علیرضا زالی، بر هماهنگی رابطه چاقی و بسیاری از بیماریها تاکید کرد و گفت: تقریباً در اکثر بیماریهای حاد و مزمن، چاقی به عنوان یک عامل خطر محسوب میشود.
وی با بیان این که برنامههای متنوعی درخصوص بحث چاقی مطرح شده اند، ادامه داد: کماکان هنوز یکی از اصیلترین روشهای تشخیص درمان و پیگیری و ارزیابی و تنظیم الگوریتمهای درمانی براساس BMI انجام می شود؛ ولی نیاز به بازنگری دارد.
زالی با اشاره به ابتلای بیش از ۲۵ درصد جمعیت دنیا به اضافه وزن و چاقی، گفت: در ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه که به سرعت شهرنشینی و تغییر الگوی زندگی را تجربه میکند، این آمار با سیری شتابان رو به افزایش است.
وی با بیان این که حداقل پیش بینی میشود که ۴,۵ درصد مردم دچار چاقی مفرط باشند، گفت: سهم بیماریهای غیر واگیری که بسیاری از آن ها با چاقی در ارتباط هستند حدود ۸۲ درصد مرگ و میر سالانه در ایرانیان است.
زالی ادامه داد: ۱۷۷ هزار مرگ زودرس در ایران داریم که زیر ۷۰ سالگی و قابل پیشگیری هستند که در این مورد نیز بیماریهای سندرم متابولیک و چاقی و… بیشتر جلب توجه میکنند.
وی افزود: در ایران بسیاری از مردم معتقدند که چاقی بیماری نیست و یا در بروز بیماریها نقشی ندارد؛ بنابراین اگر آگاهی بخشی به مردم را در زمنیه چاقی جدی بگیریم بسیار مؤثر است.
زالی با اشاره به تداخل عوامل محیطی و ژنتیکی در حوزه چاقی، یادآور شد: تحقیقات نشان دادند که عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی، تغذیه، میزان فعالیت فیزیکی، الگوی غذایی و استرس نیز در بروز چاقی مؤثر هستند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: مهمترین نقشی که امروز کمتر مورد توجه قرار میگیرد ارتباط چاقی و ایمنی بدن است و به نظر میرسد که بسیاری از مشکلات موجود در حوزه بیماریهای چاقی سرمنشاء آن به سیستم ایمنی برمی گردد.
زالی ادامه داد: امروز مشخص شده است هورمونهایی مثل انسولین، لپتین، کورتیزول و… چقدر در این زمینه نقش آفرینی میکنند؛ به خصوص لپتین که نقش عجیبی در چاقی دارد.
وی افزود: هیپوتالاموس به عنوان کوردیناتور در حوزه چاقی و سیری و یا گرسنگی و به خصوص دریافت و مصرف انرژی نقش پررنگی دارد که اگر این تراز به هم بریزد و فردی حتی سه دهم ناترازی بین مصرف و دریافت انرژی داشته باشد، در عرض ۹ سال منجر به افزایش وزن ۲۰ درصدی وی میشود.
زالی در ادامه با اشاره به نقش چاقی در بروز سرطانهای مختلف گفت: در مردان سرطان پروستات، مثانه، کلورکتال و سرطان معده شیوع بالاتری در افراد چاق دارد. در خانمهای چاق نیز سرطان سینه، دهانه رحم و سرویکس شیوع بالاتری دارند. بنابراین یک ریسک فاکتور برای کانسر میتواند چاقی باشد.
وی تاکید کرد: در حوزه درمان و پیشگیری چاقی باید کارهای برجستهتری انجام شود و شاید استفاده از ظرفیتهای داروهای نوین که میتواند اثرات خوبی را در درمان ایفا کند.
زالی ادامه داد: وقتی بیمار چاق یک بیماری همراه دارد، فقط شاخص توده بدنی برای تشخیص چاقی کافی نیست و در صورت وجود برخی بیماریهای مزمن همراه با چاقی شاید زودتر نیاز باشد که درمان چاقی برای این فرد انجام شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به تنوع درمان چاقی، افزود: بسیاری از مشکلات فیزیوپاتولوژیک چاقی با جراحی میتواند کاهش یافته و باید در زمان مقتضی به دنبال آن رفت.
زالی تاکید کرد: هیچ چیز جایگزین تغییر الگوی زندگی و استراتژیهای نوین، فعالیتهای ورزشی، تغییر سبک تغذیه زندگی در پیشگیری و کنترل چاقی نیست.