یاران جدید نتانیاهو را بشناسيد
بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی بعد از پیروزی در انتخابات مجلس، برای آنکه همچنان در مسند قدرت باشد، مجبور شد برای تشکیل کابینه، به سهم‌خواهی احزاب بسیار تندرو و افراطی تن دهد.
ویژگی بسیار مهم این کابینه آن است که تا حدود زیادی همه اعضا از افراد احزاب دست‌راستی و تندروی مذهبی تشکیل شده است. افرادی که عقاید بسیار عجیب و تندی دارند. البته تقسیم قدرت بین احزاب نشان می‌دهد که لیکود بیشترین سهم را در کابینه دارد.
وزیر دارایی
«بزالل اسموتریچ» رهبر حزب افراطی «صهیونیسم مذهبی» که به عنوان وزیر دارایی تعیین شده دارای سابقه جالبی است! او در سال ٢٠٠۵ در تظاهرات علیه خروج نیرو‌های اسرائیلی از غزه و پایان اشغال این منطقه، برای سه هفته دستگیر شده بود. همچنین بنیان‌گذار یک سازمان غیردولتی است که تلاش می‌کند جلوی ساخت‌وساز و مالکیت غیریهودیان در اسرائیل را از راه قانونی در دادگاه‌ها بگیرد.
یکی از نکات قابل توجه در انتصاب او، رابطه‌اش با یهودیان خارج از اسرائیل است که تا اندازه‌ای شخص منفوری محسوب می‌شود. حتی در سال ٢٠٢٢ وقتی به‌دنبال سفر رسمی به انگلستان بود، یهودیان بریتانیا نسبت به این مساله اعتراض کردند. همین موضوع سبب شد تا نتانیاهو در سال ٢٠١٩ از انتصابش به سمت وزیر یهودیان خارج از اسرائیل خودداری کند، اما اکنون با کنترل وزارت دارایی و بعد‌ها انتقال به وزارت کشور، به احتمال زیاد اسرائیل رابطه‌اش را با بخشی از یهودیان خارج اسرائیل از دست بدهد.
او معتقد است باید جلوی سکونت اعراب در همه سرزمین فلسطین گرفته شود و حتی یک‌بار در کنست اسرائیل رو به نمایندگان عرب فریاد زد «شما محصول اشتباه بن‌گوریون (نخستین نخست‌وزیر اسرائیل) هستید که کار را تمام نکرد و شما‌ها را بیرون نریخت.» وزیر جدید به‌شدت با همجنس‌بازی مخالف بوده و طرفدار سرسخت خانواده به شکل سنتی است. حالا باید دید چگونه قرار است با «امیر اوهانا» (رئیس پارلمان) به‌عنوان نخستین مسئول همجنس‌باز در کابینه کنار بیاید.
وزیر جدید اقتصاد اسرائیل طرفدار تیراندازی به قصد کشت در مواجهه با فلسطینیانی است که سنگ پرت می‌کنند حتی اگر آنها کودک باشنداسموتریچ همچنین معتقد است باید بخش زایمان زنان اسرائیلی و زنان عرب از هم جدا باشد، زیرا دوست ندارد همسرش کنار زنی زایمان کند که قرار است فرزندی به دنیا آورد که ٢٠ سال بعد قرار است فرزند او را بکشد! این سخن او آنقدر افراطی بود که حتی صدای «اسحاق هرتزوگ» (رئیس‌جمهور) و «نفتالی بنت» (نخست‌وزیر سابق) هم درآمد و به او اعتراض کردند.
همچنین طرفدار تیراندازی به قصد کشت در مواجهه با فلسطینیانی است که سنگ پرت می‌کنند حتی اگر آنها کودک باشند. به طور مثال درباره «عهد التمیمی*» گفته بود «حداقل باید یک گلوله به زانویش شلیک می‌کردند.»
التمیمی ۱۷ ساله در ۱۹ دسامبر۲۰۱۷ (۲۸ آذر ۹۶) به اتهام اخلال در انجام ماموریت سربازان صهیونیست و مشت‌زدن به دو تن از آنها در شهرک «نبی صالح» توسط نیرو‌های این رژیم بازداشت و به هشت ماه حبس محکوم شد.
وزیر خارجه
وزیر بعدی، «الی کوهن» وزیر خارجه از حزب لیکود است که بعد از دو سال، جای خود را با «اسرائیل کاتز» (وزیر انرژی) تعویض خواهد کرد. این چرخش‌هایی که بعد از دو سال خواهید دید بخشی از توافق‌های درون‌ائتلافی است که مثلا «اسموتریچ» نیز بعد از دو سال به وزارت کشور خواهد رفت.
این پست از آن جهت اهمیت دارد که «ران درمر» (سفیر سابق اسرائیل در آمریکا) تمایل زیادی داشت به این جایگاه برسد، اما لابی‌های قدرتمندی جلوی آن را گرفتند، زیرا از نظر آنها، این انتصاب نوعی عقب‌نشینی و سیگنال همکاری به دولت بایدن بود. با این حال، جایگاهی که برای درمر در نظر گرفته شده، وزیر امور استراتژیک است.
هرچند کوهن در این حوزه سابقه زیادی ندارد، اما سابقه وزارت‌های قبلی در دولت‌های نتانیاهو را داشته است. با توجه به اینکه وزارت خارجه اسرائیل در این کشور اهمیت زیادی دارد، این انتصاب نشان می‌دهد نتانیاهو به دنبال آن است تا مسیر سیاست خارجی را از هرگونه دخالت بیرونی -به غیر از خودش- مصون نگه دارد. البته طبق اخبار غیررسمی، چندی پیش وقتی نتانیاهو به کاتز پیشنهاد داد بعد از کوهن وزیر خارجه شود، با عصبانیت از دفتر نتانیاهو بیرون‌زده، اما به ظاهر در روز‌های اخیر راضی‌شده تا اول وزیر انرژی شود و سپس جایش را با کوهن عوض کند.
وزیر جنگ
«یوآو گالانت» که از حزب لیکود برای پست وزارت دفاع منصوب شده، یک چهره کاملا نظامی است. او یکی از فرماندهان موفق (در آدمکشی) در ارتش رژیم صهیونیستی است. احتمال زیاد، معروف‌ترین عملیات او «ریختن سرب» باشد که فلسطینی‌ها از آن به‌عنوان عملیات فرقان در سال ٢٠٠٨ یاد می‌کنند و ما در ایران به‌عنوان جنگ ٢٢ روزه می‌شناسیم. در این جنگ، گالانت بعد از پیشروی زمینی ناموفق، دستور بمباران هوایی گسترده داد که به شهادت حدود ١٢٠٠ نفر از جمله نزدیک به ۵٠٠ مامور پلیس و آتش‌نشانی منجر شد.
او یک صهیونیست به شدت تندرو با سوابق متعدد نظامی است که البته بین سیاست‌مداران، دشمن کمی ندارد و یک‌بار این دشمنی برایش به قیمت از دست‌دادن ریاست ارتش اسرائیل تمام شد.
از تندروی‌هایش می‌توان به زمانی اشاره کرد که در مسند وزارت آموزش، دستور داد هرکسی هرگونه مخالفتی با نظام اسرائیل به شکل کنونی دارد حق ورود به سیستم آموزشی ندارد؛ او حتی اجازه نداد جایزه ریاضی اسرائیل به فردی در آلمان داده شود؛ آن هم به بهانه مخالفت با ضدیهودی قلمدادکردن اقدامات غیرخصمانه علیه اسرائیل.
وزیر مسکن
«اسحاق گولدکنوف» رهبر حزب ارتدکس «اتحاد یهودیت توراتی» که یک حزب یهودی بسیارمذهبی (حریدی) به شمار می‌رود برای وزارت مسکن انتخاب شد. ابتدا قرار بود به‌عنوان نخستین عضو حریدی، برای کابینه امنیتی انتخاب شود، اما به دلیل اعتراض‌های گسترده، منصرف شد و کنار کشید. با توجه به عزم جزم اعضای این دولت برای گسترش شهرک‌سازی‌ها، واگذاری این وزارت به یک یهودی حریدی جالب‌توجه است. از این نظر که حریدی‌ها طرفدار تفکیک جنسیتی و دیوار کشیدن در خیابان و محیط‌های عمومی هستند!
با توجه به عزم جزم اعضای کابینه جدید برای گسترش شهرک‌سازی‌ها، وزارت مسکن به یک یهودی حریدی واگذار شده که آنها طرفدار تفکیک جنسیتی و دیوار کشیدن در خیابان و محیط‌های عمومی هستند.
وزیر کشور
«آریه دِری» از حزب شاس به‌عنوان وزیر کشور تعیین‌شده و در چرخش قرار است در آینده وزیر بهداشت شود. وی پیش از این هم سابقه وزارت کشور را داشته و از سیاست‌مداران کهنه‌کار رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود. از سوابق او می‌توان گفت، یک‌بار به جرم دریافت رشوه به زندان رفت و از مسئولیت‌های دولتی محروم شد، اما دوباره به عرصه سیاست برگشته است. حتی اوایل سال میلادی ۲۰۲۲ به دلیل جرائم اقتصادی به یک سال حبس تعلیقی محکوم شد.
گفته شده روابط خوبی با سیستم قضایی اسرائیل دارد و همین روابط نیز سبب شد تا با وجود اصرار پلیس به جرایم متعدد اقتصادی او، در نهایت بیشتر جرائمش نادیده گرفته شود و اکنون به دولت برگشته است.
وزارت امنیت داخلی
«ایتامار بن‌گویر» از حزب افراطی یهودیت برای وزارت امنیت داخلی انتخاب شده است. او حتی برای نخست‌وزیری هم مطرح بود. او یک صهیونیست متعصب، تندرو و عرب‌ستیزی است که گرایش نژادپرستانه شدیدی هم دارد. به طور مثال تا سال ٢٠٢٠ در اتاقش عکس «باروخ گلداشتاین» را آویزان کرده بود. گلداشتاین همان صهیونیست افراطی است که سال ١٩٩۴ در روز عید پوریم یهودی در مسجد ابراهیمی، مردم را به رگبار بست و ۲۹ نفر را به شهادت رساند.
البته بن‌گویر نیز دست‌کمی از این گلداشتاین ندارد؛ او وقتی یکی از اعضای حماس به دلیل اعتصاب غذای سه ماهه به یک بیمارستان اسرائیلی منتقل شد، به بیمارستان رفت و با سیاست‌مداری که ترتیب انتقال را داده بود، به درگیری فیزیکی پرداخت. در درگیری‌های محله شیخ‌جراح نیز حضور فعال داشت و حتی گاهی اسلحه می‌کشیده و به پلیس تشر می‌زده که چرا به فلسطینیان شلیک نمی‌کنید؟ در این درگیری‌ها شعار معروفش این بوده که «ما این‌جا صاحب‌خانه‌ایم».
نفس وجود این فرد در کابینه رژیم صهیونیستی سبب فشار‌های زیاد از طرف یهودیان خارج از اسرائیل به دولت جدید در این رژیم شده و حتی آمریکا نیز غیرمستقیم پیام داده است که نمی‌تواند با چنین دولتی همکاری کند.
وزیر انرژی
«اسرائیل کاتز» یک سیاست‌مدار کهنه‌کار از حزب لیکود است که چند بار پلیس علیه او اعلام جرم کرده، اما سیستم قضایی اسرائیل پس از تحویل مدارک، از پیگیری‌ها خودداری کرده؛ او فرد با نفوذی بوده که دو سال دیگر قرار است جای کوهن را در وزارت خارجه بگیرد. با توجه به سابقه او در درگیری با دو کشور اروپایی (بلژیک و لهستان) و درگیری لفظی‌اش با ترکیه، باید دید ۲ سال آینده در سمت وزارت خارجه، چه فضایی رخ خواهد داد.
وزارت دادگستری و ارتباطات
«یاریو لوین» برای وزارت دادگستری و «شلومو کاری» برای وزارت ارتباطات در حالی انتخاب شده‌اند که هر دو از از حزب لیکود هستند. لوین در وزارت دادگستری مسئول کاهش قدرت سیستم قضایی و افزایش اختیار دولت و پارلمان خواهد بود و کاری نیز فردی است که چندی پیش مواضع سفت‌وسخت و تهدیدآمیزی علیه یکی از قضات دادگاه عالی اسرائیل گرفته بود که با واکنش‌های منفی زیادی از طرف جریان‌های سیاسی این رژیم همراه شد.
وزیر کشاورزی
«آوی دیختر» که سابقه ریاست سازمان امنیت اسرائیل (شین‌بت) را دارد، سکاندار وزارت کشاورزی شده است. او نقش بسیار محوری در تغییر ساختار شین‌بت داشت و ماموریت‌های نفوذ در غزه و مقابله با انتفاضه‌ها را در کارنامه‌اش دارد.
اینکه چرا برای این وزارتخانه انتخاب شده، دلیل مشخصی نیست به جز سابقه امنیتی او که براین اساس قرار است در پوشش وزارت کشاورزی، نقش مهمتری در تصمیم‌گیری‌های امنیتی اسرائیل داشته باشد؛ به ویژه در مواجهه با تهدید‌های نزدیک در غزه، اردن، لبنان و کرانه‌ی باختری.
وزیر امور یهودیان خارج از اسرائیل
وزارت امور یهودیان خارج از اسرائیل (دیاسپورا و برابری اجتماعی) که از وزارتخانه‌های مهم کابینه رژیم صهیونیستی است نیز به «آویخای چیکلی» از حزب لیکود سپرده شده است. این وزارتخانه یک وزارت میلیارد دلاری و تنظیم‌گر روابط اسرائیل با لابی‌های یهودی است. از نگاه تحلیلگران، با توجه به مواضع بسیار محافظه‌کارانه چیکلی و مخالفت او با دیدگاه‌های چپ (که دیاسپورای یهود به آن نزدیک‌تر است) این انتصاب کمی عجیب به نظر می‌رسد.
وزیر جدید امور استراتژیک
انتصاب «ران درمر» که پیشتر سفیر سابق این رژیم در آمریکا بود به عنوان وزیر جدید امور استراتژیک در کابینه نتانیاهو از آن جهت برای برخی کارشناسان سیاسی منطقه تعجب‌آور بوده که او شهروند آمریکا بود و در حوالی سال ٢٠٠۵ شهروند اسرائیل شد و به تل‌آویو رفت. درمر یکی از معتمدترین نزدیکان و مشاوران نتانیاهو به حساب می‌آید و از نگاه برخی تحلیلگران سیاسی، یکی از مهم‌ترین معماران سیاست خارجی اسرائیل در سال‌های بعد از ٢٠٠٠ است. از او به‌عنوان نویسنده مهم‌ترین متون سخنرانی‌های نتانیاهو (از جمله در مورد برجام) و حتی یک گام جلوتر به‌عنوان مغز نتانیاهو یاد می‌کنند!
درمر یکی از معتمدترین نزدیکان و مشاوران نتانیاهو به حساب می‌آید و از نگاه برخی تحلیلگران سیاسی، یکی از مهم‌ترین معماران سیاست خارجی اسرائیل در سال‌های بعد از ٢٠٠٠ استدر سوابق درمر می‌توان به گرفتن کمک ٣٨ میلیارد دلاری نظامی از اوباما، به رسمیت شناختن اورشلیم به‌عنوان پایتخت رژیم در دوران ترامپ، انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به اورشلیم، خروج آمریکا از برجام، به رسمیت شناخته‌شدن حاکمیت اسرائیل بر جولان توسط ترامپ، لابی با شرکت فایزر برای تحویل چند میلیون دُز واکسن کرونا به اسرائیل پیش از باقی سفارش‌ها و در نهایت معماری توافق ابراهیم برای عادی‌سازی روابط اسرائیل با امارات، بحرین، مغرب و سودان اشاره کرد.
با وجود اینکه درمر تلاش زیادی کرد بند‌هایی از توافق برجام را لغو یا کاری کند که محدودیت‌های بیشتری ایجاد شود، اما در نهایت در دوران اوباما موفق به این کار نشد تا سرانجام با آمدن ترامپ، آمریکا از توافق برجام خارج شد. تصور اینکه بین رژیم صهیونیستی و دموکرات‌ها شکاف ایجادشده، چیزی جز خیال‌بافی نیست، زیرا درمر موفق شد بایدن را به اسرائیل دعوت کند تا در «یوم‌النکبه» در اسرائیل سخنرانی داشته باشد. البته در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما، او را به سفارت اسرائیل در واشنگتن آورد و این در حالی است که تنها سخنرانی اوباما در یک سفارت خارجی در همه دوران مسئولیتش بود.
از درمر در کنار یوسی کوهن (رئیس اسبق موساد) به‌عنوان اصلی‌ترین گزینه‌های جانشینی و رهبری قدرت در لیکود و اسرائیل بعد از نتانیاهو یاد می‌شود. بر این اساس، غیبت کوهن از کابینه جدید، از نکات جالب‌توجه است.
دست به دامن افراطی‌ترین نیرو‌ها برای باقی‌ماندن در قدرت
از نگاه تحلیلگران، واکاوی کابینه جدید نتانیاهو نشان می‌دهد که او از هر تلاشی برای باقی‌ماندن در قدرت دریغ نکرده است. اما باید به این نکته توجه کردکه انتخاب اعضای تندرو در کابینه، قدرت بیشتری به صهیونیست‌های افراطی و دست‌راستی خواهد داد؛، زیرا این قشر از فرزندآورترین افراد سرزمین‌های اشغالی در دو دهه گذشته بوده و اکنون با داشتن یک برتری عددی قابل توجه، می‌توانند نقش بسیار مهمی در آینده سیاست اسرائیل داشته باشند.
نکته دیگر در انتخاب اعضای تندرو در کابینه از آن جهت است که آنها خواسته‌های افراطی زیادی دارند؛ تعطیلی همه مظاهر فناوری در روز‌های شنبه (از جمله تولید برق)، نابودی همه اعراب و مسلمانان فلسطین اشغالی، ادامه شهرک‌سازی، مسکونی‌سازی جولان اشغالی، مخالفت با مظاهر تمدنی پست‌مدرن، مختلفت با راه‌حل دو دولتی و غیره، از جمله آنهاست. همین مسائل سبب شده تا کابینه جدید، مورد حمله دیگر نیرو‌های سیاسی اسرائیل قرار گیرد.
از طرف دیگر، بیشتر اعضای کابینه با صهیونیست‌های خارج از اسرائیل روابط خوبی ندارند؛ آن هم در حالی که صهیونیست‌ها و یهودیان خارج از اسرائیل یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های رژیم محسوب می‌شوند و با لابی‌ها و روابطشان در دولت‌ها، رسانه‌ها و دیگر مراکز مهم و حساس دنیا، نقش موثری در نفوذ خارجی اسرائیل دارند. از دیگر نکات مهم این کابینه آن است که می‌تواند پرونده‌های خارجی اسرائیل به ویژه با اعراب را به شدت دچار مشکل کند؛ مگر اینکه اسرائیل بتواند اعراب را راضی کند بی‌خیال راه‌حل تشکیل دو دولت (اسرائیل و فلسطین) در سرزمین‌های اشغالی شوند.
در مجموع از نگاه برخی تحلیلگران سیاسی، تشکیل این کابینه، چند گام رو به عقب در اسرائیل بوده و بعید است به بحران سیاسی اسرائیل، پایان دهد. همچنین ترکیب کابینه به طور قطع شرایط امنیتی در قدس و خارج از خاک فلسطین را نسبت به گذشته، بسیار پیچیده‌تر خواهد کرد.
