مهرداد بذرپاش وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی در جلسه رای اعتماد در صحن علنی مجلس شورای اسلامی گفت: امروز میخواهم درباره پیشرفت ایران و برنامههای پیشران برای کشوری با سابقه تمدنی عظیم صحبت کنم. امروز درباره مسیری برای پیشرفت و حرکت جهش وار صحبت میکنم که کمتر از آن در تراز مجلس و شأن نمایندگان نیست.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه این برنامه پیشران تا چند سال آینده کشور را به نقاط عالی میرساند، ادامه داد: در این وزارتخانه صنعت ریلی، هوایی، دریایی، ساختمان و حمل و نقل وجود دارد که همه تخصصها و گونههای تخصصی را شامل میشود، اما در سنوات گذشته به این دستگاه نگاه صنعت گونه نبود، همه اساتید میدانند صنعت یعنی بازار، قیمت تمام شد، نرخ فروش، فناوری و انتقال فناوری.
وی بیان کرد: این ۵ صنعت بزرگ اجزای اصلی وزارت راه و شهرسازی را شامل میشود، در صنعت هوایی با رصد سایر کشورها، از جمله ترکیه، امارات و قطر خواهیم دید که ساخت فرودگاه حضرت امام (ره) با نگاه صنعت گونه نبوده است.
بذرپاش با بیان اینکه به انتقادات وارده باید پاسخ داده شود، تاکید کرد: با این حال ۵ صنعت بزرگ با بحران فرسودگی مواجه است، در حوزه ریلی بالغ بر ۱۵ هزار کیلومتر خطوط ریلی ساخته شده است که امروز با بحران بهسازی آن روبرو هستیم که اگر نگاه صنعتی داشته ایم، میتوانستیم مسائل را حل کنیم، اما توفیقی حاصل نشده و سرعت کم و ناراحت کننده آن صدای مردم، نمایندگان و دولت را درآورده است.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی با اشاره به انتقاد یکی از نمایندگان توضیح داد: میگویند برنامهای ارائه نکرده ام، اما آنها در کمیسیونها حرف زدند و رفتند، اگر مینشستند میدیدند که برنامهای ارائه شده، میتوانند از سایر نمایندگان در این باره سوال کنند.
بذرپاش گفت: در این چند روز مسلئه منابع ناکافی برای تحقق و همچنین احداث پروژههای جدید و ناتمام موضوع اصلی بود که همواره مورد سوال قرار میگرفت که همه بخشهای ریلی، جادهای، آزادراهی، روستایی، هوایی، خرید واگن و لوکومتیو و ... را شامل میشد بنابراین همه بر یک نکته اذعان دارند و آن هم نبود منابع مالی برای اتمام پروژههای نیمه تمام است.
وی تصریح کرد: بنابراین باید اذعان کرد بحران اصلی در چنین دستگاه پیشرانی روشهای جدید تأمین مالی برای پروژههای اصلی است؛ به من حق دهید؛ من در دیوان محاسبات خدمت کردم لذا نسبت به بودجه از شما کمتر مطلع نیستم؛ ردیفهای در حوزه تملک دارایی رو به افزایش است که این اصلا خوب نیست لذا باید از رشد بیرویه هزینهها جلوگیری و آن را کنترل کنیم و این مسیر خوبی محسوب نمیشود.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی افزود: برای انجام موضوع مذکور چه تخصصی نیاز است و باید از چه آدمها و ابزارهایی استفاده کنیم، در این میان چه مصوباتی برای تحقق این اهداف نیاز است؟ به عنوان مثال در قانون جهش تولید مسکن ساخت ۴ میلیون مسکن پیشبینی شده است و این در حالی است که برای تحقق این موضوع در کشورمان با کمبود مهندس، تکنسین و ... مواجه نیستیم، اما با این سوال مواجهایم که چرا مسکن ساخته نمیشود. آیا میتوان مثل مسکن مهر ردیف مشخص برای آن پیشبینی کرد.
بذرپاش در این راستا بیان کرد: ۴ میلیون مسکن ضرب در ۱۰۰ مترمربع میشود ۴۰۰ میلیون مترمربع و اگر میانگین متری ۷ میلیون تومان محاسبه شود عددی معادل دو هزار و ۸۰۰ همت میشود و این در حالی است که بودجه سال جاری حدود یک هزار و ۵۰۰ همت است؛ بنابراین باید پاسخ دهیم مشکل کجاست و وزارت راه چه کاری برای تأمین مالی دو هزار و ۸۰۰ همت باید انجام دهد. حتماً نمایندگان در جریان تصویب قانون جهش تولید مسکن مفروضات را بررسی کردند.
وی با اشاره به استراتژیهای مورد نیاز در صنعت ریلی و هوایی کشورمان گفت: این سوال وجود دارد که آیا هواپیما بسازیم یا بخریم؛ از چه کسی در شرایط تحریمی میتوان خرید کرد یا خیر و حتی آیا باید هواپیمای دست دوم تهیه کنیم، این سوالها وجود دارد.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی افزود: همه در یک کشتی نشستهایم و فکر نکنیم مقصر فقط دولت است، زیرا همه ما یک ایران، یک کشور، یک نظام و با یک سرپرست و، ولی هستیم و که کشور اداره میشود؛ مگر میشود برای مردم کار نکنیم.
بذرپاش اظهار کرد: این وزارتخانه، وزارتخانه امید است لذا ما با دو موضوع مهم حمل و نقل و ترانزیت مواجه هستیم، در واقع با توجه به حوزه ترانزیت میتوانیم موفقیتهای خوبی نصیب کشور کنیم. اگر کریدور شمال به جنوب و شرق به غرب سریعتر به اتمام برسد، جهش خوبی در این حوزه خواهیم داشت. در این راستا نیاز به توجه در برنامههای توسعهای و بودجههای سنواتی و همچنین صدور برخی مجوزها است؛ تا کی باید با بودجههای سنتی جلو برویم لذا با ابتکارات برای منابع مالی سرشار از ترانزیت کالا نصیبمان میشود. در واقع با تکمیل کریدور شمال به جنوب از منطقه فنلاند تا آبهای آزاد ارتباط برقرار میشود. برای حرکت در این موضوع جدی هستیم و چند مجوز خاص نیاز است که امیدواریم مجلس دولت را یاری کند.
وی ادامه داد: در این میان نیازمند تغییر فناوری هستیم، زیرا این وزارتخانه را تاکنون سنتی اداره کردهایم و باید تصمیمات بزرگ بگیریم؛ سهم واردات در حوزه ریلی ۳۰ درصد پیشبینی شده، اما اکنون ۱۰ درصد است، این سوال وجود دارد چرا افراد برای انتقال کالا از جاده به ریل سوق نمییابند و انگیزهای وجود ندارد و این در حالی است که یکی از راهکارهای کاهش قیمت تمام شده و اجزای افزایش قیمت، پایین آوردن هزینه حمل و نقل است لذا اگر سهم ریلی را افزایش دهیم هزینهها کاهش مییابد. طبیعتا تکمیل کریدورهای ریلی جز اصلیترین برنامههای این دستگاه به شمار میرود.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی ادامه داد: در حوزه مسکن و شهرسازی باید چند اقدام صورت بگیرد، بیش از ۲۸۰۰ همت منابع نیاز است، شما عزیزان بگویید از کجا و با چه روش مسکن سازی قرار است کار کنیم، یکی از مشکلات این است که زمین احتکار شده، دولتها و مجلسهای مختلف آمده اند و رفته اند و قیمت ملک افزایش یافته است.
وی افزود: یکی از مواردی که باید برای آن چاره اندیشی کنیم، احتکار غیرقابل قبول زمین در اطراف شهرهاست، زمانی که در بسیاری از محلها میتوانیم الحاق به شهرها داشته باشیم، چرا اینکار را انجام نمیدهیم؟ چرا محدوده روستاها را افزایش ندهیم که تنها یک عده صاحب زمین باشند و قیمت روز به روز افزایش پیدا کند و افراد دیگر متضرر شود؟ این نسخه من برای همه بخشها و شهرها نیست، متوجه هستم که الگوی تهران، کلانشهرها و روستاها تفاوت دارد.
بذرپاش گفت: در حوزه مسکن سه عامل زمین، قیمت ساخت و ارزش افزوده را داریم، دولت وظیفه دارد قیمت زمین را حذف و یا به صفر برساند و همچنین ارزش افزوده و یا سود مورد توقع سازنده را صفر کند. قیمت ساخت باید با استفاده از روش واگذاری زمین و تحویل زمین رایگان به انبوه سازان که توان هزینه کرد دارند کاهش یابد و دولت بعداً در قالب اوراق و اسناد با آنها تبادل مالی داشته باشد.
وی گفت: روش دیگر بازسازی بافت روستایی و بافت فرسوده شهری و روستایی است؛ شهرها در اختیار شهرداریها بوده و میتواند این موضوع را از طریق آسان سازی فرآیند مجوز و مکانیزمهای تشویقی مدیریت کند. شهرداریها میتوانند به ساخت واحدهای مسکونی تعهد شده در قانون کمک کنند و مردم تحت عنوان خودمالکی اقدام به ساخت نمایند.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی ادامه داد: حدود ۲۴۰ هزار واحد مسکن مهر داریم که باید به اتمام برسانیم، موضوعی که باید برای آن فکری کنیم، طرف تقاضا است، بخشی از منابع سهم آورده متقاضیان است، در حال حاضر حدود ۳۰۰ هزار نفر ثبت نام کرده اند و واریز وجه داشته اند، اکنون در سمت تقاضا دچار مشکل هستیم. زمانی که سهم آورده به ۴۰۰ میلیون میرسد و قیمت یک واحد ۸۰۰ میلیون تومان تمام میشود، اقشاری که جزو دهکهای پایین هستند و باید این واحدها را خریداری کنند، در تامین منابع اولیه دچار مشکل میشوند و نمیتوانند آورده اولیه را تامین کنند.
بذرپاش گفت: باید در تامین آورده اولیه تجدیدنظر شود و طرف متقاضی تشویق شود، پروژه مسکن در فرمول قبلی نیز میتواند بخشی از نیازها را پوشش دهد، باید ظرفیت جذب وجود داشته باشد.
وی تصریح کرد: موضوع بعدی تامین مالی از روشهای دیگر است، مولدسازی داراییها باید در اولویت اصلی کاری قرار بگیرد، در قانون نیز اوراق بهادارسازی دارایی ها، مولدسازی داراییها و موارد دیگر آمده است، چرا این موارد انجام نشده و نمیشود؟ بخشی از اقداماتی که باید برای مولدسازی داراییها انجام شود، در ریز برنامهها آمده است، حتما فرصت نشده این موارد را مطالعه کنند، از منتقدان درخواست دارم این موارد را مطالعه نمایند.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی گفت: من فرزند مجلس هستم، کمک کنید تا مشکلات برطرف شود، من یک دوره در مجلس بوده ام و اکنون نیز دو سال و نیم است که با رأی اعتماد شما در دیوان محاسبات به شما خدمت کرده ام، میدانید و به گواه شما در دیوان محاسبات کار شده است، زحماتی که همکاران فرهیخته من در دیوان محاسبات انجام داده اند، جا ندارد که به آنها بگوییم اشتباهات فاحش، چه کسی این موضوع را بررسی کرده؟! مگر کشور دستگاه نظارتی، نهاد امنیتی، کمیسیون اصل ۹۰، مجلس و کمیسیونهای تخصصی ندارد؟ اینکه خودمان حکم صادر کنیم و ترویج کنیم و حتی حاضر نباشم ۵ دقیقه مباحث را گوش کنم و تنها در رسانهها موضوع بگیرم، انقلابی گری است؟ آیا من موضع گیری نداشته ام؟ شما که در سایتها سیر میکنید، نگاه میکردید. آیا تنها توئیت زدن انقلابی گری است؟
بذرپاش افزود: این کشور، کشور امام خمینی، امام خامنهای و حاج قاسم سلیمانی است. این کشور بزرگتر و رعناتر از این است که با موضع گیری امثال من و دیگران دچار مشکل شود. این کشور مستحکم، قوی و در تراز یک کشور مومن ظاهر میشود. چرا برای همه حکم صادر میکنیم؟ آیا خدا به ما چنین اجازه داده است؟ بدون اینکه از کسی سوال کنیم اتهام بزنیم، اسم آن انقلابی گری است؟ بشماریم ببینیم چند انقلابی اکنون وجود دارد، یکی از دلایل و مشکلاتی که افراد زده شده اند، اینگونه رفتارها و افشاگریهای بدون مبنا است.
وی عنوان کرد: دو سال و نیم پیش نیز این موارد مطرح شد و به آنها پاسخ دادم، چه کنم که نمیخواهند بشنوند و قرار است که بزنند. این موارد در عزم من اگر رأی شما را دریافت کنم، ذرهای خلل ایجاد نمیکند، بلکه مستحکمتر و با پشتوانه رئیس مجلس، نمایندگان، رئیس جمهور و اعضای دولت، میبینیم که شدنی است و در کشور بن بستی وجود ندارد. مردم از ما توقع کار کردن دارند، فضای کار کردن متفاوت است، باید سطح نگاه خود را ارتقا دهیم، با این ارتقا اگر از من نیز بدشان بیاید، کشور را نمیزنند.
وی ادامه داد: اگر از من خوشتان نمیاد پشت تریبون اقدام به ترویج ناامیدی نکنید.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی با بیان اینکه ما ۲ پروژه در دست داریم، توضیح داد: قطار سریع السیر تهران- مشهد تاکنون انجام نشده است و به دلیل افزایش قیمتها تکمیل آن به تاخیر افتاده که در اولویت ما قرار دارد.
بذرپاش با بیان اینکه پروژه فرودگاه امام و اتمام پروژههای این حوزه یکی دیگر از دستورکارها است، تصریح کرد: مشکلات موجود در راههای روستایی یکی از گلایههای شما است که موضوع درستی است. تلاش میشود با برگزاری جلسات مختلف با مجامع استانی و تامین مالی جدید پروژههای مربوط به تکمیل و آسفالت راههای روستایی با جدیت پیگیری شود.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی مسکن را دیگر اولویت دانست و اضافه کرد: ۵۰ درصد وقت وزارت راه و شهرسازی به موضوع مسکن اختصاص پیدا میکند، تمام تیم تجهیز خواهد شد.
بذرپاش خطاب به نمایندگان، گفت: شما مشاوران وزارت راه و شهرسازی هستید و باید با یکدیگر باشید چرا که زمانی که با هم هستیم قوی میشویم، اما اگر جدا باشیم دیگر قوی نیستیم.
وی ضمن تشکر از اعتماد رئیس جمهور، گفت: کشور دریای ثروت و منابع است و قرار نیست که مطرح کنیم که پول نداریم. ما متاسفانه بلد نبودیم که مردمی سازی کنیم که به فضل خدا کمک شما، دولت و رئیس جمهور این امر محقق میشود.
بذرپاش در پایان از رئیس مجلس شورای اسلامی به دلیل حمایتهایی که از وی زمانی که در دیوان محاسبات حضور داشت، انجام داده بود تشکر کرد.