نقش تغذیه در بیماری مالتیپل اسکلروزیس (ام. اس)

مهسا مؤذن دکترای تخصصی علوم تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به بیماری مالتیپل اسکلروزیس (ام. اس) گفت: این بیماری زنان را بیشتر از مردان درگیر کرده و علائم شروع آن اغلب بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی رخ می‌دهد. بیماری ام. اس سبب انحطاط و ناتوانی عصبی می‌شود و در شدیدترین حالت می‌تواند بر صحبت کردن یا راه رفتن فرد نیز تأثیر بگذارد. اما اکثر بیماران را تنها به طور خفیف تحت تأثیر قرار می‌دهد.

او گفت: تا به امروز، تعدادی از مطالعات نقش اجزای رژیمی خاص و الگو‌های غذایی را بر بیماری ام. اس مورد بررسی قرار داده است. اما نقش روشن‌تر رژیم غذایی در این بیماری مستلزم انجام تحقیقات بیشتر است.

مؤذن گفت: نتایج حاصل از مطالعات مشاهده‌ای پیشنهاد کرده است که برخی از اجزای رژیم غذایی شامل ماهی و منابع دریاییِ حاوی اسید‌های چرب امگا ۳، ویتامین D، میوه‌ها، سبزی‌ها و غلات کامل ممکن است خطر ابتلا به ام. اس را کاهش دهد. همچنین کاهش دریافت نمک نیز در بیماران مبتلا پیشنهاد شده است.

ویتامین D و بیماری ام. اس

او به شهروندان توصیه کرد که بیماران مبتلا به ام. اس از نظر دریافت کافی مواد مغذی مورد ارزیابی قرار گیرند، چرا که سطح سرمی ویتامین D باید در مبتلایان بررسی شود. شواهد نشان می‌دهد که سطح بالای ویتامین D سرم ممکن است خطر ام. اس و عود آن را کاهش داده و احتمال دارد که دریافت مکمل آن ضروری باشد. همچنین شواهدی مبنی بر مفید بودن رژیم غذایی ضد التهابی وجود دارد و تحقیقات در این زمینه در جریان است.

مؤذن گفت: همچنین در مورد رژیم غذایی این بیماران به نظر می‌رسد وعده‌های غذایی کوچک و مکرر ممکن است بهتر از وعده‌های غذایی بزرگ تحمل شود.

او گفت: با پیشرفت بیماری و آسیب اعصاب جمجمه ای، ممکن است نقص عصبی و مشکل در بلعیدن رخ دهد. بنابراین، قوام رژیم غذایی ممکن است از غذا‌های معمولی به پوره و یا حتی به مایعات تغلیظ شده تغییر کند.

مؤذن گفت: از سویی دیگر اختلال در بینایی، اختلال در تکلم و مشکل در حرکت، تهیه غذا را دشوار می‌کند و با توجه به ماهیت مزمن این بیماری ناتوان کننده، بیماران ممکن است در نهایت به تغذیه با لوله نیاز داشته باشند.

مصرف مایعات در بیماران مبتلا به ام. اس

او گفت: مشکلات مربوط به مثانه نیز در این بیماری شایع است و باعث بی اختیاری ادرار، فوریت و تکرر ادرار می‌شود. در این موارد برخی از بیماران برای کاهش تکرر ادرار، مصرف مایعات را به شدت محدود می‌کنند، که به طور ناخواسته خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش می‌دهند. اما برای کاهش این مشکل، توزیع یکنواخت مایعات در طول ساعات بیداری و محدود کردن آن قبل از خواب، کمک کننده است.

مؤذن گفت: اختلال عملکرد روده نیز در بیماران مبتلا به ام اس بسیار شایع است. به طور کلی، یبوست در این بیماران بیش از اسهال مشکل ساز است. اما دریافت مایعات کافی در هر دو اختلال توصیه می‌شود. همچنین راهکار‌های تغذیه‌ای مناسب در هر مشکل گوارشی باید به صورت جداگانه ارائه شود.