اگرچه سالهای زیادی از فراگیر شدن بازیهای رایانهای نگذشته، ولی این بازیها جای خود را بین جوانان هر نسل پیدا کردهاند. پیشرفت سریع فناوری و به روز شدن سریع بازیها و دستگاههای بازی این صنعت را به یک حوزه فراتر از فراغت تبدیل کرده و افراد نگاه حرفهایتری به آن دارند. گیمرها که استفادهکنندگان حرفهای بازیهای رایانهای هستند معمولا این عرصه را به عنوان شغل و حرفه خود انتخاب میکنند و از آن کسب درآمد میکنند.
روز بیستم دسامبر و روز جهانی بازی است. معمولا واژه «بازی» به عنوان یک فعالیت سرگرمکننده برای کودکان شناخته میشود، اما واقعیت این است که بازی رده سنی نمیشناسد. از طرفی پیشرفت تکنولوژی که بر همه ابعاد زندگی بشر اثر گذاشته، بر بازیها هم بیتاثیر نبوده و وجه جدیدی از بازی را در جهان عرضه کرده است. بازیهای رایانهای و گیمها از جمله صورتهای جدید بازی هستند. در چند دهه اخیر گسترش صنعت گیم بسیار چشمگیر بوده و برای سنین مختلف در ژانرهای مختلف بازی تولید شده است. با این پیشرفت روزافزون، بازیهای رایانهای شکل جدیتری به خود گرفتهاند و برای برخی از بازیکنان پیگیر خود تبدیل به یک حرفه شدهاند.
به همین مناسبت با «سید محمدمحراب جعفری»، گیمر ۲۱ سالهای که چهار سال است به صورت حرفهای فیفا بازی میکند، در رابطه با بازیهای رایانهای گپ زدیم.
چطور حرفهای شدم؟
این روزها کمتر جوان یا نوجوانی پیدا میشود که یکی از جذابترین برنامههای سرگرمیاش گیم نباشد. بازیها با کنسول، رایانه و یا حتی گوشی تلفن همراه به راحتی در دسترس قرار گرفتهاند و گزینه مناسبی برای پر کردن اوقات فراغت افراد به شمار میروند. این بازیها بین متولدین اواخر دهه هفتاد به بعد که نسل تکنولوژی هم هستند محبوبیت بیشتری دارند. اما همه برای سرگرمی سراغ گیم نمیروند. برخی دوست دارند این صنعت را حرفهایتر دنبال کنند. آنها به دنبال بازیسازی و طراحی بازی میروند و یا به گیمر و استریمر شدن فکر میکنند.
سید محمدمحراب جعفری از روزی که گیم برایش جدی شد اینطور میگوید: «پنج سال پیش یک کلیپ در شبکه ورزش دیدم که در آن توضیح میداد چطور آدمها در مسابقات بازیهای رایانهای مثل فیفا و pes شرکت میکنند و چگونه میتوان در این زمینه حرفهای شد. حتی در این کلیپ توضیح میداد از کجا باید شروع کنیم و چه مراحلی را باید طی کنیم. من از قبل به صورت تفننی بازی میکردم، اما بعد از دیدن این کلیپ به ذهنم رسید این کار را به صورت حرفهای دنبال کنم. بین بازیها هم من هم فیفا و هم pes بازی میکردم، ولی بعد از ورود به دنیای حرفهای گیم دیدم علاقه بیشتری به فیفا دارم و آن را دنبال کردم. بعد از فیفا هم به بتل فیلد علاقه زیادی دارم. یعنی اگر فیفا نبود، قطعا بتل فیلد را به صورت حرفهای بازی میکردم.»
داریم در جامعه هم جا میافتیم
چند سالی است که گیمر بودن در کشورهای زیادی به صورت رسمی یک شغل به شمار میرود و افراد زیادی از این طریق کسب درآمد میکنند. اما در ایران با وجود اینکه گیمرها درآمدهای خوبی کسب میکنند، اما هنوز آنطور که باید در جامعه به عنوان یک شغل پذیرفته نشده است. در سالهای اخیر مراکز و بنیادهایی برای حمایت از گیمرها افتتاح شده، اما هنوز آنطور که باید به این حرفه رسمیت بخشیده نشده است. اما این تنها مشکل گیمرها نیست. محمدمحراب از مشکلات گیمرها برایمان اینطور گفت: «اولین مشکلی که با آن مواجهیم مشکل اینترنت است. جدا از شرایط فعلی اینترنت، کلا اینترنت در ایران برای گیمرها خوب نیست. گیمرها باید با پایینترین سرعت پینگ بازی کنند، ولی خیلی اوقات سرعت اینترنت و پینگ طوری است که مانع بازی باکیفیت آنها میشود. ما بازیکنان پراستعدادی در کشورمان داریم که در سبکهای مختلف بازی میکنند و افتخارات زیادی کسب کردهاند. بالا بردن سرعت اینترنت حداقل کاری است که برای کسانی که در زمینه گیم مستعد هستند میتوان انجام داد.
مورد بعدی نگاه خانوادهها به بچههای علاقهمند به بازیهای رایانهای است. خیلی از خانوادهها هستند که هنوز نگاه سنتی دارند و حتی گیمنت را هم جای بدی میدانند و دوست ندارند فرزندشان به سمت بازیهای رایانهای برود. اما خیلی از خانوادهها هم هستند که برای بچههایشان تجهیزات گیمینگ را فراهم میکنند یا آنها را در باشگاههای ورزشهای الکترونیکی ثبت نام میکنند و به هر نحو که بتوانند از آنها حمایت میکنند تا فرزندانشان به صورت حرفهای این رشته را دنبال کنند.»
استریم چیست؟
گیمرها نیز کلمات و اصطلاحات تخصصی خودشان را دارند. برای مثال به بازی کردن و همزمان پخش کردن آن به صورت زنده استریم و به کسی که اینطور بازی میکند استریمر میگویند. استریمرها از پلتفرمهای مختلفی برای این کار استفاده میکنند و در واقع این یکی از راههای کسب درآمد آنها به شمار میرود. نظر آقای جعفری را درباره استریم پرسیدیم: «خودم فعلا استریم نمیکنم؛ چون در حال حاضر در یکی از بهترین گیمنتهای تهران مشغول هستم. ما اینجا با فیبر نوری مسائل را پیگیری میکنیم، به صورت آنلاین فیفا بازی میکنیم و تمرینات تیمی هم داریم. اما استریم برای کسب درآمد گیمرها خیلی اتفاق خوبی است و خودم هم به آن فکر میکنم. الان سرباز هستم و برنامهام این است بعد از سربازی به استریم هم بپردازم.»
کنسول یا پیسی؛ مسئله این است؟
گیمرها از دستگاههای متعددی برای بازی کردن استفاده میکنند. عدهای از دستگاههای کنسول برای بازی کردن استفاده میکنند و عدهای از رایانه شخصی. گاهی بین آنها کلکلهایی هم درباره بهتر بودن هر یک شکل میگیرد. استریمرها پیسی را ترجیح میدهند، چون به اشتراک گذاشتن بازی به صورت زنده در آن راحتتر است. اما برخی بازی با دستگاههایی مثل ps ۴، ps ۵ و... را بیشتر میپسندند. سید محمدمحراب جعفری از انتخاب خودش میگوید: «قطعا کنسول! چون اگرچه بستر برگزاری مسابقات جهانی در xbox است، اما مسابقات در ایران در کنسول ps ۴ و ps ۵ برگزار میشوند. ما هم عمدتا با ps ۴ و ps ۵ بازی میکنیم.»
حرف مسابقات که پیش کشیده میشود از او درباره افتخاراتی که کسب کرده میپرسم. جواب میدهد: «در فیفا ۲۰۲۱ مقام دوم و در فیفا ۲۰۲۲ مقام سوم ایران را کسب کردم. در مسابقات دو به دوی بندرعباس هم تاکنون مقام اول، دوم و سوم را کسب کردهام. یک مقام سوم هم در مسابقات تهران در افتخاراتم دارم.»
شغلی به نام گیمر
همانطور که پیشتر هم اشاره شد، گیمر بودن در خیلی از کشورهای دنیا به عنوان یک شغل پذیرفته شده است. در ایران نیز گیمرها درآمدهای خوبی را از طریق تبلیغات، استریم، دونیت و... کسب میکنند. گیمر بودن میتواند یک شغل پردرآمد باشد که البته کسب درآمد در آن چندان راحت هم نیست و زحمت زیادی دارد. آقای جعفری در این باره به ما میگوید: «گیمر بودن قطعا شغل است. آنها هم از طریق مسابقات میتوانند کسب درآمد کنند و هم از طریق بازیهای آنلاین. این روزها اکثر بازیهای آنلاین به گونهای هستند که پلیرها در کنار لذت بردن از بازی، بتوانند درآمد هم داشته باشند. من هم از فیفای آنلاین و مسابقات پول درمیآورم.»
ایران و گیمرهایش
در ایران هم مانند خیلی از کشورهای دنیا افراد زیادی به بازی کردن به صورت حرفهای مشغول هستند. سید محمدمحراب درباره جایگاه ایران در عرصه بازیهای الکترونیک در دنیا اینطور گفت: «اگر بخواهم خیلی کوتاه جایگاه ایران در دنیا را توصیف کنم کافی است به «حسن پاجانی» اشاره کنم که همین چند روز پیش در مسابقات جهانی pes مقام قهرمانی را کسب کرد. این نشان میدهد ایرانیها میتوانند در این عرصه رشد کنند و پیشرفت زیادی داشته باشند. گیمرهای ایرانی بسیار توانمند و مستعد هستند. قبلتر هم «نوید برهانی» در رشته فیفا قهرمان جهان شده بود.»
از او خواستیم بگوید چه آیندهای برای خودش در این حرفه متصور است؟ محمدمحراب پاسخ داد: «من دوست دارم سربازی را تمام کنم و بعد از آن با مقامهایی که کسب کردهام، از طرف ایران به مسابقات آسیایی و جهانی بروم. یا حتی به عنوان لژیونر به کشورهای دیگر بروم و در مسابقات آنها شرکت کنم.»
منبع: ایسنا