سیدحسین حسینی رئیس سازمان شیلات و معاون وزیر جهاد کشاورزی در برنامه صف اول به سوالات زیر پاسخ داد.

شیلات چه حوزه هایی را شامل می شود؟

حسینی: پروتئین آبزیان بسیار ارزشمند است و صنعت شیلات متولی تامین این پروتئین است. با توجه به آب کم بر بودن و ارزش غذایی بالای پروتئین آبزیان و با توجه به سواحل وسیع در کشور ما، این بخش اهمیت زیادی دارد.

 سال گذشته یک میلیون و ۲۵۶ هزار تن محصولات شیلاتی در کشور تولید شده که از این میزان ۷۰۲ هزار تن متعلق به صید و صیادی و ۵۵۶ هزار تن نیز مربوط به آبزی‌پروری است.

در مجموع صنعت آبزی پروری و صید و صیادی به عنوان صنعت شیلات شناخته می شود.

تولید آبزیان در کشور ما فقط مربوط به میگو و ماهی می شود؟

حسینی: تنوع گونه های آبزی پروری در دنیا بسیار زیاد است. در کشور ما علاوه بر تولید میگو و ماهی، ۲۰ گونه آبزی پروری را در ۱۴ مزرعه در حوزه گیاهان آبزی داریم که مصرف بهداشتی و نهاده دامی دارد. شرکت های دانش بنیان هم فعالیت های خوبی در این حوزه داشته اند.

در حوزه بازسازی ذخائر با رهاسازی بچه ماهی در آب‌ها چه اقدامی انجام شده و آیا  هدف رهاسازی ۵۰۰ میلیون قطعه محقق شده است؟

حسینی: در شمال کشور و دریاچه خزر با توجه به  ترکیب گونه ها  لازم است به صورت مصنوعی تکثیر انجام شود. امسال ۳۵۵ میلیون قطعه به صورت مصنوعی تکثیر انجام دادیم. در برخی نقاط هم که امکان تکثیر طبیعی وجود داشت این کار  با کمک خود صیادان انجام شده است. آمار صید شمال ۱۸ تا ۲۰ هزار تن بوده که حاصل بازسازی ذخائر است. بدون بازسازی ذخائر امکان پایداری در صید و صیادی در شمال کشور نبود.

در جنوب کشور علاوه بر تکثیر مصنوعی، ایجاد زیستگاه‌های مصنوعی هم حائز اهمیت است تا امکان تکثیر و رهاسازی در دریا وجود باشد. در جنوب لازمه بازسازی ذخائر، ایجاد چراگاه ها و زیستگاه های مصنوعی است.

ذائقه مردم ایران مصرف آبزیان نیست و البته یک بخشی هم مربوط به قیمت بالا می شود، در حوزه ارزان سازی محصولات شیلات چه اقدامی شده است؟

حسینی:  با تنوع گونه ای در حوزه آبزیان می توان به ارزان سازی برسیم. باید تولید ماهیانی که قیمت تمام شده پایین تر دارند را افزایش دهیم.

حذف واسطه ها، ایجاد بازار عرضه مستقیم و تولید فرآوری های مختلف کمک به حوزه ارزان سازی می کند.

در حوزه پرورش ماهی در قفس چه اقدامی انجام شده است؟

حسینی: بر اساس مطالعات انجام شده، امکان تولید ۴.۵ میلیون تن ماهی در قفس در کشور وجود دارد. ما تولید ۵۰۰ هزار تن را در برنامه داریم.

برای ورود به پرورش ماهی در قفس موضوع اساسی نهاده و بچه ماهی است. تولید بچه ماهی نیاز به دانش بیوتکنولوژی دارد و زمان بر است. از ۲۰ سال پیش در این بخش فعالیت شده  و امسال به بیوتکنولوژی بچه ماهی دست یافته ایم.

برای تولید ۵۰۰ هزار تن ماهی در قفس به یک میلیارد بچه ماهی نیاز داریم. امکان تولید این میزان زمانی محقق می شود که دستاورد علمی بیوتکنولوژی، تجاری سازی شود و فعلا  در این بخش نیاز به واردات داریم.

از ۱۳۰ قفس به ۳۵۰ قفس رسیده ایم  و اکنون ظرفیت تولید ۳۰ هزار تن ماهی در قفس را داریم.

چشم انداز توسعه بخش شیلات در سال های آینده چیست؟

حسینی: با تدوین برنامه تحولی وزارت جهاد کشاورزی مقرر شده تا افق ۱۴۰۴، تولید آبزیان و صید و صیادی از یک میلیون و ۲۵۶ هزار تن کنونی به ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن برسد.

برای تحقق این هدف شرکت های دانش بنیان و مجموعه های تحقیقاتی پای کار آمده اند و سرمایه گذاری هایی در این بخش انجام شده است. ۳۰ درصد از افزایش تولید از طریق ارتقای بهره وری محقق می شود.

همچنین برنامه‌ریزی جهت تولید سالانه ۱۶۰ هزار تن میگو و ۳۰ هزار تن جلبک و گیاه دریایی شده است.

در حال حاضر ۲۴۰ هزار نفر در حوزه شیلات اشتغال دارند که با اجرای این برنامه ها این میزان به دو برابر ارتقا پیدا می کند.