جشنواره شعر فجر را یکی از مهم‌ترین رویداد‌ها در حوزه شعر و زبان پارسی خوانده‌اند، چرا که در غایت خود قرار است ویترینی از دستاورد‌های شعری هر سال در گستره وسیع زبان فارسی باشد. همچنین شور و نشاطی را به جوامع و مجامع ادبی ذیل این گستره بدهد. درباره رویکرد شاعران و مجامع ادبی شهر هرات به جشنواره بین‌المللی شعر فجر حمیدالله کامگار نویسنده، تاریخ‌نگار و شاعر اهل هرات توضیحاتی داد.

کامگار دبیر بخش شعر فصلنامه فرهنگی «شمیره» در هرات است و از آثار و کتاب‌های تاکنون منتشر شده او می‌توان به این عناوین اشاره کرد: «آثار غوریان»، «تاریخ‌نامه فوشنج»، «کوسویه در امتداد تاریخ»، «سریرگاه: پژوهشی پیرامون مراکز و پایتخت‌های تاریخی آریانا، خراسان و افغانستان»، «حماسه‌سرای هری: نگاهی به کارنامه صدرالدین ربیعی پوشنگی»، «مخترع توأمان: شرح حال و آثار مجنون رفیقی هروی» و «تصحیح، تحقیق و تعلیقات کتاب میرزایان برناباد».

او همچنین کتاب‌های «تذکرةالشعرای هرات»، «آشنایی با بنا‌های تاریخی هرات»، «تاریخچه کروخ»، «ناخدای نستعلیق خراسان: شرح حال، احوال و آثار میرعلی هروی»، «مجموعه مقالات پوهاند دکتر جلال‌الدین صدیقی» و «سیمای گردشگری گذره» را در دست انتشار یا پژوهش دارد.

هرات قطب بزرگ فرهنگی و فرهنگ‌ساز افغانستان است

کامگار درباره بازخورد جشنواره‌هایی، چون جشنواره بین‌المللی شعر فجر در هرات و میزان مشارکت شعرای هراتی که اتفاقاً برخی از آن‌ها از نخبه‌های شعر معاصر فارسی هستند در این جشنواره گفت: جشنواره شعر فجر یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین جشنواره‌های ادبی در حوزه گویشوران زبان فارسی است. این جشنواره بازتاب‌های بین‌المللی داشته و دارد. از برپایی این جشنواره همیشه از طریق رسانه‌ها اطلاع حاصل می‌کنیم، امّا زیاد نه؛ در نخستین دوره جشنواره فجر محمد کاظم کاظمی مقام نخست را از آن خودش کرده است.

وی افزود: بعد از اتفاقات ناخوشایند سیاسی چهل سال در افغانستان که بیشتر نویسندگان و شاعران مجبور به ترک افغانستان می‌شوند و در ایران سکونت اختیار می‌کنند؛ انجمن‌هایی تحت نام «شعر مهاجرت» و «شعر مقاومت» از آدرس افغانستانی‌ها در ایران شکل می‌گیرد و بیشتر شاعران افغانستانی بعد از این دوره در ایران مقیم می‌شوند و همان ارتباطات فرهنگی و مراودات ادبی هم به داخل ایران خلاصه می‌شده است.

کامگار ادامه داد: شاعرانی مثل سید ضیا قاسمی، ابوطالب مظفری، رضا محمدی و ... در این جشنواره‌ها بیشتر از داخل ایران شرکت می‌کردند، امّا بعد از نخستین دوره هیچ شاعری مستقیما از هرات در این جشنواره نبوده است. تنها در سال ۱۳۹۳ خورشیدی آقای شعیب حمیدزی از هرات در جشنواره شرکت کرد و حایز مقام هم شد، که البته باز هم آقای حمیدزی در آن زمان مقیم ایران بود. هرات قطب بزرگ فرهنگی و فرهنگ‌ساز افغانستان است و در همسایگی ایران نیز قرار دارد، انتظار می‌رود این مراودات به شکل درست‌تری روی دست گرفته شود و شمایل بهتری به خودش بگیرد، امیدوارم در آینده بیشتر به این مبحث بزرگ پرداخته شود.

حضور شاعران هراتی در جشنواره شعر فجر گفتمان فرهنگی مهمی را رقم می‌زند

نویسنده کتاب «حماسه‌سرای هری: نگاهی به کارنامه صدرالدین ربیعی پوشنگی» در بخش دیگری از سخنان خود درباره امکانات جشنواره شعر فجر در پیوند دوباره فرهنگی ایران و افغانستان بویژه هرات گفت: هرات از نظر گویش و نوعیت لهجه خیلی به ایران نزدیک است، یعنی ما بیشتر می‌توانیم از همدیگر رنگ بگیریم، دعوت شاعران هراتی خیلی می‌تواند مثمر واقع شود. با توجّه به این نکته که یکی از بزرگ‌ترین خلا‌هایی که در شعر و ادبیات امروز افغانستان وجود دارد مبحث نقد درست و سازنده است، اگر شاعران افغانستانی و هراتی به جا‌های تعیین کننده‌ای مثل جشنواره شعر فجر راه پیدا کنند قطعاً این فرصت تبدیل به گفتمان بزرگی خواهد شد و شاعران و نویسندگان ایرانی با شعر و ادبیات سمت ما هم آشنایی و بلدیت بیشتری پیدا خواهند کرد و این خیلی ارزنده است. من باور دارم که ما بیشتر از نود درصد شاعران خوب امروزی را در ایران می‌شناسیم و شعرشان را می‌خوانیم، اما آیا آن‌ها هم ما را می‌شناسند؟ این مهم نیاز به ارتباطات بیشتر دارد.

کامگار همچنین در پاسخ به این سوال که «چرا با وجود پیوند‌های مشترک و خاستگاه یکسان فرهنگی، بازار کتاب ایران و هرات از آثار ادبی معاصر دو کشور خالی است؟» اشاره کرد: این ناشی از کم‌لطفی ناشران هر دو طرف است، متأسفانه همه چیز امروزه در خدمت کارکردگرایی ا‌ست. وقتی برای ناشر بازار مناسبی وجود نداشته باشد باید از جیب خودش هزینه کند و هیچ زمان هیچ ناشری این کار را نمی‌کند و نمی‌توان هم خیلی متوقع بود. پارادوکس مسئله عرضه و تقاضا در این‌جا کار دست فرهنگیان ما داده و ما مجبوریم شعر‌های شاعران را از طریق اینترنت و سایر کانال‌های دیگر بخوانیم. امیدوارم این مورد روزی حل شود و کتاب شاعران ما در ایران و کتاب شاعران ایران در افغانستان با حجم بالایی به نمایش گذاشته شود و در دسترس باشد.