پنجره ملی خدمات دولت هوشمند سامانهای است که به منظور دسترسی راحت و سریعتر عموم مردم به خدمات دستگاهها و وزارتخانهها ایجاد شده و اکنون در مسیر آماده سازی قرار دارد. در قانون بودجه ۱۴۰۱، تمامی دستگاههای اجرایی و وزارت خانهها موظف شدند که پنجره واحد خدمات خود را راه اندازی کنند تا از رجوع دریافت کنندگان خدمات به سامانههای مختلف و متعدد جلوگیری شود. از طرفی با راه اندازی این پنجره و به کلی، با حرکت کردن به سمت دولت الکترونیک از بسیاری از ترددهای غیرضروری و مراجعه به ادارات کاسته شده و در نهایت میتواند در شرایطی مثل زمستان به کاهش آلودگی محیط زیست منجر شود.
پیشتر عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات از راه اندازی فاز اول پنجره ملی خدمات دولت هوشمند در دهه فجر خبر داده و گفته بود: از طریق این پنجره و با یک کلیک بیش از دو هزار خدمت به مردم ارائه میشود که منجر به کاهش صدها هزار سفر درون شهری مردم در سال خواهد شد. بر اساس برنامه ریزی انجام شده تا پایان دولت سیزدهم تمامی شش هزار خدمت دولتی از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند، ارائه میشود که میتواند هم زمینه ایجاد فساد را از بین ببرد و هم با کاهش سفرهای درون شهری به کاهش آلایندگی جوی کمک کند و هم منجر به افزایش رضایتمندی مردم شود.
دستگاهها مکلف بودند پنجره خدمات خود را تا پایان شهریور ماه به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند متصل کنند که این ضرب الاجل، مهلت ابتدایی دستگاهها بود و تا آخر آذر تمدید شد. طبق آخرین آمار، مجموع دستگاههای اجرایی که خدمات آنها شناسنامه دار شده، ۱۷۰ دستگاه است. از این تعداد، ۱۳۶ دستگاه اجرایی مشمول گام اول اتصال به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند هستند که آمار دستگاههای متصل به بیش از ۱۰۰ مورد رسیده که به نوعی تکالیف اولیه خود را عملی کرده اند.
my.gov.ir آدرس پنجره ملی خدمات دولت هوشمند است که کاربران میتوانند با مراجعه به آن نسبت به ثبت نام و احراز هویت اقدام کنند. پس از اولین ورود، برای دفعات بعدی یک رمز یکبار مصرف کافی است تا به این سامانه دسترسی داشته باشید. با ورود به بخش سامانههای ملی و استانی میتوانید دستگاهها و وزارتخانههای مختلف را مشاهده کنید و سپس وزارتخانه مربوطه را انتخاب کنید. این سامانه مدتی است که با ظاهری جدید به کاربران ارائه خدمت میکند و برای سهولت دسترسی افراد، سازمانها در بخش جداگانهای از وزارتخانهها قرار دارند.
بر اساس آمار تا پایان آذرماه امسال ۱۱۹ دستگاه اجرایی به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند متصل شده اند و تعداد کاربران پنجره ملی خدمات دولت هوشمند به ۹ میلیون کاربر رسیده است. همچنین تاکنون بیش از ۴۲ میلیون کاربر جهت استفاده از خدمات سامانههای ملی و استانی دستگاههای اجرایی از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند اقدام کرده اند و حدود ۲۶۵ میلیون خدمت مستقیم استعلامی دستگاههای اجرایی توسط کاربران مورد استفاده قرار گرفته است.
محمد خوانساری رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران میگوید: تا کنون ۹۱ درصد از دستگاههای دولتی کشور به پنجره واحد خدمات هوشمند دولت متصل شده اند.
به گفته موحد معاون دولت الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات هم از بین دستگاههای متصل، ۸۰ درصد پنجره واحد اختصاصی دارند. ۴ درصد دستگاهها در فرایند اتصال به پنجره هستند و ۱۲ درصد هم دستگاههایی هستند که با وجود پایان مهلت قانونی، هنوز به درگاه متصل نشده اند.
وزارت امور اقتصادی و دارایی از وزارتخانههایی است که با توجه به امتیاز عملکردی که از سوی مردم در پنجره خدمات به ثبت رسیده، عملکرد قابل قبولی در ارائه خدمات داشته و مورد رضایت کاربران بوده است. از حدود ۱۷۰۰ مورد کاربری که به عملکرد این وزارتخانه و دستگاههای تابعه آن نظر داده اند، امتیاز ۴.۲ به ثبت رسیده است. در بین دستگاههای زیر مجموعه خود وزارتخانه هم سازمان امور مالیاتی بیشترین رای را از سوی کاربران دریافت کرده است.
در سامانه این دستگاه، فهرست پروندههای مالیاتی، اطلاعات صورت معاملات، خدمات املاک و خودرو برای کاربران قابل دسترسی است و در صفحه نخست و داشبورد مالیاتی هم افراد میتوانند دسترسی سریعتری به خدماتی مانند استعلام ممنوع الخروجی، پرداخت قبضهای مالیات و مالیات بر خودروهای تحت تملک داشته باشند.
مجموعا سامانههای مربوط به وزارت اقتصاد ۶ مورد هستند و سازمان حسابرسی از سازمانهایی است که در اتصال به پنجره جا مانده است. عمده خدمات این سازمان از نوع دولت به کسب و کارها و مواردی هم از نوع دولت به مردم است که در درگاه اطلاع رسانی دولت الکترونیک تعریف شده و امید است که با اتصال خدمات و دستگاههای باقی مانده، فرایند اتصال وزارت اقتصاد به پنجره خدمات به پایان برسد.
جای پنجره ملی خدمات هوشمند در لایحه بودجه ۱۴۰۲ هم خالی نیست و در بند «ج» از تبصره ۷ با عنوان صنعت، معدن و ارتباطات اعلام شده به منظور ارتقای بهره وری و کاهش هزینههای دولت و افزایش رضایت مندی مردم، تمام دستگاههای اجرایی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده ۲۹ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه، نهادهای عمومی غیردولتی و سایر دستگاههای دارای ردیف در قوانین بودجه سنواتی، مکلفند ضمن ارائه کلیه خدمات خود از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند تا آبان ماه سال ۱۴۰۲، با بهینه سازی فرآیندها، حداقل بیست درصد خدمات منتخب خود را تا پایان دی ماه ۱۴۰۲ به صورت هوشمند به گونهای ارائه نمایند که تمام مراحل درخواست تا دریافت خدمت به صورت آنی، بدون دخالت عامل انسانی و بدون اخذ هرگونه مدرک از متقاضی خدمت انجام شود.