در برنامه گفتگوی ویژه خبری امشب در خصوص وضعیت آبرسانی در کشور با حضور علیرضا الماسوندی مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران بحث و بررسی شد.
وضعیت منابع آبی کشور در حال حاضر به چه صورت است؟
الماسوندی: در کشور ما متوسط بارش های جوی ۴۱۳ میلیارد متر مکعب در سال است که ۷۰ درصد آن تبخیر و تعرق میشود و بخشی نفوذ دارد.
بر اساس تغییرات اقلیمی که طی سال های اخیر داشتیم، منابع آب کم شده و بارندگی کاهش داشته و از ۲۴۷ میلیمتر به ۲۰۴ میلی متر در سال رسیده است بنابراین تنش آبی در کشور داریم.
سرانه آب هر فرد به طور متوسط ۱۵۰۰ متر مکعب است که الان به ۶۰۰ تا ۷۰۰ متر مکعب رسیده و زیر خط فقر آبی هستیم.
میزان آب مصرفی شرب، صنعت و کشاورزی چقدر است؟
الماسوندی: جمع آب شرب مصرفی شهری و روستایی، ۸.۷ میلیارد متر مکعب، مصرف آب در بخش کشاورزی ۸۵ میلیارد متر مکعب و در بخش صنعت ۳.۱ میلیارد متر مکعب است که جمع مصارف به ۱۰۰ میلیارد متر مکعب می رسد.
به لحاظ کاهش بارندگی و برداشت هایی از آب های زیرزمینی شده، آب تجدید شونده ما اکنون در حد مرزی است و به ۱۰۳ میلیارد متر مکعب رسیده است.
در این شرایط باید به سمت رعایت الگوی مصرف برویم خصوصا در بخش کشاورزی بحث بهره وری و الگوی کشت را در نظر بگیریم.
وضعیت آبرسانی در کشور نسبت به قبل از انقلاب اسلامی چطور است؟
الماسوندی: وزارت نیرو سعی کرده حداکثر تامین را در حوزه آب شرب داشته باشد. شبکه های شهری و روستایی برای شرب و بهداشت در حد استاندارد آب شرب است در حالی که در کشورهای توسعه یافته آب موجود در شبکه ها فقط برای بهداشت و شست و شو است و برای آب شرب از آب بسته بندی استفاده می کنند.
پوشش شبکه آب شرب پایدار و سالم برای جمعیت شهری ۹۹.۸ درصد و برای جمعیت روستایی ۸۵ درصد است که قرار است در دولت سیزدهم با اجرای طرح جهاد آبرسانی پوشش شبکه آب روستایی هم به بیش از ۹۹ درصد برسد. اکنون برای آبرسانی به ۱۲ هزار روستا برنامه داریم ۱۵ هزار کیلومتر خطوط انتقال آب وجود دارد.
در حوزه آب کشاورزی و صنعت چه اقدامی شده است؟
الماسوندی: در حوزه آبیاری کشاورزی، شبکه های مدرن در کشور احداث شده که میزان مصرف آب را بهینه کرده اند. ۲.۸ میلیون هکتار زمین مجهز به شبکه آبیاری کشاورزی داریم و در دولت سیزدهم ۱۱۶ هزار هکتار شبکه آبیاری را احداث می کنیم.
ظرفیت نیروگاه های برقابی قبل از انقلاب اسلامی ۲ هزار و ۸۰۰ مگاوات بود اما امروز ۱۲ هزار مگاوات ظرفیت نصب نیروگاه های برقابی داریم.
در حوزه تصفیه خانه های آب شهری، قبل از انقلاب ۲۷ تصفیه خانه داشتیم که اکنون به ۱۶۶ تصفیه خانه رسیده است.
در حوزه شبکه آب و فاضلاب قبل از انقلاب ۴ تصفیه خانه فاضلاب در کشور بوده اما امروز ۲۵۷ تصفیه خانه فاضلاب داریم.
در حوزه تامین آب صنایع با مشارکت وزارت نیرو و صمت بحث انتقال آب دریای عمان و خلیج فارس به سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی را در برنامه داریم.
تعداد سدهای بزرگ کشور قبل از انقلاب اسلامی ۱۳ سد بوده که اکنون ۱۹۵ سد بزرگ و ملی در کشور و ۴۴۱ سد استانی داریم که به تامین آب شرب و کشاورزی کمک می کند.
سد کرخه و زنجیره کارون نقش مهمی در مهار سیلاب دارد. امسال ۱۴ میلیارد متر مکعب از سد دز سر ریز داشتیم. اگر این سدها نبود ۵ متر استان خوزستان را آب می گرفت.