بنا بر تعریفها به انواعی از انرژیهای موجود در جهان که بعد از مصرف نگرانی کمتری در رابطه با اتمام آنها وجود دارد، انرژی تجدیدپذیر میگویند. کشورهای جهان برای وابسته نبودن به یک منبع انرژی تلاش میکنند تا منابع انرژی مورد استفاده خود را تنوع ببخشند و در جهت استفاده از منابع انرژی مختلف، سیاستهای متفاوتی را طراحی میکنند.
به گفته مسئولان و کارشناسان یکی از مهمترین اقدامات کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه افزایش نیروگاههای تجدید پذیر و گسترش این صنعت است.
در رابطه با نیروگاههای تجدید پذیر و توسعه این صنعت وزیر نیرو آقای محرابیان میگوید: اگر بخواهیم ظرفیت تولید و توسعه نیروگاههای تجدیدپذیر را سرعت دهیم یکی از راهها این است که سرمایهگذاری در این صنعت سودآور شود.
او در ادامه افزود: در همین راستا پیشبینیشده است که در سال ۱۴۰۲ تمام انرژیهای تولیدی از نیروگاههای تجدیدپذیر از طریق بورس انرژی عرضه شود و در بورس نیروگاه تجدیدپذیر روی تابلوی مخصوص خودشان با یکدیگر رقابت کنند.
در رابطه با اظهارات وزیر نیرو در خصوص عرضه انرژی تجدید پذیر در بورس انرژی آقای نقوی مدیر عامل بورس انرژی نیز بیان کرد: مطابق صحبتی که اخیرا وزیر نیرو داشت از ابتدای سال آینده فرآیند عرضه آغاز خواهد شد و ما سعی داریم اقدامات اولیه را پیش از سال جدید آغاز کنیم تا قطعا از ابتدای سال آینده آغاز معاملات در بورس انرژی را شاهد باشیم.
نقوی در ادامه با اشاره به نحوه عرضه گفت: برق نیروگاههای تجدیدپذیر در بورس پذیرش خواهد شد و در یک تابلوی جداگانه مورد معامله قرار میگیرد. سمت عرضه، نیروگاههای تجدیدپذیر هستند و سمت تقاضا نیز صنایعی خواهند بود که طبق ماده ۱۶ قانون حمایت از شرکتها و موسسات دانش بنیان باید برق تجدیدپذیر را خریداری کنند.
عرضههای انرژیهای تجدید پذیر به ویژه برق در بورس علاوه بر شفافیت معاملاتی مزایای دیگر نیز دارد که در همین رابطه آقای رضا هوشمند کارشناس حوزه بورس انرژی مطرح کرد: یکی از مزیتهای عرضه انرژی تجدید پذیر به ویژه برق در بورس به سبب انعقاد قراردادهای مشخص و ابزارهای حاضر در این بازار این مورد خواهد بود که سمت تولید کننده میزان تولیدی خود برای آینده را میداند و بر این اساس جهت تولید برنامه ریزی خواهد کرد.
او در ادامه افرود: سهم برق تولیدی ما از نیروهای تجدید پذیر درصد پایانی نسبت به سوختهای فسیلی دارد یکی از دلایلی که برای عرضه این انرژیها در بورس تاکید میشود بحث کشف نرخها، قیمت گذاری، توسعه صنعت و استفاده از ابزارهای این بازار است.
به گفته هوشمند، بخشهای تولید کننده انرژیهای تجدید پذیر مطالبات زیادی بابت فروش برق تضمین شده به دولت داشتهاند، زمانی که برق تجدیدپذیر در بورس عرضه شود، به سبب روند بورس انرژی و معاملات آن زمان وصول مطالبات شرکتها کاهشی میشود که این موضوع میتواند نقدینگی خوب را در زمان مناسب برای تولید کنندگان فراهم سازد.
این کارشناس حوزه بورس انرژی اظهار کرد: یکی از مشکلات صنعت برق موضوع قیمت گذاری دستوری است که با عرضه برق تجدید پذیر در بورس انرژی به سبب شفافیت معاملات و روند بورس که عرضه و تقاضا مشخص کننده قیمتهای کشف شده است نرخها واقعی میشود.
گفتنی است که بر اساس ماده (۱۸) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی، دولت مکلف است کالای پذیرفته شده در بورس را از نظام قیمت گذاری خارج نماید.
مدیر عامل بورس انرژی آقای نقوی نیز با اشاره به دیگر مزیتهای عرضه برق تجدید پذیر در بورس گفت: از طرف دیگر در پی عرضه برق تجدید پذیر در بورس انرژی، از تعهدات دولت به نیروگاهها کاسته شده که این موضوع به عنوان یک مزیت اصلی برای معاملات برق در بورس انرژی شناخته میشود.
بر اساس آخرین گفته های سخنگوی ساتبا آقای محمدنژاد، در حاضر ظرفیت احداث شده تجدیدپذیر در کشور حدود هزار مگاوات است که پیشبینی میشود تا پایان سال به حدود ۱۲۰۰ مگاوات برسد. از این هزار مگاوات ۵۶ درصد مربوط به انرژی خورشیدی، ۳۲ درصد انرژی بادی و باقی مانده نیز مربوط به بخش زیست توده نیروگاههای آبی کوچک است.
به گفته کارشناسان، شفافیت معاملاتی بورس و ابزارهای متنوع آن از جمله مسیرهایی است که میتواند در توسعه و سود آوری صنعت انرژیهای تجدید پذیر کمک قابل توجهای به این بخش کند و در کاهش دغدغههای این صنعت اثری چشمگیر داشته باشد، مسیری که در دنیا سابقه خوبی داشته است البته که بهره مندی از این مزیتها نیازمند اقدامات عملی است حالا باید منتظر ماند و دید وعده عرضه تمام انرژیهای تجدید پذیر از سال ۱۴۰۲ تا چه میزان محقق خواهد شد؟