محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس دریافتند شرکت‌کنندگانی که قبل از خواب قرص خواب‌آوری به نام «سوورکسانت» مصرف می‌کنند، سطح پروتئین‌های کلیدی بیماری آلزایمر در آن ها کمتر است.

دکتر «برندان لوسی»، نویسنده ارشد این مطالعه، گفت: «برای افرادی که نگران ابتلاء به آلزایمر هستند، هنوز زود است که برای پیشگیری، مصرف هر شب سوورکسانت را آغاز کنند.»

او در ادامه افزود: «ما هنوز نمی‌دانیم که آیا استفاده طولانی مدت در جلوگیری از زوال شناختی مؤثر است یا خیر، و اگر مؤثر است، با چه دوزی و برای چه کسانی. این دارو در حال حاضر در دسترس است و ایمنی آن ثابت شده است، و اکنون شواهدی داریم که نشان می‌دهد بر سطوح پروتئین‌هایی که برای ایجاد بیماری آلزایمر حیاتی هستند، تأثیر می‌گذارد.»

سوورکسانت (بلسومرا)، یک آنتاگونیست گیرنده اورکسین دوگانه، یکی از سه دارویی در این دسته از داروهایی است که قبلاً توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای بی خوابی تأیید شده است. اورکسین یک بیومولکول طبیعی است که بیداری را تقویت می‌کند. بر اساس این مطالعه، وقتی این بیومولکول مسدود می‌شود، افراد به خواب می‌روند.

در بیماری آلزایمر، پلاک‌های پروتئین آمیلوئید بتا در مغز ایجاد می‌شوند. سال‌ها پس از شروع تجمع آمیلوئید، پروتئین دیگری به نام تاو شروع به تشکیل در مغز می‌کند که برای نورون‌ها سمی هستند.

زمانی که این گره‌های درهم پیچیده تاو قابل تشخیص می‌شوند، افراد مبتلا به بیماری آلزایمر شروع به از دست دادن حافظه می‌کنند.

در تحقیقات گذشته، لوسی و همکارانش بیخوابی را با سطوح بالاتر آمیلوئید و تاو در مغز مرتبط دانستند.

چیزی که آن ها نمی‌دانند این است که آیا خواب خوب این سطوح را کاهش می‌دهد و با توقف یا معکوس کردن پیشرفت بیماری آلزایمر همراه است. مطالعات بر روی موش‌ها با مهارکننده‌های اورکسین امیدوارکننده بوده است.

برای این مطالعه، محققان ۳۸ فرد بین ۴۵ تا ۶۵ سال را که هیچ اختلال روانی نداشتند، انتخاب کردند.

محققان به ۱۳ نفر از آن ها دوز کم (۱۰ میلی گرم) سوورکسانت دادند.

دوزها هر کدام در ساعت ۹ شب به شرکت کنندگان داده شد. محققان مقدار کمی مایع مغزی نخاعی را به مدت ۳۶ ساعت هر دو ساعت از شرکت کنندگان خارج کردند. هدف اندازه گیری میزان تغییر سطح آمیلوئید و تاو طی یک روز و نیم بعد بود.

سطح آمیلوئید در مایع مغزی نخاعی افرادی که دوز بالای سوورکسانت دریافت کرده بودند در مقایسه با افرادی که دارونما دریافت کرده بودند، ۱۰ تا ۲۰ درصد کاهش یافت. محققان دریافتند که میزان یک شکل کلیدی تاو به نام تائو هایپرفسفریله ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش یافته است.

این تفاوت‌ها از نظر آماری معنی دار در نظر گرفته می‌شوند.هیچ تفاوت معنی داری بین افرادی که دوز پایین سوورکسانت دریافت کردند و افرادی که دارونما دریافت کردند مشاهده نشد.

لوسی گفت: «اگر بتوانیم آمیلوئید را هر روز کاهش دهیم، به نظر می‌رسد تجمع پلاک‌های آمیلوئید در مغز به مرور زمان کاهش می‌یابد. تاو هایپرفسفریله در ایجاد بیماری آلزایمر بسیار مهم است، زیرا با تشکیل گره‌های تاو که نورون‌ها را می‌کُشد مرتبط است. اگر بتوان فسفوریلاسیون تاو را کاهش داد، به طور بالقوه تشکیل گره خوردگی کمتر و مرگ عصبی کمتری وجود خواهد داشت.»

لوسی هشدار داد که این مطالعه مقدماتی است. مطالعات در حال انجام با هدف ارزیابی اثرات طولانی مدت مهارکننده‌های اورکسین در افرادی که در معرض خطر بالاتر زوال عقل هستند، انجام می‌شود.

منبع: هلث دی نیوز