در برنامه ششم سرانه مصرف لبنیات ۱۸۰ کیلو هدفگذاری شده بود که متاسفانه به سبب قیمت بالای محصولات لبنی این امر محقق نشد و هم اکنون آمار متفاوتی در خصوص سرانه مصرف لبنیات وجود دارد، اما آنچه مسلم است میزان مصرف نسبت به سال هایی که شیر یارانه ای و مدارس توزیع می شد، کاهش معناداری داشته است.

آمارها حاکی از آن است که سرانه مصرف در خوشبینانه ترین حالت کمتر از ۷۰ کیلوست که با برنامه اختلاف معناداری دارد. اما بسیاری از کارشناسان بر این باورند که توزیع شیرمدارس و حمایت از اقشار آسیب پذیر از راهکارهای موثر ارتقای سرانه مصرف لبنیات محسوب می شود. این درحالی است که به رغم گذشت یک سوم سال تحصیلی، خبری از توزیع شیرمدارس نیست.

در شرایط کنونی استاندارد توزیع شیرمدارس بالای ۲۰۰ نوبت است، درحالیکه سنوات گذشته بالاترین رکورد ما ۷۰ نوبت بوده است که با آزادسازی یارانه ها، میزان اعتبار توزیع استاندارد شیر در بین‌ دانش آموزان کشور از محل یارانه نهاده ها قابل تامین است که در صورت تحقق علاوه بر افزایش سرانه مصرف، بخش قابل توجهی از هزینه های درمان نسل های آتی هم کاهش می یابد.

با توجه به آنکه طی سال های اخیر خبری از توزیع شیر مدارس نبوده یا این‌موضوع به طور ناقص اجرا شده است، مدیرعامل اتحادیه تعاونی های لبنی اذعان می کند از زمانیکه بودجه در اختیار آموزش و پرورش قرار گرفت، این اعتبار هیچ گاه در راستای شیر مدارس هزینه نشد که براین اساس باید به متولی اصلی داده شود چرا که مشکلی در تولید و تامین شیرخام مدارس نداریم.

 ۳۰ هزار میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز توزیع استاندارد شیر مدارس

آقای سید محمدرضا بنی طبا سخنگوی انجمن صنایع لبنی گفت: در لایحه پیشنهادی بودجه امسال حدود ۸۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای دانش آموزان ۸ استان محروم تخصیص یافته بود، اما در مصوبه نهایی مجلس بودجه شیر مدارس حذف شد و اختیار تخصیص آن به سازمان هدفمندی یارانه سپرده شد.

به گفته او، با اصلاح نظام یارانه و حذف ارز ترجیحی مبلغ یک هزار و ۱۵۰ میلیارد تومان بودجه برای عرضه شیر و نان غنی شده برای ۴ میلیون دانش آموز در مناطق محروم، مصوب شد، اما تاکنون به رغم گذشت سه ماه از سال تحصیلی بودجه به آموزش و پرورش تخصیص داده نشده است.

بنی طبا با بیان اینکه برنامه ای برای اجرای توزیع شیر مدارس در کل کشور از سوی دولت وجود ندارد، گفت: حدود ۱۶ میلیون دانش آموز در سراسر کشور داریم که به شکل استاندارد بیش از ۲۰۰ نوبت توزیع شیر مدارس باید صورت گیرد که در صورت اجرا حدود ۳۰ درصد نیاز دانش آموزان به مواد مغزی شیر مانند کلسیم را تامین می کند.

سخنگوی انجمن صنایع لبنی می گوید: برای توزیع ۲۷۰ نوبت شیر مدارس ۱۶ میلیون دانش آموز به همان میزان یارانه ای که از بخش نهاده های دامی خارج شد، اعتبار نیاز است.

او توزیع شیرمدارس را یک طرح اساسی برای پیشگیری از افزایش هزینه های درمان نسل های آینده اعلام کرد و گفت: مسئولان نباید نگاه فانتزی به توزیع  شیر مدارس داشته باشند.

بنی طبا گفت: هم اکنون سرانه مصرف لبنیات در خوشبینانه ترین حالت کمتر از ۷۰ کیلوست، درحالیکه سرانه مصرف در زمانیکه شیر یارانه ای خانوار و مدارس توزیع می شد، حداکثر ۹۵ کیلو بود. حال احیای طرح شیرمدارس و تهیه کالابرگ برای ۷ میلیون خانوار محروم پشتوانه خوبی است که سرانه مصرف به حدود ۹۰ کیلو باز گردد که کماکان با سرانه استاندارد ۱۶۰ کیلو فاصله چشمگیری دارد.

بنی طبا ادامه داد: در حال حاضر کشور توسعه یافته ای را نمی توان پیدا کرد که توزیع شیرمدارس را بدرستی اجرا نکند، همچنین کشورهای در حال توسعه به مصرف شیر بدلیل مزایای آن در کاهش هزینه های درمان و سلامت نسل و افزایش میانگین قد جامعه، اهمیت می دهند.

به گفته او، صنایع لبنی آمادگی دارند که شیرمدرسه را با بهترین کیفیت و کمترین هزینه در اختیار دولت قرار دهند، اما دولت آسیب هایی که پیشتر در نحوه اجرای این طرح بود را باید اصلاح کند . به عنوان مثال توزیع شیرمدارس به مناقصه گذاشته نشود تا کارخانه هایی که کمترین استانداردها را رعایت می کنند، برنده شوند و در نهایت شیر با کیفیت نامناسب بدست دانش آموز برسد، در این خصوص حتما نیاز است صلاحیت سنجی شود و کارخانه هایی که صلاحیت دارند، توزیع را بر عهده بگیرند. همچنین متصدی اجرا و ناظر همزمان بر عهده وزارت خانه آموزش و پرورش یا هر ارگان دیگر نباید باشد تا از تضاد منافع جلوگیری شده و بر افزایش کیفیت طرح تمرکز شود.

بنی طبا می‌گوید: درصدی از شیر توزیعی مدارس برای دانش آموزانی‌که حساسیت دارند، باید بدون لاکتوز توزیع شود.

سخنگوی انجمن صنایع لبنی گفت: برای توزیع شیرمدارس بین ۱۶ میلیون دانش آموز بطور استاندارد و بالای ۲۰۰ نوبت، حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است که این‌ میزان برابر رقمی است که به عنوان یارانه نهاده دامی از ابتدای زنجیره حذف شد و قرار بود دولت آن را در چنین طرح هایی که منفعت مستقیم برای مصرف کننده و خانوارها دارد، هزینه کند.

بنابر آمار در سنوات گذشته رکورد توزیع ۷۰ نوبت شیرمدارس را داشتیم که این رقم کمتر از ۴ درصد نیاز  را تامین می کند.

 تولید شیرخام به ۱۲ میلیون تن می رسد

آقای مجتبی عالی مدیرعامل اتحادیه دامداران با بیان اینکه مشکلی در تولید شیرخام نداریم، گفت: تولید شیر همانند سال های قبل در حال انجام‌ است و هیچ افزایش یا کاهشی نسبت به قبل نداشتیم.

به گفته او، برآوردها حاکی از آن است که تولید شیرخام تا پایان سال به ۱۲ میلیون تن برسد.

عالی گفت: علی رغم‌ گذشت حدود ۳ ماه از آغاز سال تحصیلی، خبری از توزیع شیر مدارس نیست و تاکنون کارخانه های لبنی یا آموزش و پرورش صحبتی با اتحادیه مبنی بر تامین شیر مدارس نداشته اند.

مدیرعامل اتحادیه دامداران ادامه داد: توزیع شیر رایگان به تمامی مقاطع تحصیلی و پرداخت کالابرگ به جای یارانه نقدی در افزایش سرانه مصرف لبنیات و جلوگیری از هزینه های درمان تاثیر بسزایی دارد.

او گفت: هم اکنون دامداران هر کیلو شیرخام را با نرخ ۱۲ هزار تومان عرضه می کنند و به رغم‌افزایش هزینه ها، دامداران هیچ گاه در این مدت خواستار اصلاح قیمت نبودند.

شیرخام تولیدی پس از تبدیل به پودر شیرخشک از کشور قاچاق می شود

آقای علی احسان ظفری مدیرعامل اتحادیه تعاونی های لبنی گفت: بنابر آمار ۸ سالی است که توزیع شیر مدارس قطع شده است، هرچند در ۴ سال پیش تلاش هایی در وزارت صمت مبنی بر توزیع شیر مدارس برای استان های کمتر برخوردار صورت گرفت و منابعی در این خصوص تخصیص یافت.

به گفته او، علی رغم جلسات مکرر و انعقاد تفاهم نامه با اتحادیه لبنی در آن مقطع به منظور توزیع شیرمدارس در ۸ استان کشور، بودجه تخصیص یافت، اما به محض تخصیص بودجه، وزارت آموزش و پرورش اذعان کرد که خود توزیع را بر عهده می گیرد، اما متاسفانه همانند سنوات قبل، موضوع شیر مدارس به بیراهه کشیده شد.

ظفری می گوید:  ۱۵ تا ۱۶ میلیون دانش آموز در سطح کشور داریم که میزان اعتبار و بودجه به تعداد توزیع در طول سال بستگی دارد. اما آنچه حائز اهمیت است، توزیع شیر مدارس تعادلی برای شیرخام دامدار ایجاد می کند که متاسفانه هم اکنون نیست.

مدیرعامل اتحادیه تعاونی های لبنی گفت: با توجه به کاهش تقاضا برای شیرخام تولیدی، پس از تبدیل به پودر شیرخشک از کشور قاچاق می شود که این موضوع اجحاف در حق دانش آموزان است.

او با بیان اینکه اعتبار شیرمدارس در بودجه کشور رقمی‌ نیست،گفت: دولت از دیدگاه سلامت محور باید به موضوع شیر مدارس باید نگاه کند.

این مقام مسئول گفت: حمایت دولت از شیر مدارس در رونق صنایع لبنی و صنعت دامپروری تاثیر بسزایی دارد، چنانچه وزارت دیگری همچون جهاد پای کار باشد، انحرافی در توزیع رخ نمی دهد.

بنابر آمار اعلامی تعاونی های لبنی طی ۸ سال گذشته خبری از توزیع شیر مدارس نیست که این موضوع در کنار بالا بودن قیمت لبنیات و آزادسازی یارانه تاثیر سوء بر سرانه مصرف داشته است به طوریکه هدفگذاری برنامه پنجم و ششم محقق نشد، این درحالی است که تخصیص بودجه مناسب به توزیع شیرمدارس می تواند در افزایش سرانه مصرف و جلوگیری از بیماری نقش بسزایی داشته باشد.