبندد، فردی است که نقاشی و رنگ آمیزی میکند و طرحهایی را به نمایش میگذارد که در فضای تولید، امکان اجرا و مخاطب ندارند.
عرفانیان بیان کرد: به نظر بنده، در زمینه طراحی لباس با چهار مقوله روبرو هستیم که یکی از آنها رشته طراحی لباس است و در دانشگاهها و آموزشگاههای آزاد تدریس میشود که دانشگاهها و گرایشهای این رشته در کشور ما در مقایسه با دیگر کشورها بسیار کم هستند و همچنین، دانشگاههای ما، آن طور که باید و شاید خروجی ندارند و بدنبال آن، یک سری خط قرمزها در حوزه طراحی مد و لباس وجود دارد که بیشتر هم شده است و بخش مهم آن به این خاطر است که در فضای دانشگاه طراحی لباس، ارتباط بین المللی نداریم. یعنی اگرچه در حوزه مهندسی و پزشکی و... ارتباط بین المللی وجود دارد، ولی در رشته طراحی لباس به دلیل حساسیتهای مختلف، کمتر شاهد این ارتباط هستیم.
مدرس و مشاوره کسب و کارهای حوزه مد گفت: از آن جایی که هنرمندان طراحی لباس و فشن از قلب غرب و اروپا گرفته شده اند ما در مواجهه با این رشته در جامعه و بدنه دولتی با نگرانیهایی روبرو هستیم و خواه، ناخواه این مسئله وجود دارد و در واقع، آن چه که در خیابان به عنوان پوشاک جامعه میبینیم برخاسته از فرهنگ کشور نیست. هرچند که در این سال ها، در بخش بومی سازی صنعت مد و لباس تلاشهایی شده، ولی آن طور که باید و شاید تأثیرگذار و جریان ساز نبوده است.
او ادامه داد: یکی دیگر از چالشهای این حوزه، شغل طراحی لباس است و وقتی که این واژه را در فضای کسب و کار مطرح میکنیم، طراح لباس را شخصی میبینند که لباس شب و عروس و مانتو طراحی میکند و با وجود این که حوزه مد و فشن دربرگیرنده مشاغل متعددی است. اما بسیاری از افراد سمت آنها نمیروند. مثلاً پیش بینی مد، یکی از شاخههایی است که در دنیا، روی آن کار میشود و درآمد بالایی هم دارد و خبرنگاری، نویسندگی مد، طراحی لباس، رنگ شناسی و... مواردی هستند که میتوان در این حوزه کار کرد.
به گفته این مدرس و مشاوره کسب و کارهای حوزه مد، در زمینه صنعت طراحی لباس، به جز برندهایی که در این زمینه فعالیت کرده اند، هیچ کاری در کشور انجام نشده است و شاهد صنعت طراحی لباس در کشور نیستیم.
عرفانیان افزود: اگر بخواهیم به طور دقیقتر به صنعت بپردازیم، شاید مقایسه کردن خودمان با کشورهایی مثل فرانسه، ایتالیا، انگلستان و آمریکا صحیح نباشد چراکه این کشورها نه تنها پیشینه بلکه زیرساختهای قوی تری دارند. به طور مثال؛ کشور کره در حدود ۱۵-۱۰ سال اخیر در این زمینه فعالیتهای خوبی انجام داده است؛ به طوری که امروز، شاهد مقولهای به نام فشن کره هستیم و تأثیر زیادی روی جوانان گذاشته است و آنها را به خود علاقهمند کرده است و در مقابل، در ایران، نبود زیرساختهای مناسب باعث شده است که طراحی لباس را به عنوان حلقه مفقوده در حوزه مد و پوشاک کشور ببینیم.
عرفانیان گفت: ما نباید صنعت طراحی لباس را منطبق با صنعت پوشاک درنظر بگیریم، در حالی که ما فکر میکنیم طراحی لباس، یک هنر است و به عنوان بخشی از صنعت پوشاک دیده میشود. البته این اشتباه نیست، ولی خود صنعت طراحی لباس در کشورهای دیگر صرفاً به عنوان هنر دیده نمیشود و به صورت صنعت به آن نگاه میکنند.
به گفته این مدرس و مشاوره کسب و کارهای حوزه مد، اگر بخواهیم به زنجیره ارزش طراحی لباس اشاره کنیم باید به نیروی انسانی یا همان طراحان لباس و مواد اولیه توجه کنیم. یعنی وقتی طراح لباس میخواهد لباسی را طراحی کند متریالی که در دسترس او قرار میگیرد باید همیشه در بازار موجود باشد و به این صورت نباشد که با واکنشهای سیاسی از بازار حذف شود و باید امکان تهیه آن، هم از لحاظ قیمتی و هم از نظر دسترسی، در اختیار برندها باشد.
عرفانیان افزود:سرمایه مادی در حوزه طراحی لباس و پوشاک مهم است که معمولاً باید خارج از اکوسیستم تأمین شود و بازار مخاطب و رسانه و رویدادها، جشنوارهها و نمایشگاهها هم از اهمیت زیادی برخوردار هستند که به قدرت و موجودیت طراحی لباس کمک میکنند و در ایران، زیر ساختها و ایدئولوژیهای فرهنگی اهمیت دارند که باید در قالب دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی شکل بگیرند و در نهایت، حمایتهای قانونی و سیاسی که باید برای این منظور صورت بگیرد.