مطیع جهانی معاون اتاق تعاون ایران در یک برنامه رادیویی به سوالات زیر پاسخ داد.
یک تعریفی از واسطه بفرمایید که در کشورمان چطور است و آیا نقش آن مهم است؟
مطیع جهانی: بحث واسطه گری سالیان سال در اقتصاد کشورها وجود دارد، ولی در کشور ما مسلما نقش واسطه گری خیلی پررنگتر از حد و اندازهای است که ما امروز شاهدش هستیم.
در همه بخشهای اقتصادی کشور از جمله بخش کشاورزی، بحث واسطه گری بسیار اهمیت دارد و اهمیت آن به این خاطر است که ما امروز نتوانستیم زیرساختهایی را ایجاد کنیم که تا به نوعی واسطه گری را مدیریت کنیم.
سوال: کارشناسان معتقدند که بحث واسطهها به این دلیل رشد کرده که دولت اطلاعات کافی از آن منطقه و آن محصول ندارد و واسطهها این خلاء اطلاعات را توانستند پر کنند و به همین دلیل پررنگ شدند درست است؟
مطیع جهانی: بله کاملا هم عقیده ام با شما. ما در بحث کشاورزی یک سری ضعفهایی را داریم که این به عنوان مسئولیت خود دولت است مانند ضعف بخش کشاورزی مثل صنایع تبدیلی که در کشور یکسری مشکلات و معضلاتی داریم، اگر بتوانیم بحث صنایع تبدیلی را تقویت کنیم ارزش افزوده به کشاورزان بر میگردد و این خودش یکی از عوامل حذف واسطه هاست. الان در شرایطی در کشور هستیم که کشاورز برای رفع مشکلات خود و برای این که بار تولیدی محصولات را سریعتا به فروش برساند به دلیل کمبود زیرساختها مجبور است با قیمتهای بسیار پایینی این را به واسطهها و دلالان بفروشد.
سوال: چون واسطهها پول و اطلاعات در اختیار دارند میتوانند آن خلاءهای نقدینگی که در جامعه وجود دارد آن را بپوشاند البته به شرط این که درست شود مثلا این که در واسطهها ما دست به دست کردن را داریم و اگر نباشد باعث ایجاد هم اشتغال میشود هم این که راحتتر عرضه میشود و یا این که واسطه رو به احتکار نیاورد خودش یک نکته مثبتی میتواند در اقتصاد کشورمان باشد که این نظارت باید اینجا ایجاد شود.
مطیع جهانی: ما نمیتوانیم منکر نقش واسطه گری باشیم در کشورمان هم در اقتصاد این بحث واسطه گری و دلالی که عنوانش را بخواهیم بگذاریم، یک نوع شغل است یک نوع حرفه است و واقعا خیلی از افراد در این زمینه میتوانند به اقتصاد کمک کنند همانطور که فرمودید اشتغال ایجاد میشود، ولی این که چطور بتوانیم نقش این واسطه گری را در بعضی از صنایع مثل صنایع کشاورزی، مدیریت کنیم و برنامه ریزی کنیم آن بر میگردد به نقش خود دولت و سیاستگذاران. در ماده ۷ سیاستهای کلی نظام بخش کشاورزی، تاکید شده گفته حمایت موثر از ساماندهی در زمینه تولید و اصلاح نظام بازار و محصولات کشاورزی، بحث افزایش بهره وری، کاهش هزینههای تولید، رعایت قیمت تمام شده محصولات، اینها همه مواردی است که در بحث حمایت از کشاورز و حمایت از بحث واسطه گریهایی که وجود دارد میتواند نقش مهمی داشته باشد.
سوال: اگر واسطه گری در چارچوب منظم قوانین خودش باشد هم میتواند مالیات به دولت بپردازد . از یک طرف خود تعاونیها می توانند واسطه گری منظم و با قاعدهای را ایجاد کنند چقدر موفق بودیم در ایفای نقش توسط تعاونیها؟
مطیع جهانی: درصد قابل توجهی در بحث کشاورزی از طریق تعاونیها دارد ایجاد میشود ما الان در حوزه کشاورزی بیش از ۱۵ هزار تعاونی داریم که در حوزه کشاورزی فعالیت میکنند، اینها یک جامعه هدفی بیش از ۲۵۰ هزار نفر در بحث تعاونیها وجود دارد که در حوزه کشاورزی فعالند.
تعاونیها نقش اصلی که در حوزه تولید بخواهند داشته باشند یک نوع تعاونیهایی هستند که به مستقیما میتوانند خودشان با مصرف کننده در ارتباط باشند، ما الان در بعضی از محصولات خود اتحادیههای ما، تعاونیهای ما در این زمینه الان ورود میکنند و مستقیم با برگزاری نمایشگاههایی که الان ما در بحث تولید به مصرف کننده داریم همه تعاونیهای ما آمدند محصولات کشاورزی شان را عرضه کردند.
سوال: شما به عنوان معاون اتاق تعاون اگر بخواهید نمرهای بدهید به تعاونی و آن را جایگزین واسطه گری و دلالیهای سنتی قرار بدهید چه نمرهای میدهید؟
مطیع جهانی: در بخش تعاون میتوانیم نمره قابل قبولی به تعاونیهای خودمان بدهیم، چون بسیاری از تعاونیهای ما در زمینه حتی صادرات محصولات کشاورزی بسیار خوب عمل کردند یعنی هم بازار داخلی را توانستند به دولت کمک کنند و هم در بازار خارجی توانستند خوب نقش آفرینی کنند.
سوال: شما ظاهرا در ۴ نقطه تهران شروع به عرضه مستقیم محصولات کشاورزی کردید جزئیات این اخبار را بفرمایید.
مطیع جهانی: ما در راستای تنظیم بازار محصولات کشاورزی قرار بر این شد که ما یکسری نمایشگاههای عرضه مستقیم کالا داشته باشیم البته در ۴ نقطه قرار بود این اتفاق بیفتد، ولی به علت آلودگی هوا و این که فضای مسقف یک مقدار محدودیت وجود داشت ما در یک منطقه این کار را انجام دادیم در منطقه حکیمیه تهران پارس بازار گوشت است و آنجا تنوع محصولات کشاورزی مستقیما توسط تعاونیهای ما دارد عرضه میشود و قیمتهایی هم که در نمایشگاه آمده کاملا با نظارت وزارت جهاد است و با درصد کمتر از قیمت بازار و استقبال قابل توجهی هم شده توسط مردم که حضور پیدا کردند در نمایشگاه و انشاالله که بتوانند این ایام را هم به خوبی بگذرانند و بتوانیم این نمایشگاه تداوم داشته باشد.