فناوری نانو امروزه یک چالش عمده در سراسر دنیا برای دهه‌های آینده است که همین امر سبب شده تا تمام کشور‌های جهان به انجام تحقیقات و کار‌های پژوهشی در این حوزه بپردازند تا در نهایت حرفی برای گفتن داشته باشند.

انجام تحقیقات در حوزه نانو نیازمند ابزار‌هایی خاص و به‌روز است که انواع میکروسکوب‌ها می‌تواند مهم‌ترین و ضروری‌ترین ابزار کار تحقیقاتی در این حوزه باشد، اما ساخت این تعداد از میکروسکوب‌های کاربردی، در انحصار برخی کشور‌های اروپایی است که با تحریم ایران خواستار ایجاد سدی بزرگ برای عدم پیشرفت کشور در این حوزه بودند، اما خوشبختانه یکی از شرکت‌های دانش بنیان ایرانی با بومی سازی این محصولات نام ایران را در کنار نام کشور‌های تولید کننده این محصولات قرار داده است.

سید عباس شاه‌مرادی مدیر عامل یک شرکت دانش بنیان گفت: علاقه به رشته مهندسی مکانیک سبب شد پس از دریافت مدرک لیسانس از دانشگاه شریف برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر به لندن مهاجرت کنم؛ پس از تحصیل در دانشگاه امپریال کالج لندن  با مدرک دکترا در رشته مکانیک کاربردی به ایران بازگشتم و در دانشگاه شریف مشغول به تدریس شدم.

او در خصوص هدفش برای بازگشت به کشور گفت: هدف من از بازگشت، خدمت به کشور و رفع خلاء‌های موجود در برخی حوزه‌های تحقیقاتی بود که همین امر سبب شد تا هنگام تدریس در دانشگاه شریف پس از آشنا شدن با برخی از دانشجویان نخبه در رشته‌های مکانیک، الکترونیک و کامپیوتر در کنار بحث‌های آموزشی به تاسیس یک شرکت دانش بنیان برای انجام کار‌های تحقیقاتی در حوزه‌های مختلف از جمله تجهیزات فناوری نانو، اقدام کنیم.

او ادامه داد: فناوری نانو در بستر‌های مختلفی مانند دارو، پزشکی، ساختمانی مواد و.. کاربرد‌های مختلفی دارد بنابراین نانو امروزه یک چالش عمده در سراسر دنیا برای دهه‌های آینده خواهد بود و برای رسیدن به نتیجه دلخواه باید آزمایش‌هایی روی محصولات مختلف در مقیاس‌های بسیار کوچک انجام شود که این کار مستلزم میکروسکوب‌های تخصصی است.

به عنوان مثال با استفاده از میکروسکوپ الکترونی ما توانستیم ویروس کرونا را با سایز ۱۲۰ نانومتر تا شش دهم نانومتر برای انجام کار‌های تحقیقاتی تصویربرداری کنیم.

وی افزود: شرکت ما در پارک علم و فناوری پردیس در حوزه ساخت انواع میکروسکوپ‌ در حال فعالیت است که تا به امروز موفق به ساخت میکروسکوپ‌های الکترونی، دستگاه میکروسکوپ الکترونی عبوری و همچنین دستگاه میکروسکوپ ۳ بعدی شده است.

او ادامه داد: نمونه اولیه میکروسکوپ نیروی اتمی اولین محصول تولیدی شرکت است که سال ۷۸ در نمایشگاه اختراعات که به مناسبت سی‌امین سالگرد انقلاب برپا شده بود، ارائه شد و در نهایت با پشتکار و تلاش‌های فراوان در سال ۹۰ موفق به ساخت نهایی و فروش این دستگاه شدیم.از انواع میکروسکوب‌ها برای انجام کار‌های تحقیقاتی و پژوهشی استفاده می‌شود؛ به عنوان مثال در حوزه‌های مهندسی پزشکی، زیستی و انجام آزمایش‌ها و تصویربرداری از سلول‌ها در مقیاس نانو از میکروسکوب‌های سه بعدی استفاده خواهد شد.

وی، در خصوص مزیت دستگاه میکروسکوپ نیروی اتمی گفت: این محصول علاوه بر تصویربرداری، قابلیت اندازه گیری خواص مواد در مقیاس نانو را هم خواهد داشت. نوع دیگری از میکروسکوپ‌ها، میکروسکوپ الکترونیک عبوری است که در حوزه‌های مختلف کاربرد‌های بسیار زیادی خواهد داشت، اما تحریم‌ها مانع از ورود آن‌ها به داخل کشور شده است و تنها ۲۰ مدل خارجی از این دستگاه در داخل کشور وجود دارد که اکثر آن‌ها از کار افتاده‌اند و همین امر باعث تلاش هرچه بیشتر نخبه‌های ایرانی برای بومی سازی میکروسکوپ الکترونیک عبوری شد که در نهایت در این مسیر به موفقیت رسیدیم.

شاه مرادی اظهار داشت: ما پس از ساخت دستگاه میکروسکوپ نیروی اتمی توانستیم نام ایران را در کنار شش کشور آمریکا، ژاپن، روسیه و سه کشور اروپایی دیگر قرار دهیم و همچنین میکروسکوپ الکترونی که محصول جدید شرکت است تنها در آمریکا و ژاپن تولید می‌شود که ما موفق به تولید و ساخت این محصول نیز شده‌ایم.

او با اشاره به این که هیچ رقیب داخلی برای محصولات تولید شده در این شرکت وجود ندارد گفت: نه تنها برخی از قابلیت‌های موجود در این دستگاه‌ها روی هیچ دستگاه خارجی وجود ندارد بلکه ما در کنار فروش محصولاتمان به ارائه خدمات پس از فروش و دوره‌های آموزشی چگونگی استفاده از دستگاه‌ها پرداخته‌ایم که با تولید هر چه بیشتر این محصول می‌توانیم وارد بازار صادراتی خوب شویم، اما این موضوع صادرات بحث پیچیده و سختی است که خوشبختانه ما توانسته‌ایم علاوه بر تامین نیاز‌های داخل چندین صادرات هم به کشور‌های آلمان و چین داشته باشیم، اما همچنان در ابتدای مسیر ورود به حوزه صادرات قرار داریم.

او با اشاره به موضوع مهاجرت تعدادی از نخبگان کشور گفت: وظیفه شرکت‌های دانش بنیان ایجاد جاذبه علمی برای نخبگان است، زیرا اکثر این افراد صرفا به خاطر نبود جاذبه علمی به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند.

او در نهایت با اشاره به شعار سال گذشته تصریح کرد: سال گذشته، سال حمایت از تولید داخلی و شرکت‌های دانش بنیان بود، بنابراین از دولت انتظار حمایت‌های بیشتری داشتیم و خواهیم داشت.