افلاطونی رئیس سازمان امور اراضی کشور در برنامه صف اول به سوالات زیر پاسخ داد.
یکی از مهمترین وعده های وزیر جهاد، سنددار کردن اراضی کشاورزی بوده این موضوع تاکنون به کجا رسیده است؟
افلاطونی: طبق قانون حد نگار یا کاداستر سال ۹۳، تمام دستگاه های اجرایی که یا مالک یا مدیر زمین هستند باید ظرف ۵ سال مشخصات حدنگار اراضی خود را تحویل سازمان ثبت می دادند بنابر این تا سال ۹۸ باید تمام اراضی حدنگار و سنددار می شد.
تاکنون این کار به طور کامل انجام نشده و دولت سیزدهم تاکید بر این موضوع دارد و از مهمترین برنامه های وزیر جهاد، صدور سند مالکیت برای اراضی کشاورزی است.
موضوع بعد رفع اختلاف بین زمین های منابع طبیعی و اراضی اشخاص است که در سال ۹۴ تبصره ای الحاق شد و دولت مکلف شد اراضی و پلاک های ثبتی را شناسایی کند در این خصوص باز هم سرعت کار کند بود.
اکنون رفع تداخلات اراضی در حال انجام است و نسبت به ۵ سال گذشته رشد خوبی دارد. از ابتدای ۱۳۱۰ تا سال ۱۴۰۰ فقط ۵ درصد اراضی کشاورزی دارای سند مالکیت شدند اما الان ۱۷ درصد اراضی کشاورزی دارای سند مالکیت هستند.
اولین جشن صدور سند مالکیت را در استان قزوین داشتیم و به زودی در تمام روستا ها این کار انجام خواهد شد.
رفع تداخلات اراضی و صدور سند مالکیت اراضی کشاورزی جزو حقوق اولیه کشاورزان است و در صدر برنامه های وزارت جهاد قرار دارد.
چه چشم اندازی پیش روی سنددار کردن اراضی کشاورزی است؟
افلاطونی: بسیاری از پرونده های قضایی مربوط به اختلاف مالکیت ها بین دولت و مردم و یا مردم با یکدیگر است و لازم است دولت خدمت مضاعفی در این زمینه ارائه دهد. تا پایان سال ۱۴۰۲ موضوع رفع تداخلات اراضی را به پایان می رسانیم و برای این کار در هر استان برنامه ریزی مشخصی شده است. به موازات آن بحث حدنگار و کاداستر را هم پیش می بریم.
سنددار شدن اراضی کشاورزی کدام مشکلات کشاورزان را حل می کند؟
افلاطونی: بانک ها سند مشاع کشاورزی را به عنوان توثیق نمی پذیرفتند با سنددار شدن اراضی ارزش گذاری به کشاورزان صورت می گیرد و مشکلات اخذ تسهیلات حل می شود.
تعیین تکلیف اسناد اراضی موجب حل اختلافات کشاورزان با یکدیگر و همچنین با دستگاه های دولتی می شود.
سنددار شدن اراضی همچنین موضوع تغییر کاربری ها را کنترل می کند.
اگر کسی بخواهد زمین کشاورزی را سند دار کند چه اقدامی باید انجام دهد؟
افلاطونی: تا قبل از اجرای قانون حدنگار افراد باید نقشه برداری یا یو تی ام را با هزینه خودشان انجام می دادند الان همه فرآیند ها اعم از نقشه برداری و تشکیل پرونده رایگان توسط وزارت جهاد کشاورزی انجام می شود و تنها هزینه صدور سند بر عهده مالک است.
در حوزه تغییر کاربری زمین های کشاورزی چگونه اقدام می شود؟
افلاطونی: در حال حاضر تنها ۱۲ تا ۱۵ درصد از اراضی کشور قابلیت کشت و کار و کشاورزی دارند. باید کشور را به نوعی اداره کنیم که قابل زیست باشد. اهمیت امنیت غذایی کمتر از امنیت عمومی نیست. اگر تغییر کاربری اراضی کشاورزی را داشته باشیم چه چیزی در آخر برایمان می ماند؟
اگر کسی بخواهد ویلا داشته باشد و یا برای تولید تغییر کاربری بخواهد چه اقدامی باید انجام دهد؟
افلاطونی: در دنیا آمایش سرزمین انجام می دهند در آمایش سرزمین جای کارخانه، محل کشاورزی، گلخانه و منطقه مسکونی همه مشخص است. این موضوع در کشور ما سال ها مغفول مانده است.
متولی اصلی آمایش سرزمین سازمان برنامه است که اقداماتی انجام داده اما به طور کامل عملیاتی نشده است.
طبق قانون حفظ کاربری اراضی زراعی ، اصل بر حفظ اراضی کشاورزی گذاشته شده است و زمین باید کشاورزی بماند مگر اینکه تغییر کاربری ضرورت داشته باشد.
تغییر کاربری فرایند قانونی دارد در کمیسیونی متشکل از اعضای چند دستگاه مرتبط در مورد ضرورت تغییر کاربری تصمیم گرفته می شود و در صورت تایید مجوز صادر شود. این فرایند را سامانه ای کردیم و تمامی مراحل تا انتهای صدور مجوز در سامانه انجام می شود.
اگر کسی برای تغییر کاربری زمین کشاورزی به مسکونی یا تولیدی اقدام کند، صدور مجوز چگونه و در چه زمانی انجام می شود ؟
افلاطونی: دستگاه ها در حوزه تغییر کاربری دو دسته اند. برخی فقط استعلام می دهند اما وزارت جهاد کشاورزی مرجع استعلامی است که باید منجر به صدور مجوز شود.این فرآیند زمان بر است.
در ۵ سال اخیر ۳۲ هزار هکتار مجوز تغییر کاربری برای ۸۸ هزار متقاضی صادر شده است البته نباید به این سرعت تغییر کاربری به اراضی کشاورزی بدهیم. باید اراضی که غیر قابل کشت باشند را تغییر کاربری بدهیم.
مطالبات باغ ویلایی چه می شود؟
افلاطونی: اگر فضاهایی را دولت و بخش خصوصی احداث کنند و با هدف گردشگری در اختیار افراد بگذارند چه لزومی دارد در اراضی کشاورزی ویلاسازی شود؟
متولی گردشگری وزارت میراث است. ما هم در وزارت جهاد برای تامین زمین اعلام آمادگی کردیم. به طور مثال ۲ هزار هکتار زمین نزدیک فرودگاه امام را به منظور گردشگری به سرمایه گذار واگذار کردیم.
درگاه مدیریت زمین چه زمانی تکمیل می شود؟
افلاطونی: پنجره مدیریت واحد زمین الان هم عملیاتی است و در ۶ استان به طور کامل و به صورت پایلوت انجام می شود که تا ۳ ماه آینده به کل کشور تعمیم خواهیم داد.
در این درگاه، تعیین تکلیف مجوز تغییر کاربری و شناسایی و پایش تغییر کاربری های غیر مجاز انجام می شود.
صدور مجوز تغییر کاربری نهایت چه مدت طول می کشد؟
افلاطونی: مدت پاسخ دستگاه ها به استعلام ها ۲۰ روز مشخص شده اما برخی دستگاه ها قوانین خاص دارند و ممکن است بیشتر باشد حداکثر ۴۵ روز است.
در درگاه مدیریت واحد زمین، پاسخ استعلامات نهایت ۴۵ روزه به کمیسیون می روند و در آنجا تصمیم گرفته می شود که تغییر کاربری صورت می گیرد یا خیر. پرونده های به روز یک ماه هم طول نمی کشد که تغییر کاربری اراضی در کمیسیون تعیین تکلیف می شود.
زمان دقیقی برای اینکه متقاضی منتظر صدور مجوز باشد می گویید؟
افلاطونی: این زمان دقیق مشخص نیست. باید زیرساخت های لازم در دستگاه ها وجود داشته باشد تا استعلام به موقع انجام شود و مجوز تعیین تکلیف شود.
یک زمین ممکن است ۱۶ عارضه حقوقی داشته باشد یعنی ۱۶دستگاه باید در مورد یک زمین نظر دهند.
در این ۶ استانی که درگاه مدیریت زمین اجرایی شده مجوز تغییر کاربری به سهولت صادر می شود ؟
افلاطونی: فرآیند کار در این درگاه قابل مدیریت است. اینکه کدام دستگاه پاسخ استعلام داده یا تاخیر داشته است و اینکه پرونده در چه مرحله ای قرار دارد، مشخص است. در این درگاه دیگر درخواست های متعدد برای یک زمین نخواهیم داشت و کار نسبت به قبل تسهیل شده است.
امیدواریم با رفع نقایص و تامین زیرساخت های دستگاه ها فرایند صدور مجوز تسهیل شود.