بحث نوسازی ناوگان حمل ونقل جاده ای یکی از اصلی ترین نیازها و اولویت ها در حوزه حمل ونقل عمومی است که در چند سال گذشته دولت ها در این خصوص وعده های بسیاری داده اند. بررسی ها نشان می دهد که  فرسودگی ناوگان جاده‌ای به ویژه کامیون‌ها علاوه بر افزایش میزان تصادفات جاده‌ای، زمینه ساز رشد آلاینده‌های جوی می‌شود.

این در حالی است که تعداد زیادی از کامیون داران اعلام کرده اند که از چشم انتظاری برای دریافت کامیون های نو خسته شده اند و در چند سال گذشته با وجود آنکه رقم کامل را برای خرید کامیون واریز کرده اند اما خبری از تحویل کامیون ها نیست.

چند سالی است که دولت در حوزه نوسازی اقدام به واردات کامیون های اروپایی با کارکرد سه ساله کرده است ولی هنوز بسیاری از خریداران چشم انتظار دریافت کامیون های تازه نفس هستند.

در سال های ابتدایی واردات این کامیون ها، قوانین سخت گیرانه در حوزه واردات آنها باعث شد که بسیاری از خریداران از دریافت این کامیون ها نا امید شوند اما در نهایت با پیگیری های انجام شده و تسهیل در روند قوانین واردات، تعدادی از این کامیون ها وارد کشور شد و از گمرک ترخیص و در نهایت پلاک گذاری شده است.

 داریوش امانی رئیس سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای در این خصوص اعلام کرد: با توجه به این که بیش از ۸۵ درصد حمل و نقل کشور از طریق جاده است بنابراین  نیاز داریم که نوسازی ناوگان به صورت اساسی در بخش حمل و نقل جاده‌ای صورت گیرد.

او ادامه داد: به دنبال این هستیم که از ظرفیت‌های خوبی که در قانون ایجاد شده بخش زیادی از نوسازی را از تولیدات داخل کشور تامین کنیم. سال گذشته  تفاهم نامه‌ای بین وزارتخانه های صمت، نفت و راه و شهرسازی تنظیم شد که به دنبال اجرایی شدن این تفاهم نامه هستیم.

امانی گفت:قرار است ۱۶۷ هزار ناوگان حمل ونقل جاده‌ای ظرف ۵ سال نوسازی شوند چه در بخش مسافری و باری و چه در بخش سواری کرایه که این می‌تواند یک اقدام اساسی و بزرگی در بخش حمل و نقل باشد.

معاون وزیر راه وشهرسازی بیان کرد: مطالبات رانندگان،  اقدامات رفاهی رانندگان و سخت و زیان آور شدن شغل رانندگی هم مطرح است که از محل قانونی خودش پیگیری می‌کنیم. یک قانونی در مجلس مطرح است به نام قانون توسعه حمل و نقل عمومی که ما از این ظرفیت قانونی استفاده می‌کنیم و مسائل و مشکلات رانندگان که نیاز به قانون دارد مثل بیمه تکمیلی از این طریق پیگیری می شود.

مهدوی یکی از کامیون دارانی که چند سالی است که برای نوسازی کامیون خود اقدام کرده به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: در همان ابتدا اعلام شد که برای  تحویل کامیون باید یک کامیون فرسوده از رده خارج و یا اسقاط شود که در همان زمان من کامیون خود را فروخته و اقدام به ثبت نام کامیون های وارداتی اروپایی کردم اما متاسفانه بعد از گذشت چند سال هیچ خبری از تحویل خودرو نیست و  هربار هم پیگیری می کنیم می گویند در مرحله ترخیص است.

او می گوید: نوسانات نرخ ارز هم در این حوزه بی تاثیر نبوده و اگر کامیون ها زودتر  به دست ما می رسید با چنین مشکلاتی در این حوزه روبرو نمی شدیم.

همچنین حسینی یکی دیگر از رانندگان کامیون اسقاطی به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: قیمت اسقاط کامیون ها بسیار بالا است و متاسفانه دولت این اقدام را دیر به ما اعلام کرد که همین امر خود باعث شده که با مشکلات بسیار زیادی در حوزه نوسازی و اسقاط کامیون ها روبرو شویم.

او ادامه داد: علاوه بر هزینه نوسازی کامیون ها در حال حاضر با رشد قیمتی و کمبود لوازم یدکی خودروها روبرو هستیم که این باعث شده که دیگر جابجایی کالا برای ما به صرفه نباشد.

 اخیرا مهرداد بذرپاش وزیر راه وشهرسازی در این خصوص گفته است: یکی از مشکلاتی که ناوگان حمل و نقل جاده ای از آن رنج می‌برد، بحران فرسودگی خودروها است.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه ۳۷۸ هزار دستگاه کامیون در جاده‌های کشور در حال تردد هستند، افزود: هرچقدر خودروها فرسوده باشند، در نتیجه مصرف سوخت بالا می‌رود و سختی‌هایی را نیز برای رانندگان ایجاد می‌کند.

وی با تاکید بر اینکه بنا به دستور رئیس جمهور باید از توان تولید داخل برای نوسازی ۵۰ درصد ناوگان فرسوده اقدام کنیم، تصریح کرد: در صورتی که توان تولیدات داخل نتوانست نیاز را برطرف سازد با واردات خودروهای دارای عمر کمتر از سه سال به جبران آن خواهیم پرداخت.

بذرپاش همچنین افزود: در خصوص بیمه رانندگان اقداماتی در دستور کار قرار دارد. از عمده مشکلات دیگر این افراد تأمین لاستیک، روغن و قطعات است که مشکل روغن با تأمین از شرکت‌های داخلی در حال مرتفع شدن است و در خصوص لاستیک نیز چهار میلیون حلقه مورد نیاز سالیانه کشور است.

وی به سهمیه سوخت رانندگان حمل و نقل جاده‌ای اشاره کرد و گفت: سهمیه ۳۰۰ لیتری سوخت که بنا به پیمایش قابل تغییر است نیز مورد اعتراض این قشر قرار گرفته که این موضوع در دستور کار برای اصلاح قرار گرفته است.

وزیر راه شهرسازی بخش دیگری از مشکلات را تعامل رانندگان با شرکت‌های واسط عنوان کرد و افزود: از سازمان راهداری درخواست کردیم رویه‌های اصلاحی را تدوین و  ابلاغ کند.

وی با اشاره به در دستور کار قرار گرفتن سکوهای مجازی در سازمان راهداری خاطرنشان کرد: با راه اندازی این بستر، بحث واسطه‌ها کم خواهد شد و خود رانندگان از این طریق به بار با کمترین هزینه دسترسی پیدا کنند.

گفتنی است از ابتدای انقلاب تا سال گذشته تنها ۲۰ هزار دستگاه کامیون نوسازی شده بود چون دولت باید از محل وجود اداره شده در بانک های عامل، با سازندگان داخلی تسهیلات بدهد اما از زمانی که  موضوع نوسازی از محل واردات کامیون های دست دوم به بخش خصوصی واگذار شد، این روند با موفقیت پیگیری شده و در حال حاضر واردات ۲۶ تا ۲۷ هزار ناوگان به روز ثبت سفارش شده است؛ از این تعداد، ۱۷ هزار دستگاه وارد گمرک شده، ۱۰ هزار و ۷۰۰ دستگاه ترخیص شده و ۴۵۶۰ دستگاه کامیون نیز پلاک گذاری و شماره گذاری شده اند و مابقی هم منتظر شماره گذاری هستند.

 واردات کامیون های دست دوم اروپایی ۵ آیتم اصلی شامل تأمین ارز از محل خارجی، ارائه گواهی استاندارد، ارائه گواهی خدمات پس از فروش، ارائه گواهی اسقاط و ارائه تأییدیه محیط زیست دارد که باید همه آنها ارائه شود.دولت در این خصوص هیچ امکاناتی نداده و تنها تخفیف ۲۵ درصدی تعرفه های گمرکی را به واردکنندگان می دهد

 در همین رابطه  کریمی دبیر انجمن کامیون داران  به باشگاه خبرنگاران جوان اعلام کرد: روند واردات کامیون ها کاهش پیدا کرده است چراکه این کامیون ها انبار شده و مشتری ندارد.

به گفته دبیر انجمن کامیون داران با توجه به اینکه اخیرا مجوزی برای ثبت سفارش و ترخیص صادر نشده، واردات به حداقل رسیده است.

براساس این گزارش یکی از اصلی ترین مشکلات کامیون داران،  نوسازی کامیون ها است بنابراین  با توجه به وعده هایی که دولت داده باید نوسازی  در این حوزه هرچه سریعتر در دستور کار قرار گیرد تا شاهد بهبود وضعیت حمل و نقل جاده ای در کشور باشیم.