سیاوش آریا با انتشار تصاویری از حفاریهای متعدد در شهر باستانی دارابگرد، گفت: هر سو را که مینگرید حضور تاراجگران اموال تاریخی و فرهنگی را مشاهده میکنید که با خیالی آسوده توانستهاند به درون شهر باستانی دارابگرد راه یابند. در جای جای این منطقه، گودالهای بزرگ و عمیقی حفر شده که عمق برخی از آنها تا بیش از سه متر میرسد.
شهر باستانی دارابگِرد در هفتکیلومتری شهر داراب و ۲۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان شیراز در استان فارس جای گرفته و در سال ۱۳۱۰ با شمارۀ ۱۴ به ثبت ملی رسیده است.
درابگرد با قدمت حدودی۲۵۰۰ سال، از کهنترین شهرهای ایران و جهان مینامند و به گفته سیاوش آریا، پژوهشگر میراث فرهنگی، یکی از بزرگترین ضرابخانههای (جایگاه ضرب سکه) پارس در آن وجود داشت.
او گفت: شهر باستانی دارابگِرد به گفتۀ استخری در آغاز مثلثی شکل بوده و در زمان جابهجایی (انتقال) از دورۀ ساسانی به دوران اسلامی به شکل دایره درآمد. ساخت دارابگِرد را پس از شهر بغداد میدانند. تپههای باستانی دارابگرد از دید باستانشناسی و حتا معماری ارزش بسیار فراوانی دارد و پاسداری و نگهداری از آن اَمری ضروری است.
این پژوهشگر میراث فرهنگی گفت: باستانشناسان دیرینگی شهر دارابگِرد را به اواخر دورۀ اشکانی و آغاز دورۀ ساسانی بر پایۀ سفالهای موجود وابسته میدانند. همچنین اردشیر بابکان بنیانگذار دودمان ساسانی پیش از آن که به پادشاهی برسد، دارابگرد را به قلمرو خود در آورده و جایگاه فرماندهی خود را از همین شهر گسترش میدهد. در این شهر بقایای کَندگ (خندق) از زمان ساسانیان برجای مانده و دارابگرد در روزگار ساسانیان رونق بسیار فراوانی داشته است.
با وجود این قدمت و ارزش، شهر باستانی دارابگرد از کاوشهای باستانشناسی در غفلت مانده و اکنون محل کار جویندگان گنج شده است.
آریا، فعال میراث فرهنگی این پرسش را مطرح کرد که تاراجگران اموال تاریخی و فرهنگی چگونه با خیال آسوده توانستهاند به درون عرصۀ شهر باستانی دارابگِرد راه یافته و در جای جای آن گودالهای بزرگ و عمیق حفر کنند؟ آیا این موضوع بیانگر رها شدن شهر باستانی و اَرزشمند دارابگِرد نیست؟
او همچنین گفت: شهر باستانی و بیهمتای دارابگِرد با وجود همۀ ارزشهایی که دارد از داشتن یک پایگاه پژوهشی و میراث فرهنگی محروم است. دوستداران میراث فرهنگی شهر داراب و استان فارس سالهای سال است که خواستار پدیداری یک پایگاه پژوهشی و میراث فرهنگی در شهر باستانی دارابگرد هستند تا بتوان اَفزون بر شناخت و آگاهی بیشتر از تاریخچۀ شهر و پژوهش و بررسیهای علمی و دانشگاهی دربارۀ این شهر تاریخی، به درستی نیز از آن پاسداری و حفاظت کرد.
همچنین زمانی که شهر تاریخی دارابگِرد دارای یک پایگاه میراث فرهنگی شود، بودجه و ردیفی مستقل در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای آن در نظر گرفته خواهد شد و بیگمان دشواریهای بزرگ آن برطرف شده و مورد رسیدگی بهتری قرار می گیرد.. از سویی، در این پایگاه با همکاری نهادهای علمی و دانشگاهی، میتوان به بزرگترین چالشهای شهر تاریخی دارابگِرد که فرونشست و فروچالههای زمین و دستاندازیهای سودجویان اَموال تاریخی و فرهنگی است، رسیدگی شود و آن را از گزند فاجعهای ناگوار نجات داد.