چند وقتی است که خبر‌هایی در رابطه با افزایش حجم تبادلات تجاری بین ایران و کشور‌های همسایه به گوش می‌رسد، تبادلات ترانزیتی که نقش بسیار موثری در حوزه افزایش حجم جابه‌جایی کالا دارد.

از دیرباز ایران با داشتن مسیر‌های استراتژیک خود و راه ابریشم به عنوان یکی از اصلی‌ترین مسیر‌های ترانزیتی بین کشور‌های مختلف به شمار می‌رود، که متاسفانه در چند سال گذشته با تحریم‌های سنگین، ایران از این مسیر جا مانده است؛ اما هم اکنون با عضویت ایران در اجلاس شانگ‌های و انعقاد تفاهم‌نامه‌های همکاری با چند کشور مهم همسایه، دوباره این مسیر یعنی راه ابریشم راه‌اندازی شده است.

یکی از اقداماتی که اخیرا ایران در حوزه ترانزیت در دستور کار خود قرار داده، راه‌اندازی قطار ایران چین است که این قطار در ماه‌های گذشته راه اندازی شده و در حوزه حمل بار توانسته بخش زیادی از کالا از جمله کود شیمایی را جابه جا کند.

براساس این گزارش از دیرباز چین یکی از بهترین شرکای تجاری ایران به حساب می‌آید. مبلغ تبادلات تجاری بین ایران و چین در چند سال گذشته به ۱۲ میلیارد دلار رسیده که ۲۶ درصد از این مقدار به واردات کالا‌های چینی مربوط می‌شود. این مبلغ بالای تبادلات، نشان از تعاملات تجاری رو به رشد ایران و چین را دارد.

گفتنی است حجم بالای واردات کالا‌های چینی به ایران نشان می‌دهد که تاجران ایرانی زیادی به واردات کالا از چین مشغول هستند. موضوع و دغدغه مهمی که برای واردات کالا از چین به ایران وجود دارد، نوع حمل بار است. برای وارد کردن کالا از چین به ایران روش‌های مختلفی مانند حمل هوایی، ریلی و دریایی وجود دارد. حمل ریلی از چین به ایران یکی از بهینه‌ترین و مناسب‌ترین روش‌ها برای حمل بار است. هزینه حمل بار از  چین به ایران از طریق قطار تجاری، نسبت به دیگر روش‌های حمل، اقتصادی‌تر و به صرفه‌تر است.

مدت زمان حمل بار از چین به ایران با قطار چندان طولانی نیست و بین ۱۰ تا ۱۵ روز طول می‌کشد. این زمان در مقایسه با سایر روش‌های حمل بار، مانند حمل دریایی که ۳۵ روز طول می‌کشد، بسیار کمتر است. در روش حمل ریلی زمان تخلیه و بارگیری کمتری نسبت به سایر روش‌های حمل صورت می‌گیرد.

افزایش چشمگیر حجم کالا ترانزیت با راه‌اندازی قطار ایران چین

براساس این گزارش امین ترفع مدیرکل تجاری‌سازی  و امور تشکل‌های وزارت راه و شهرسازی در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان با بیان اینکه قطار ایران چین چندین ماه است که راه‌اندازی شده است، گفت: به‌جز چین با دیگر کشور‌ها ارتباطات دو جانبه زمینی وجود دارد، اما تلاش کرده‌ایم با افزایش همکاری‌ها با چین، قطار مستقیم چین به ایران را احیا کنیم که مبدا آن از شانگهای خواهد بود.

او ادامه داد: راه‌اندازی این قطار نشانه مثبتی است که چارچوب سازمان همکاری شانگهای می‌تواند تقویت‌کننده باشد و با توجه به برگزاری اجلاس شانگهای این قطار خود می‌تواند زمینه ساز افزایش حجم ترانزیت بین کشور‌های همسایه باشد.

ترفع بیان کرد: نکته مهم این است که برای تسهیل ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی در جریان صادرات و واردات، باید زنجیره‌های تامین بین اعضای شانگهای را شناسایی و تقویت کنیم؛ بدون اینکه زنجیره تامین به هم گره بخورد. بدون رفت و آمد و جریان تکنولوژی، مواد و توزیع کالای ساخته شده و ایجاد یک شبکه تجاری، نمی‌تواند بر موضوع ترانزیت تاثیرگذار باشد.

او یادآور شد: با افزایش حجم تجارت باید ظرفیت‌های تجاری افزایش یابد و متناسب با آن ظرفیت کریدور‌های ترانزیتی افزایش خواهد یافت. امیدواریم در ابتکاراتی که در حال برنامه‌ریزی آن هستیم طی روز‌های آینده در تهران موقعیتی را ایجاد کنیم تا ساختار‌های چند جانبه بین ایران و اعضای شانگهای را تقویت کنیم و بتوانیم شاهد ارتقای ترانزیت در این چارچوب باشیم.

او در پاسخ به این سوال که این قطار در حوزه مسافری هم فعال خواهد بود یا خیر گفت: این قطار در حوزه باری است و با تکمیل کریدور‌های شمال به جنوب و شرق و غرب شاهد افزایش حجم ترانزیت و کاهش مدت زمان آن خواهیم بود.

گفتنی است قطار راه ابریشم از شهر IVO به تهران ۱۴ روز در مسیر است، از مرز سرخس وارد ایران می‌شود و تاکنون فقط دو سرویس داشته است.

براساس این گزارش در حوزه حمل ونقل دریایی نیز در این روزها اخبار خوبی به گوش می رسد. اخباری که  نشانگر بهبود و تقویت روابط ایران با کشورهای همسایه از جمله ونزئلا است؛ به طوری که آقای امیر بیات گفت: کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران خط منظم کشتیرانی از ایران به ونزوئلا را راه‌اندازی کرده است .  در آبان و آذر ماه‌ دو فروند کشتی به ونزوئلا اعزام و این اقدام در راستای سیاست‌های دولت سیزدهم بوده تا خط به صورت پایدار به فعالیت خود ادامه دهد.

به گفته معاون توسعه بازرگانی شرکت کشتیرانی، آخرين شناور کشتیرانی در بهمن با ظرفیت ۲۲۰۰ TIU اعزام شده و طبق برنامه‌ریزی‌های منسجم هر سه ماه یک بار کشتی به ونزوئلا اعزام می‌شود.

او می‌گوید: کشتی بعدی در اردیبهشت ۱۴۰۲ اعزام می‌شود و از تجار دعوت می‌شود که نسبت به رزرو کانتینر اقدام کنند.

بیات گفت: زمان رفت و برگشت مسیر ونزوئلا از دو طریق آمریکای جنوبی و کانال سوئز متفاوت است که از طریق کانال سوئز حدود ۹۰ روز رفت و برگشت و مدت انتظار دو هفته‌ای زمان می برد.

گفتنی است قطار جاده ابریشم از شهر ییوو در استان ژجیانگ چین از مسیر شینجیانگ ایغور به قزاقستان و سپس با عبور از ترکمنستان به سمت تهران حرکت می‌کند. مدت زمان حمل و نقل به این شیوه تا ایران ۱۴ روز است که در مقایسه با حمل و نقل ۳۵ روزه‌ی دریایی بسیار مناسب بوده و شاهد احیا شدن دوباره جاده ابریشم خواهیم بود. همچنین با راه‌اندازی خط منظم کشتیرانی بین ایران و ونزوئلا شاهد بهبود و تقویت روابط بین ایران و کشورهای مشترک‌الامنافع هستیم.