سومین روز از نوروز ۱۴۰۲ با آغاز ماه مبارک رمضان همزمان شده است. این همزمانی غیر از آنکه دید و بازدید‌ها و مهمانی‌های سال نو را تحت تأثیر قرار می‌دهد، یک نکته مهم دارد و آن هم سفر‌های این ایام است. در واقع روزه برای مسافر جایز نیست. اما حالا که مسافران نوروزی به شهر‌های مختلف سفر می‌کنند و پا به شهر‌ها و جوامع محلی روزه دار می‌گذارند تکلیف چیست؟

قاعدتاً برای مسافرانی که از روز سوم عید به بعد سفر‌های نوروزی خود را آغاز می‌کنند؛ مهمترین اصل احترام به شهروندان شهری است که به عنوان مقصد سفر انتخاب کرده اند.

اگر این اصل مهم در سفر‌های نوروزی رعایت شود به طور حتم سفر خوشایندی برای مسافر و میزبانی شایسته‌ای برای مردم آن شهر رقم می‌خورد؛ بنابراین می‌توان گفت که سفر‌های عید امسال با سفر‌های سال‌های گذشته متفاوت خواهد بود.

هر چند که امسال دو بار ماه رمضان رؤیت خواهد شد و تجربه سفر‌های رمضانی امسال در نوروز سال دیگر نیز تکرار خواهد شد.

اما امسال سفر‌های نوروزی ماه مبارک رمضان باید به گونه‌ای باشد که غذا خوردن و آشامیدن در طول روز در ملاعام نباشد. استفاده از رستوران‌ها و مراکز غذاخوری باید به نحوی تعبیه شده باشند که نه بوی غذا، شهروندان آن شهر را اذیت کند و نه سالن‌های غذاخوری در معرض دید باشد در عین حال مسافران نیز از خدمات مطلوب رستوران‌ها استفاده کنند.

این‌ها مواردی است که در ستاد مرکزی خدمات سفر نیز به آن اشاره و اعلام شد که فعالیت ستاد سفر‌های نوروزی از ۱۶ اسفندماه ۱۴۰۱ آغاز می‌شود و تا پایان ماه رمضان فعال خواهد بود. متولیان این ستاد ضمن تشریح برخی تدابیر صورت گرفته برای نوروز ۱۴۰۲، بر انجام سفر در تعطیلات نوروز با رعایت شئونات و عرف جامعه در ماه رمضان تاکید کردند، اما به وضوح درباره چگونگی فعالیت مراکز خدماتی در ماه رمضان اطلاعاتی ارائه ندادند.

با این وجود معاون وزارت کشور در این جلسه گفت که در همکاری بخش خصوصی گردشگری، خدمات‌دهی به مسافران تا حدی که خلاف شرع نباشد و روزه‌خواری در منظر عموم اتفاق نیفتد و شئونات دین رعایت شود، صورت خواهد گرفت.

معاون گردشگری کشور هم درباره شرایط فعالیت مراکز گردشگری در ماه رمضان و خدمات‌دهی به مسافران که بار‌ها از سوی خبرنگاران پرسیده شد، تاکید کرد: تدابیر لازم مشروط به عدم تظاهر و رعایت حرمت ماه رمضان، از سوی مراکز گردشگری اندیشیده شده و ابلاغ شده است. ما قائل به تعارض نیستیم، بلکه معتقدیم این تقارن می‌تواند مکمل باشد.

اگرچه ساز و کار رستوران‌ها، مراکز غذاخوری و ... هنوز به صورت واضح بیان نشده، اما حتماً متولیان فرض را بر آگاهی مردم نسبت به احترام مسافران به میزبانان می‌دانند و آگاه هستند که مردم خودشان هوای روزه داران شهر مقصد گردشگری را دارند.

با این حال ضرورت دارد سیاست گذاران متناسب با این دو مناسبت ملی و مذهبی پیش بینی‌های لازم را تدارک ببیند و برنامه‌های درخوری داشته باشند تا هم جامعه مخاطبان از شور و نشاط آغاز سال نو و بهار طبیعت بهره ببرند و هم از فضای معنوی و شور حال رمضانی برای تقویت حال معنوی خویش بهره‌مند شوند.

توصیه‌نامه شورای فرهنگ عمومی کشور

شورای فرهنگ عمومی کشور نیز در خصوص تقارن عید نوروز و ماه مبارک رمضان «بهار ۱۴۰۲» توصیه نامه‌ای را منتشر کرده که در آن توصیه‌هایی ذکر شده که موارد زیر به آن اشاره شده است.

راه‌اندازی پویش «شهر ما روزه‌دار است» و اطلاع رسانی آن از طریق نصب تابلو‌های تبلیغاتی در مراکز اقامتی و پذیرایی و مبادی ورودی شهر‌ها و استان‌های کشور.

انجام دید و بازدید در نوروز ۱۴۰۲، در فاصله زمانی افطار تا سحر؛ از طریق ترویج فرهنگ سفره‌های افطاری توسط مردم و در کمال سادگی.

تشویق و حمایت از مراکز خدماتی و فعالیت‌های فرهنگی، معنوی در شهر‌ها و استان‌های کشور که از افطار تا سحر به مراجعان و مسافران نوروزی خدمات ارائه می‌دهند.

برگزاری مراسم افطار و احیای سنت حسنه اطعام روزه‌داران به صورت محله محور با همکاری مساجد و شهرداری‌ها.

ایجاد ایستگاه‌های صلواتی (موکب) پخش افطار برای روزه داران در سطح شهر‌ها یا بین راه‌ها برای مسافرینی که در مسیر‌ها افطار می‌کنند.

غنی‌سازی (معنوی و اجتماعی) و جایگزین سازی زیست شبانه در ماه مبارک رمضان.

برپایی جشنواره غذای سالم و مفید برای افطار با توجه به آمایش سرزمینی و زیست بوم مناطق.

فروش‌های ویژه ماه مبارک رمضان برای گردشگران در مکان‌های مناسب به منظور ترویج فرهنگ بومی و ارائه خدمات و محصولات زیست عفیفانه.

ایجاد زمینه‌های مناسب برای ترویج گردشگری فرهنگی به منظور ارتقای نشاط اجتماعی با حفظ حرمت ماه مبارک رمضان.

رعایت شأن مسافران نوروزی معذور از روزه‌داری در شهر‌ها و اطلاع‌رسانی رستوران‌هایی برای ارائه خدمات به مسافران در ماه مبارک رمضان.

تعیین و الزام اماکن خدماتی (رستوران، …) به نصب علائم «ویژه مسافران نوروزی» در ورودی این اماکن.

تفکیک واحد‌های پذیرایی که به مسافران خدمات ارائه می‌دهند.

تغییر الگوی زمانی سفرها، دید و بازدید‌ها و. به منظور توازن بخشی بین ضیافت ماه مبارک رمضان و آداب و رسوم عید نوروز.

رویکرد محترمانه پلیس اماکن نسبت به معذورین از روزه‌داری.

الزام ضابطان به رعایت ملاحظات شرعی و قانونی در برخورد با متجاهرین به روزه‌خواری در ملأ عام و هتک حرمت ماه مبارک رمضان.

حمایت از ناهیان از منکر در حوزه روزه‌خواری در ملأ عام.

استفاده از ظرفیت شبکه‌های تبلیغاتی و آگهی نما‌ها (بیلبورد) با هدف مزین شدن جاده‌ها به پیام‌های قرآنی با تأکید بر مراقبت از سلامت، ایمنی و رعایت مقررات و حقوق شهروندی.

تدوین تقویم ویژه مناسبتی ایام ماه مبارک رمضان و عید نوروز با توجه به تقارن تاریخی و دینی به گونه‌ای که به معنای واقعی بهار قرآن با بهار طبیعت عجین شود.

مدیریت رسانه‌ای کشور برای احتراز از شکاف اجتماعی و برجسته سازی مظاهر یا تجاهر به روزه‌خواری.

گسترش محافل قرآنی در فضا‌های عمومی همانند: پارک‌ها، محیط‌های تجمع، پایگاه‌های میراثی و جاذبه‌های گردشگری و استقرار مسافران نوروزی.

استفاده از ظرفیت عید نوروز و ماه مبارک رمضان برای تقویت مناسک دینی و قرآنی و تقدیر از کنش‌گران و فعالان این حوزه به منظور ترویج روزه‌داری و ایجاد نشاط اجتماعی در تمام سطوح جامعه.

تبیین فرهنگ قرآنی در پایگاه‌های میراث فرهنگی و گردشگری.

استفاده از ظرفیت غنی مناسک دینی و قرآنی در جهت بسط رفتار حسنه و امر به معروف و تقویت سنت حمیده صله رحم و رفتار مؤمنانه مسافرین معذور از روزه‌داری در خصوص احترام به روزه‌داران در شهر‌های مهمان‌پذیر با عنوان نشر خوبی‌ها».

منبع: مهر