در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما عبدالرحمان رستمیان، فوق تخصص روماتولوژی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص بیماری آرتروز به توضیح پرداخت.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آرتروز چگونه به وجود میآید، گفت: وقتی سن بالاتر میرود، غضروف مفصلی در انجام وظایف مشکل پیدا میکند؛ زیرا در این هنگام غضروفها نازکتر شده و تحلیل میروند، سلولهای داخل غضروف نیز با افزایش سن، عملکرد اصلی خود را از دست میدهند و پیر میشوند.
وی افزود: افزایش سن و نقش ژنتیک، از مهمترین دلایل بروز آرتروز هستند.
رستمیان تغذیه را از دیگر عوامل تاثیرگذار در بروز آرتروز دانست و گفت: با توجه به این که در این بیماری، التهاب در بدن افزایش پیدا می کند، تغذیه میتواند نقش مؤثری در کاهش التهاب مفاصل داشته باشد. یکی از مهمترین عوامل تغذیهای که در کاهش دردهای عضلانی موثر است، اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. این ماده در ماهیهای چرب مانند سالمون و ساردین وجود دارد. گردو نیز از میزان امگا ۳ خوبی برخوردار است. پس از این دو ماده، روغن کلزا یا کانولا حاوی مقداری امگا ۳ است. روغن زیتون نیز حاوی امگا ۳ است. البته ماده موثر دیگری در روغن زیتون وجود دارد که به کاهش التهاب در بدن کمک میکند. ویتامین E موجود در روغن زیتون نیز نقش آنتی اکسیدانی دارد و برای بیماران مبتلا به آرتروز مفید است.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که چگونه میتوان به آرتروز زانو پی برد، گفت: در بیماری آرتروز، معمولا درد به دنبال فعالیت فیزیکی ایجاد میشود؛ اما افرادی که اظهار میکنند هنگام بیدار شدن از خواب، خشکی صبحگاهی طولانی مدت دارند، به سمت تشخیص دردهای التهابی مفصلی میرویم.
او تاکید کرد: دردهای آرتروزی بعد از فعالیت ایجاد میشوند، بیمار مبتلا به آرتروز باید با این دردها مدارا کند؛ اما در بیمار مبتلا به دردهای التهابی، محور اصلی، درمان دارویی است.
وی افزود: اگر مفصل دچار التهاب باشد و درمان مناسب انجام نشود، غضروف نیز دچار ساییدگی و تخریب غیر قابل برگشت میشود.
این فوق تخصص روماتولوژی یادآور شد: فردی که مبتلا به بیماری التهابی است، به فوریت باید درمان شود؛ زیرا پس از خوردگی مفصل، فرد دچار آرتروز ثانویه می شود. البته در صورتی که به موقع درمان شود، هیچ مشکلی ایجاد نمی شود. بنابراین بیماریهای التهابی قطعاً نیازمند درمان سریع هستند. به همین جهت، بیماریهای التهابی دارو محور هستند، اما در مبتلایان به آرتروز، دارو تنها میتواند کمک کننده باشد و محور اصلی خود بیمار و رعایتهایی است که انجام می دهد.
وی همچنین یادآور شد: شایعترین مفصلی که درگیر آرتروز می شود، مفصل زانو است که با ایجاد ناتوانی در فرد همراه است. در این خصوص، قبل از هر چیز، به فردی که دارای اضافه وزن یا چاقی است، توصیه میشود برای کاهش وزن خود تلاش کند؛ زیرا با کاهش دردهای آرتروز زانو همراه خواهد بود.
او در پاسخ به این سوال که نقش داروهای غضروف ساز در درمان آرتروز چیست، گفت: علم در حال تهیه داروهایی است که عملکرد غضروفها را اصلاح کند، اما هنوز شواهدی بر اثربخشی این داروها وجود ندارد. در مورد تزریقات موضعی در زانوها نیز در مرحله تحقیقاتی هستیم.
وی متذکر شد: در حال حاضر کاهش وزن و تقویت عضلات اطراف زانو، بهترین راه جلوگیری از ابتلا به آرتروز زانو محسوب میشوند.