اولین شب جمعه ماه مبارک رجب را لیلة الرغائب میگویند. «لیلة» به معنی شب و «الرغائب» یعنی داشتن رغبت و میل به چیزی و لیلة الرغائب به شبی گفته میشود که رغبت و میل و توجه در آن فراوان است.
در شب لیلة الرغائب، پس از گذشتن یک سوم از شب، هیچ فرشتهای در آسمانها و زمین حضور ندارد و همه در اطراف خانه خدا و مسجدالحرام جمع میشوند و پروردگار هم به آنها میفرمایند که هرچه میخواهند از ایشان طلب کنند و آنها هم طلب آمرزش و مغفرت برای روزه داران ماه مبارک رجب میکنند.
پیامبر اکرم (ص) تأکید فراوانی به فضیلت شب لیلة الرغائب کرده اند؛ به طوری که فرموده اند: «از اولین شب جمعه ماه رجب غافل نباشید؛ زیرا شبی است که فرشتگان آن را «لیلة الرغائب» و یا شب آرزوها نامیدند.» و همچنین، به بندگان توصیه کرده اند که در اولین پنجشنبه ماه مبارک رجب، روزه بگیرند و سپس، در شب جمعه، بین نماز عشاء و نیمه شب، دوازده رکعت نماز (مانند نماز صبح) بخوانند و هر دو رکعت را به یک سلام ختم کنند و در هر رکعت این نماز، یک مرتبه سوره حمد، سه مرتبه سوره قدر و دوازده مرتبه سوره توحید بخوانند و پس از تمام شدن دوازده رکعت نماز، هفتاد مرتبه ذکر «اَللهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحمّدٍ النَّبیِّ الاُمِّیِّ [الْهَاشِمِیِ]وَ عَلَی آلِهِ» و سپس، در سجده، هفتاد مرتبه ذکر «سُبّوحٌ قُدّوسٌ رَبُّ المَلائِکَةِ وَ الّروحِ» را بگویند و پس از آن، سر از سجده بردارند و ذکر «رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمْ اِنَّکَ اَنْتَ الْعَلِّیُّ الْاَعْظَمُ» را بگویند. سپس، دوباره به سجده بروند و مانند سجده اول، هفتاد مرتبه ذکر «سُبّوحٌ قُدّوس رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرّوحِ» را بگویند و در همان سجده، از خداوند متعال، برآورده شدن حاجتهای خود را بخواهند.
حضرت محمد (ص) در مورد منزلت فراوان نماز لیلة الرغائب فرموده اند: قسم به خدایی که جان من در دست اوست، کسی این نماز را نمیخواند، مگر آنکه خداوند تمام گناهان او را میبخشد، حتی اگر گناهان او مثل کف روی دریا و به عدد شنها و به وزن کوهها و به عدد برگهای درختان باشد و روز قیامت از هفتصد نفر از خویشان خود که سزاوار آتش باشند، شفاعت میکند و در شب اول قبر، خداوند متعال، ثواب آن را به بهترین صورت و با روى گشاده و خندان و زبان فصیح براى او مى فرستند.
لیلة الرغائب؛ فرصتی برای آمرزش گناهان
حجت الاسلام و المسلمین علیرضا حدائق، کارشناس و سخنران مذهبی، در مورد فضیلت شب لیلة الرغائب، بیان کرد: یکی از ویژگیهای ماه مبارک رجب، لیلة الرغائب است. یعنی شبی که خداوند متعال تمایل بسیار زیاد و رغبت فراوانی برای آمرزش و مغفرت بندگان خود دارد و بار عامی است این شب که به بندگان الهی برای مغفرت و آمرزش داده میشود و فقط یک شب در سال، تمامی فرشتگان مُلک و ملکوت در مسجد الحرام نازل شده و تا صبح، مشغول عبادت و بندگی حضرت حق میشوند.
به گفته این سخنران مذهبی، دعای فرشتگان در شب لیلة الرغائب این است که خدایا ببخش و بیامرز کسانی که در ماه رجب روزه میگیرند و هر شب ماه رجب میتوان، هزار مرتبه ذکر «لا اله الا الله» را گفت و در واقع، ماههای رجب و شعبان، انسان را برای ورود به ماه مبارک رمضان آماده میکنند و نمازی که ۱۲ رکعت و شامل ۶ نماز دو رکعتی است و بعد از نماز هم، اذکاری دارد که آنها نیز، باید خوانده شوند.
حجت الاسلام حدائق ادامه داد: در فضیلت این نماز، پیامبر اکرم (ص) فرموده اند: «وقتی متوفی را در قبر میگذارند با صورتی بسیار زیبا و چهرهای بسیار نورانی خواهد بود و عطری معطر، فضای قبر او را پُر میکند و متوفی میگوید در عمرم، صورتی به این زیبایی و عطری به این خوشبویی و چهرهای به این آراستگی ندیده بودم و وقتی میگوید شما چه کسی هستید؟ میگوید: من همان نماز لیلة الرغائبی هستم که در فلان سال و فلان جا خواندی و من در قبرت، عالم برزخ با تو هستم و در قیامت، تو را همراهی میکنم تا تو را به بهشت برسانم و وصل به بهشت کنم.»
این کارشناس مذهبی افزود: سعی کنیم از این ماهها و شب لیلة الرغائب استفاده کنیم و دست پُر به آن دنیا برویم. چون پول و مال در شب اول قبر به داد انسان نمیرسد و می گویم که آقای رئیس، میز ریاست در آن شب به تو کمک نخواهد کرد و هیچ قبیلهای فریادرس انسان نخواهد بود. ای که دستت میرسد کاری بکن.