ایران در سالهای اخیر پیشرفتهای علمی چشمگیری در زمینههای مختلف داشته است. محققان ایرانی در زمینه پزشکی، برای توسعه درمانهای جدید جهت بیماریهایی مانند سرطان و دیابت گام برداشته اند. این پیشرفتها به ویژه در زمینههای پزشکی و فناوری با طیف وسیعی از واکنش و دیدگاهها توسط خبرگزاریها در سطح بین المللی روبرو شده است. در ادامه به برخی از این پیشرفتها اشاره خواهیم کرد:
پزشکی
یکی از زمینههای مهم پیشرفت در زمینه پزشکی بوده است، جایی که ایران راههای درمان و فناوریهای نوآورانه را توسعه داده است. به عنوان مثال، دانشمندان ایرانی روشی برای تولید انسولین ابداع کردهاند که میتواند زندگی افراد دیابتی را تا حد زیادی بهبود بخشد. علاوه بر این، محققان ایرانی گامهای مهمی در مبارزه با سرطان برداشته اند و درمانها و روشهای درمانی جدیدی را توسعه داده اند که اکنون برای کمک به بیماران در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرند. برای مثال روش درمانی جدید از نانوذرات برای رساندن مستقیم داروهای شیمیدرمانی به سلولهای تومور استفاده میکند که نسبت به شیمیدرمانی سنتی مؤثرتر و عوارض جانبی کمتری نشان داده است. علاوه بر این، ایران صنعت داروسازی رو به رشدی دارد که یکی از آنها تولید واکسنهای کووید-۱۹ بود.
فناوری
یکی دیگر از زمینههای پیشرفت علمی ایران در حوزه فناوری بوده است. ایران فناوریهای پیشرفتهای از جمله نسل جدید سانتریفیوژها برای غنی سازی اورانیوم و همچنین سیستمهای موشکی را توسعه داده است. این تحولات توسط خبرگزاریهایی مانند بی بی سی، سی ان ان و الجزیره گزارش شد و برخی از تحلیلگران پیشرفت فناوری ایران را ستایش میکنند و آن را نشانهای از قدرت و نفوذ روزافزون ایران در صحنه جهانی میدانند.
انرژیهای تجدیدپذیر
کشورمان در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر، سرمایه گذاریهای قابل توجهی در انرژی خورشیدی و بادی انجام داده و همچنین فناوریهای جدیدی را برای ذخیره و توزیع انرژیهای تجدیدپذیر توسعه داده است. به عنوان مثال، ایران چندین نیروگاه خورشیدی در مقیاس بزرگ ساخته است و همچنین نوعی از توربین بادی را ساخته است که کارآمدتر و بادوامتر از طرحهای سنتی است.
هوافضا و موشکی
ما در زمینه فناوری هوافضا و موشک نیز پیشرفتهای شگرفی داشته ایم. ایران با موفقیت چندین ماهواره را توسعه داده و به فضا پرتاب کرده است و همچنین تعدادی موشک میان برد و کوتاه برد تولید کرده است که نگرانیهای بین المللی کشورهای غیردوست با ایران را برانگیخته است. کشورمان همواره بر صلح آمیز بودن چنین دستاوردهایی تاکید دارد.
علوم هستهای
ایران در زمینه علوم هستهای نیز پیشرفت قابل توجهی داشته است. راکتورهای تحقیقاتی ما روی توسعه انرژی هستهای به عنوان منبع انرژی کار میکنند. با این حال، این پیشرفت همچنین منبع تنش بین برخی کشورها با ایران بوده است؛ آنها با این ادعا که کشورمان در حال توسعه سلاح هستهای است دست به تحریمهای ظالمانهای علیه ملت ایران زده اند.
بازتاب پیشرفتهای ایران در خبرگزاریهای علمی
پیشرفتهایی که نام برده شد و بسیاری دیگر اغلب در خبرگزاریهای علمی گزارش میشوند. برخی از خبرگزاریها و سایتهای علمی خارجی که پیشرفت علمی ایران را گزارش کرده اند عبارتند از:
• نیچر میدل ایست: این پایگاه خبری که نسخه منطقهای مجله علمی بین المللی نیچر است؛ در مورد پیشرفتهای علمی ایران از جمله پیشرفت در تحقیقات سلولهای بنیادی، بیوتکنولوژی و پرتاب ماهوارههای ایرانی گزارش داده است.
• ساینس دیلی: این وب سایت خبری پرطرفدار علم، دستاوردهای ایران در زمینههایی مانند انرژیهای تجدیدپذیر، تصفیه آب و تحقیقات سرطان را گزارش کرده است.
• مجله ساینس: این مجله علمی معروف مقالاتی در زمینه دستاوردهای ایران در زمینههایی مانند تحقیقات سلولهای بنیادی، سرطان، فناوری نانو و ساخت واکسنهای جدید منتشر کرده است.
• ریسرچ گیت: این سایت شبکه اجتماعی برای دانشمندان و محققان است که دانشمندان ایرانی زیادی دارد که مقالات و یافتههای علمی خود را با جامعه جهانی به اشتراک میگذارند.
• فیزیک ورلد: این پایگاه خبری که توسط موسسه فیزیک منتشر میشود، از دستاوردهای ایران در زمینههایی مانند توسعه مواد جدید برای استفاده در سلولهای خورشیدی و ساخت تاسیسات جدید تشعشعات سنکروترون (نوعی از شتابدهنده ذرات) خبر داده است.
• ساینس الرت: این پایگاه خبری علمی از دستاوردهای ایران در زمینههایی مانند توسعه فناوریهای جدید تصفیه آب و کشف ذخایر جدید معدنی خبر داده است.
• نیوساینتیست: این هفته نامه به دستاوردهای ایران در زمینههایی مانند توسعه فناوریهای جدید برای پاکسازی نشت نفت و کشف ذخایر جدید معدنی پرداخته است.
• مدیکال اکسپرس: این پایگاه خبری سلامت و پزشکی از دستاوردهای ایران در زمینههایی مانند ساخت واکسنهای جدید و کاربرد سلول درمانی در درمان بیماریهای مختلف خبر داده است.
بازتاب پیشرفتهای ایران در اندیشکدههای علمی
پیشرفتهای ایران از چشم اندیشکدههای علمی هم دور نمانده و اغلب در تحقیقات و تحلیلهای اندیشکدههای علمی خارجی منعکس میشود. برخی از اندیشکدهها پیشرفتهای حاصل شده در حوزههایی مانند فناوری هستهای، هوافضا و بیوتکنولوژی را برجسته کردهاند و همچنین به محدودیتها و چالشهایی که ایران در این زمینهها با آن روبهرو است، اشاره کردهاند.
بنیاد کارنگی تحقیقاتی را در مورد برنامه هستهای ایران و تأثیر تحریمهای بین المللی بر توسعه آن منتشر کرده است.
اندیشکده رند تحقیقاتی در مورد توسعه صنعت هوافضای ایران و پتانسیل آن برای رشد در آینده منتشر کرده است. در مورد چالشها و موفقیتها در مقابله با همهگیری کووید-۱۹ مطلبی را منتشر کرد.
مرکز مطالعات جیمز مارتین نیز تحقیقاتی درباره برنامه هستهای و موشکی ایران منتشر کرده است.
بنیاد هریتیج تحقیقاتی در مورد تأثیر تحریمها بر پیشرفت علمی ایران و پیامدهای بالقوه آن بر اقتصاد و جامعه کشور منتشر کرده است.
مرکز ویلسون تحقیقاتی در مورد توسعه صنعت هوافضای ایران و پتانسیل آن برای رشد آینده منتشر کرده است.
با این حال، شایان ذکر است که برخی از اتاقهای فکر ممکن است در مورد ایران سوگیری سیاسی داشته باشند.
انعکاس پیشرفتهای علمی در اندیشکدههای خارجی متفاوت بود. برخی آن را نشانهای از قدرت و نفوذ روزافزون ایران در صحنه جهانی میدانند و برخی دیگر که جهت گیری دارند آن را تهدیدی برای امنیت! بسیاری از کارشناسان در غرب خاطرنشان کرده اند که این پیشرفتهای علمی در ایران بازتابی از جمعیت ماهر و تحصیلکرده کشور و همچنین سرمایه گذاریهای مداوم دولت روی تحقیق و توسعه است.
منبع: فارس