یکی از پروژه های مهم در حوزه ریلی کشور،  راه‌آهن میانه- بستان آباد - تبریز است که با کمتر کردن زمان سفر و طول مسیر، کاهش قابل توجه آلودگی‌های زیست محیطی را به همراه دارد و به همین دلیل به عنوان سبزترین محور ریلی ایران نام گرفته است.

ابر پروژه راه‌آهن میانه- بستان آباد - تبریز در ۱۰ قطعه با هدف اتصال مناطق کمتر توسعه یافته به راه آهن سراسری و ایجاد زیربنای لازم با هدف توسعه اقتصادی و اجتماعی و بازرگانی منطقه، کاهش مسیر و اصلاح شبکه ریلی از شمال غرب به مرکز کشور در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار دارد.

افرایش سهم بخش ریلی در ترانزیت کالا و مسافر، افزایش ظرفیت حمل و نقل بار و مسافر،‌ کاهش آلودگی‌های زیست محیطی، توسعه اقتصادی و گردشگری، ایجاد اشتغال و ارتقاء شاخص‌های حمل و نقل ریلی از پیامدهای مثبت خط ریلی میانه- تبریز است.

ظرفیت جابجایی ۷ میلیون تن بار و ۲ میلیون مسافر در راه آهن  میانه- بستان آباد - تبریز

این پروژه در سال اول بهره‌برداری ظرفیت جابجایی ۲ میلیون تن بار و یک میلیون مسافر را دارد و در سال بیستم این ظرفیت به ۷ میلیون تن بار و ۲ میلیون مسافر می‌رسد.

اعتبار راه‌آهن بستان آباد- تبریز ۲۰ هزار میلیارد ریال بوده و ارزش روز آن ۵۰ هزار میلیارد ریال برآورد شده است. 

صرفه‌جویی ۶۰ میلیون لیتری مصرف سوخت در سال

میزان صرفه جویی مصرف سالانه سوخت در این پروژه ریلی ۶۰ میلیون لیتر بوده و میزان تاثیر آن در کاهش آلاینده‌های هوا ۵ هزار تن در سال برآورد شده است.

اشتغالزایی یک هزار و ۸۰۰ نفری از دیگر ویژگی‌های اقتصادی این خط ریلی در دوره ساخت به شمار می‌آید.

کاهش سالانه ۳۶ میلیارد تومان خسارات ناشی از سوانح

بر اساس برآوردهای شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور، اجرای راه‌آهن میانه- بستان‌آباد - تبریز منجر به کاهش خسارات ناشی از سوانح به میزان ۳۶۰ میلیارد ریال در سال می‌شود.

از سوی دیگر راه‌آهن میانه- بستان آباد - تبریز با کاهش ۱۱۴ کیلومتری طول مسیر مرکز شمال غرب کشور را به شبکه ریلی سراسری متصل می‌کند. همچنین بهره‌برداری از آن زمان سفر با قطار را ۴ ساعت کاهش می‌دهد.

افزایش ۷۰۰ میلیارد تومانی درآمد ترانزیتی در سال

بهره‌برداری از راه‌آهن میانه- تبریز سهم بخش ریلی در ترانزیت کالا و مسافر را نیز افرایش می‌دهد و درآمد حاصل از ترانزیت را به ۷ هزار میلیارد ریال در سال می‌رساند.

این پروژه با جذب بالای مسافر و بار جاده‌ای و هدایت آن‌ها به سمت ناوگان ریلی، به میزان ۸۰۰ هزار وسیله نقلیه از بار ترافیک می‌کاهد.

کاهش چشم گیر مسافت  ریلی تهران تا تبریز 

در همین راستا خیرالله خادمی مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور در گفت وگو با باشگاه خبرنگاران جوان با بیان اینکه در پروژه راه آهن میانه- بستان آباد - تبریز به صورت کامل و برای اولین بار از ریل بومی و داخلی استفاده شده است گفت: کیفیت ریل استفاده شده در این پروژه در مقایسه با ریل های ترکیه ای و هندی بسیار بالا است و در این بخش شرکت ذوب آهن ریل تولیدی را با بالاترین کیفیت ارائه کرده است.

او ادامه داد: با افتتاح این خط ریلی مسیر تبریز تا تهران کوتاه شده و به ۸ ساعت می‌رسد.

مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور خاطر نشان کرد: از پروژه ریلی میانه- تبریز قطعه میانه به بستان آباد پیش از این مورد بهره برداری قرار گرفته و حدفاصل بستان آباد تا تبریز به طول ۴۴ کیلومتر آماده افتتاح است و بازدید از آخرین مراحل این پروژه انجام شده است.

خادمی گفت: این راه‌آهن از مسیر جدید میان‌بر، تبریز و استان آذربایجان شرقی را به شبکه ریلی اتصال می‌دهد و زمان سفر ریلی را از تبریز به تهران حداقل ۴ ساعت کوتاه می‌کند.

وی افزود: افتتاح این پروژه تاثیر بسیار زیادی در انتقال مسافران از مسیر جاده‌ای به سمت ریلی دارد و شرایط بهتری را فراهم می‌کند.

معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد: برای اتصال حد فاصل بستان آباد تا تبریز حدود ۳ هزار میلیارد تومان از منابع دولتی هزینه شده و ارزش روز آن بیش از ۶ هزار میلیارد تومان است.

به گفته خادمی راه‌آهن بستان آباد- تبریز با پیشرفت فیزیکی حدود ۹۶ درصدی همراه شده و در روزهای آینده با حضور مقامات ارشد کشوری به عنوان اولین پروژه ریلی ۱۴۰۱ بهره‌برداری خواهد شد.

وی تاکید کرد: با بهره‌برداری از این پروژه تحول ریلی در بخش مسافری استان آذربایجان شرقی ایجاد خواهد شد و بسیاری از مسافران جاده را به سمت ناوگان ریلی جذب می‌کند چرا که با این پروژه ریلی ۱۱۴ کیلومتر مسافت و ۴ ساعت زمان مسیر کوتاه می‌شود و به این ترتیب  زمان طی مسافت تهران تا تبریز به حدود ۸ ساعت می‌رسد.

مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور خاطر نشان کرد: پیش‌بینی می‌شود این مسیر ریلی در سال اول بهره‌برداری یک میلیون مسافر را جابجا کند و در سال‌های آتی این رقم به ۲ میلیون مسافر در سال می‌رسد.

خادمی گفت: میزان جابجایی بار از راه‌آهن بستان آباد- تبریز نیز در سال اول یک میلیون تن و در سال های بعدی ۷ میلیون تن برآورد شده است.

وی افزود: سرعت حرکت این قطار بالای ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت است و از کمیسیون تعیین سرعت شرکت راه‌آهن درخواست می‌کنیم هفته آینده به بازرسی از این پروژه بپردازد تا اطمینان از آمادگی این مسیر حاصل شود.

او اظهار کرد: این اولین پروژه ریلی است که امسال به بهره برداری می رسد و به ترتیب سایر پروژه ها در این حوزه را هم بهره برداری خواهیم کرد‌ همچنین تلاش می‌کنیم ۴۸ کیلومتر از بزرگراه مراغه -هشترود نیز تا پایان آبان ماه امسال به بهره برداری برسد.

 طی امسال ۴پروژه ریلی به طول ۴۰۳ کیلومتر به بهره‌برداری می‌رسد و اولین مسیر ریلی که مورد بهره برداری قرار گرفته، راه‌آهن میانه به بستان آباد و بستان آباد به تبریز است.

توسعه زیربناهای حمل ونقل ریلی همچنان باید در اولویت باشد 

در همین رابطه محمد رضا رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: در راستای توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور به ویژه پروژه های ریلی، طبق قانون برنامه هفتم باید میزان جابجایی و ترانزیت کشور از طریق ریل افزایش یابد بنابراین باید در این حوزه برنامه ریزی لازم صورت گیرد.

او ادامه داد: خوشبختانه در حوزه حمل ونقل ریلی به ویژه در بخش بار ظرفیت ها بسیار افزایش یافته اما با این وجود باید همچنان دولت در این بخش برنامه ریزی لازم را انجام دهد تا با توسعه روابط با کشورهای مختلف بتوانیم در این حوزه پیشرفت کنیم.