محمدصادق نصراللهی، کارشناس فضای مجازی در خصوص سابقه اجرای اینترنت تخصصی در کشورهای مختلف اظهار کرد: طرح اینترنت تخصصی به این شکل که در ذهن برخی‌ها وجود دارد مبنی بر این که برای هر قشر یک نوع اینترنت با سطح دسترسی مشخص و متفاوت ایجاد شود، تقریباً در هیچ جای دنیا نبوده است. آن چیزی که در برخی کشورها دیده می‌شود، بیشتر حول ۲ موضوع اینترنت کودک و نوجوان و اینترنت سازمانی وجود دارد.

وی ادامه داد: در واقع موضوع اینترنت کودک در بیشتر کشورهای دنیا وجود دارد. به این صورت که کاربر به هیچ سایت یا شبکه‌ای دسترسی ندارد؛ مگر این که اپراتور اجازه داده باشد یا این که نرم‌افزارها و ابزارهایی وجود دارند که امکان مدیریت دسترسی‌ها را فراهم می‌کنند. اینترنت سازمانی هم به گونه‌ای است که با توجه به نیازهای آن سازمان، اینترنت با دسترسی بیشتر یا کمتر در اختیار آن سازمان قرار می‌گیرد.

نصراللهی تصریح کرد: اینترنت تخصصی یا رده‌بندی‌شده، چیزی متفاوت از موارد ذکرشده و خیلی فراگیرتر است؛ به گونه‌ای که برای همه اقشار متناسب با نیازها و توانمندی‌هایشان دسترسی به اینترنت ایجاد می‌شود و در واقع بِلَک‌لیست هر قشر با بقیه متفاوت است. مثلاً برای خبرنگاران سایت‌های خبری یا برای اساتید برخی شبکه‌های اجتماعی یا برای پزشکان یا پژوهشگران علوم اجتماعی یک سری از سایت‌ها در دسترس قرار می‌گیرند.

این کارشناس فضای مجازی درباره این که کدام یک از این ۲ روش برای تنظیم‌گری فضای مجازی مناسب‌تر هستند، اظهار کرد: اعمال اینترنت تخصصی از این جهت که می‌تواند عدالت در دسترسی را حاکم کند، مناسب‌تر است. در حال حاضر که ما یک سری از سایت‌ها و شبکه‌ها را فیلتر کرده‌ایم و یک سری دیگر در دسترس عموم مردم هستند. این اشکال پیش می‌آید که دسترسی به برخی سایت‌ها برای بعضی افراد لازم، اما از دسترس آن ها خارج است و برخی از سایت‌ها که مناسب بعضی از اقشار نیستند، در دسترس آن ها قرار دارد. عدالت به معنای مساوات نیست و هرکس باید متناسب با نیازها و توانمندی‌هایش دسترسی داشته باشد. مثلاً دسترسی پزشکان به برخی سایت‌های علمی در این زمینه که برای کار آن ها لازم بوده، مسدود است.

وی تصریح کرد: فیلترینگ موجود ما یک فیلترینگ توده‌ای، متساوی و فراگیر است و ناشی از توده‌وار انگاری کاربران تحت تأثیر پارادایم رسانه‌های توده‌ای است. در حالی که در عصر دیجیتال و فضای مجازی، با مخاطب و کاربر توده مواجه نیستیم و کاربران در گروهای اجتماعی با توانمندی‌ها و نیاز‌های متفاوت قابل انقسام و تفکیکند. در این زمینه امکانات هویت‌یابی کاربران از طریق آی پی و کوکی و .... وجود دارد و این می‌تواند مقدمه عبور از فیلترینگ توده‌ای به سمت فیلترینگ تخصصی یا رده‌بندی شده باشد.

نصراللهی افزود: ایجاد اینترنت تخصصی مشابه همان چیزی است که در حال حاضر در پلتفرم‌های فضای مجازی وجود دارد؛ به این صورت که این پلتفرم‌ها صفحه اول خود را برای هر کاربر متناسب با علایق و شرایط خود او تنظیم می‌کنند. بنابراین با این نگاه به نظر می‌رسید ایجاد اینترنت تخصصی طرح مناسبی باشد، به خصوص اگر طرح جایگزین ما فیلترینگ به روش فعلی باشد.

این کارشناس فضای در خصوص مضرات نبود اینترنت تخصصی اظهار کرد: عدم وجود اینترنت تخصصی و اعمال فیلترینگ همگانی باعث شده است که ما در جنگ نرم نتوانیم در بسیاری از میدان‌ها به خوبی با دشمن مقابله کنیم. نباید روایت‌ها به دست دشمن بیفتد.