قانون جوانی جمعیت؛ کورسویی برای رهایی از پیرسالی
ایران تا دهه ۷۰ یکی از جوانترین کشورهای دنیا بود اما برخی سیاست‌های ناصواب و شعارهای فریبنده اما اشتباه زاد و والد را در کشور دچار چالش‌های جدی کرد.
بیش از ۲ دهه است که کشور ایران با شیب فزاینده‌ای به سمت کهنسالی، کاهش زاد و ولد و ازدواج در حرکت است.
کندی رشد زاد و ولد و نیز کاهش نرخ ازدواج و ازدیاد طلاق باعث شد جامعه سنتی ایران در گذار از مدرنیته کاذب دچار سردرگمی شود به گونه‌ای که بیشتر زوج‌های جوان به زندگی فاقد فرزند یا با تک فرزندی و نهایت ۲ اولاد بسنده می‌کنند و همچنین میزان ازدواج در بین جوانان به دلایل مختلف از جمله شرایط سخت گیرانه والدین، نبود شغل پایدار، اقتصاد متزلزل، عدم تمایل و موارد دیگر کاهش چشمگیری پیدا کرده است.
امروزه بیشتر خانواده‌های دارای فرزند به داشتن یک یا ۲ فرزند اکتفا کرده و تمایلی برای افزایش تعداد فرزندان خود ندارند، در حالیکه تک یا ۲ فرزندی هیچگاه سرمایه انسانی محکم و قابل اتکایی برای خانواده‌ها محسوب نمی‌شود.
در گذشته هر خانواده‌ای که بیشترین تعداد فرزندان را داشت، از جایگاه و قُرب بالایی برخوردار بود و بویژه در جوامع عشایری و روستایی بیشترین وجاهت اجتماعی را خانواده‌های دارای فرزند بیشتر داشتند.
اما این وجاهت اجتماعی به تدریج با سیاست‌ها و برنامه‌های غلط رنگ باخت و تعدد فرزندان به عنوان یک سرمایه انسانی مهم جای خود را به تک یا ۲ فرزندی داد و حتی برخی از خانواده‌ها نیز زندگی بدون فرزند را پذیرفته اند.
در پاره‌ای از موارد با نگاهی سخیف و به نوعی روشنفکری حاصل از الگوبرداری از زندگی پوچ جوامع غربی، برخی از خانواده‌ها حیوانات خانگی، چون سگ و گربه را جایگزین فرزند واقعی کرده اند که این روش وارداتی غلط با جامعه سنتی ما همخوانی ندارد.
یکی از مهمترین دغدغه‌های اصلی رهبری و مسئولان ارشد کشور در سال‌های اخیر بحث افزایش ازدواج، جوانی جمعیت و رشد نرخ زاد و ولد بوده است، هرچند طی این سال‌ها بخشنامه‌های متعددی تدوین شد، اما در نهایت سال ۱۴۰۰ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت با تشریک مسائی دستگاه‌های ارشد کشور از جمله قوای مجریه و مقننه تدوین و برای اجرا ابلاغ شد.
بعد از موافقت مجلس با قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و تایید آن از سوی شورای نگهبان در ۱۹ آبان ۱۴۰۰، اجرای این مصوبه مهم با اجرای آزمایشی آن به مدت هفت سال با ابلاغ از طرف رییس مجلس به رییس جمهور رسما کلید خورد و رئیس دولت سیزدهم ۲۸ آبان همان سال نیز با وجود آنکه تازه فعالیت خود را شروع کرده بود، این قانون را برای اجرا به تمامی دستگاه‌ها و وزراتخانه‌ها ابلاغ و همچنین ستاد ملی جمعیت را ایجاد کرد، با شکل گیری این ستاد به ریاست شخص رییس جمهور و هیات دولت، سازمان‌ها و دستگاه‌های مرتبط با این ابلاغیه، سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های کلان، ارزیابی و نظارت بر اجرای این قانون تدوین شد.
واقعیت‌ها حاکی از این امر است که میزان زاد و ولد و ازدواج روندی نگران کننده و کاهنده دارد و در صورت عدم اصلاح شاخص‌های جمعیتی در مقطع کنونی بدون شک تا ۲۰ یا ۳۰ سال آینده ایران کشوری با جمعیت پیر همراه با رکود و ایستایی تولد نوزادان خواهد شد و به گفته کارشناسان فرصت پنجره جمعیتی از دست خواهد رفت.
اگر از هم اکنون اقدام‌های تشویقی دارای پشتوانه صورت نگیرد، در آینده‌ای نه چندان دور ایران که تا دهه هفتاد در زمره جوانترین کشورهای دنیا با نرخ ازدواج و زاد و ولد بالا بود، به یکی از کشور‌هایی با بیشترین نرخ جمعیت پیر و کهنسال با تبعات سنگین اجتماعی تبدیل خواهد شد.
قانون جوانی جمعیت با ۷۳ ماده و ۸۱ تبصره از مهمترین قوانین در مورد تسهیل در ازدواج و زادآوری است و تمامی بخشنامه‌های مرتبط به این حوزه‌ها براساس قانون جوانی جمعیت تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی می‌شود.
این قانون با مشوق‌های متعددی همراه است که پرداخت تسهیلات ارزان قیمت با مبالغ بالا، اعطای خودرو بدون نوبت، تامین مسکن و زمین برای خانواده‌های دارای سه فرزند و بیشتر، مرخصی ۹ ماهه زایمان همراه با حقوق و مزایا از جمله این مشوق هاست.
به گفته سید احسان خاندوزی وزیر اقتصادی و دارایی والدین تمامی فرزندان متولد سال ۱۴۰۱ می‌توانند برای دریافت سهام اقدام کنند و این طرح یکی دیگر از جدیدترین مشوق‌های مربوط به فرزندآوری برای زوجین است و این والدین برای ثبت نام فرزندان خود به درگاه اینترنتی mygov.ir مراجعه کنند.
کاهش نرخ ۱.۴۱ درصدی باروری در ایلام طی سال گذشته
طرح جوانی جمعیت در استان ایلام در حالی اجرا و به دغدغه مهم مسئولان این استان تبدیل شده که معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان ایلام از کاهش ۱.۴۱ درصدی نرخ باروری در زنان استان در سال ۱۴۰۱ خبر داد و افزود: این موضوع نشان می‌دهد هر یک از زنان این استان در طول دوره باروری تنها ۱.۴۱ نوزاد را به دنیا می‌آورند، در حالیکه میانگین این تعداد در سطح کشور ۲ مورد است.
دکتر علی نیکونهاد با بیان اینکه بیشترین نرخ موالید مربوط به شهرستان‌های دهلران و چرداول است، افزود: ادامه این وضعیت یک آسیب جدی بوده و بیانگر حرکت جمعیت استان به سمت سالمندی است و برای کاهش این نرخ ایجاد مرکز ناباروری زنان استان ایلام در دست اقدام است.
وی اظهار کرد: در استان ایلام با راه اندازی ۲ مرکز ناباروری در شهرستان‌های ایلام و دره شهر میزان نرخ موالید در استان افزایش خواهد یافت و هم اکنون ۸۵۰ زوج نابارور برای دریافت تسهیلات باروری به بانک‌های عامل معرفی شده اند.
به گفته معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان ایلام از ۷۳ ماده قانون جوانی جمعیت ۴۳ بند آن مربوط به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است که در استان ایلام ۸۳ درصد آن اجرایی شده و ایجاد مراکز ناباروری سطح ۲ در شهرستان‌های ایلام و دره شهر توسط معاونت درمان از مهمترین اقدامات دانشگاه علوم پزشکی است.
نیکونهاد در مورد اجرای قانون جوانی جمعیت از سوی دانشگاه علوم پزشکی توضیح داد: یک برنامه عملیاتی تکلیفی از سوی دانشگاه به تمامی خانه‌های بهداشت و درمانگاه‌های استان به ویژه مناطق روستایی و عشایری ابلاغ شده که در این بخشنامه اختصاصی کارکنان این مراکز باید برای زوجین فاقد فرزند یا تک یا ۲ فرزند در خصوص مزایای فرزندآوری مشاوره‌های رایگان را ارائه دهند، این طرح از نیمه دوم سال گذشته شروع شده و آثار آن در سال‌های آتی مشخص خواهد شد.
وی افزود: همچنین مراکز مشاوره قبل و حین ازدواج نیز برای مراجعه زوجین تجهیز شده اند و داروخانه‌ها اقلام جلوگیری از بارداری را فقط در شرایط ویژه و با نسخه معتبر پزشک به افراد واجد شرایط پرداخت می‌کنند.
پارسال هر شبانه روز ۲۰ نوزاد در ایلام متولد شده است
مدیرکل ثبت احوال استان ایلام نیز گفت: مجموع ولادت‌های ثبت شده استان در سال ۱۴۰۱ تعداد هفت هزار و ۴۲۶ نفر بوده اند که در هر ماه میانگین ۶۱۸ و در هر شبانه روز ۲۰ نوزاد متولد شده اند و کل ازدواج‌های ثبت شده در سال گذشته نیز چهار هزار و ۹۹ مورد بوده که میانگین ۳۴۱ واقعه ازدواج در ماه و ۱۱ مورد در طول شبانه روز ثبت شده است.
نجم الدین خسروی افزود: میزان ولادت در سال گذشته نسبت به سال ماقبل ۴.۴ درصد کاهش داشته که در مناطق شهری چهار درصد و در نقاط روستای ۵.۳ درصد کاهش یافته است.
مدیرکل ثبت احوال استان ایلام یادآور شد: تعداد ازدواج‌های ثبت شده نیز سال ۱۴۰۱ در مجموع ۰.۸ درصد در مقایسه با سال ۱۴۰۰ کاهش را نشان می‌دهد که این میزان در مناطق شهری ۰.۶ درصد افزایش و در نواحی روستایی ۶.۳ درصد کاهش داشته است.
خسروی در مورد واقعه طلاق هم با بیان اینکه سال گذشته یک هزار و ۴۶ مورد طلاق در استان ایلام ثبت شد، توضیح داد: پارسال در قیاس با سال ۱۴۰۰ مجموع ثبت طلاق ۶.۹ درصد افزایش داشته که این میزان در نقاط شهری هفت و در نواحی روستایی ۶.۵ درصد بوده است.
به گفته خسروی فروردین ماه سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۱ ثبت واقعه ولادت ۱۳.۱ درصد و ازدواج ۱۱.۸ درصد کاهش و ثبت طلاق نیز ۱۲۷.۳ درصد افزایش داشت که در حوزه ازدواج روستایی فروردین امسال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱۰.۷ درصد رشد داشته است.
استاندار ایلام: سیاست‌های تشویقی فرزندآوری نباید روی کاغذ بماند
بر اساس آمار میزان ازدواج و موالید در استان ایلام روندی کاهشی را نشان می‌دهد در حالیکه استاندار ایلام در آبان ماه سال گذشته به دستگاه‌های اجرایی استان تاکید کرده بود که سیاست‌های تشویقی فرزندآوری نباید روی کاغذ بماند و دستگاه‌های متولی باید زمینه‌های عملیاتی شدن آن‌ها را فراهم کنند.
حسن بهرام نیا در سومین مجمع سلامت استان ایلام اظهار کرد: ایران در میان سایر کشور‌ها از نظر نرخ موالید و شیب پیری جمعیت شرایط مناسبی ندارد و همه باید تلاش کنیم راهکار‌های خروج از این وضعیت را برنامه ریزی و عملیاتی کنیم.
وی کاهش نیروی کار، کاهش رشد اقتصادی و افزایش تورم را از مهمترین تبعات پیری جمعیت برشمرد و افزود: سیاست‌ها و بسته‌های تشویقی که از سوی دولت برای ترغیب مردم به فرزندآوری ارائه می‌شود نباید تنها روی کاغذ مانده و باید اجرایی شوند و دولت سیزدهم نیز در این مسئله حیاتی با جدیت ورود کرده است.
استاندار ایلام تاکید کرد: توسعه پایدار تنها با مسائلی همچون رشد اقتصادی و سیاسی محدود نمی‌شود و اگر حوزه سلامت را دخالت ندهیم، بدون شک به اهداف مورد نظر نخواهیم رسید.
استاندار ایلام با اشاره به اینکه نرخ موالید در استان کمتر از میانگین کشوری است، گفت: نرخ رشد جمعیت در کشور هم اکنون ۱.۶۹ است، درحالی که این مقدار در استان ۱.۴۹ بوده و رتبه ۱۷ کشوری را داریم.
بهرام نیا اظهار داشت: به ازای هر فوتی در استان سه نفر متولد می‌شوند که باید با استفاده از ظرفیت افراد صاحب نظر و دارای تریبون مردم را به فرزندآوری ترغیب کنیم.
وی افزود: هم اکنون به ازای هر یک هزار نفر در استان ۱۵ تولد شکل می‌گیرد، درحالی که این مقدار در کشور ۱۷ نفر به ازای هر یک هزار نفر جمعیت است.
استاندار ایلام تاکید کرد: مهران از نظر نرخ موالید بهترین شهرستان و بدره نیز بدترین وضعیت را در میان سایر نقاط استان ایلام دارد.
بهرام نیا با تقدیر از عملکرد بانک‌های استان در پرداخت تسهیلات فرزندآوری یادآور شد: حدود ۸۸ درصد از افراد متقاضی این تسهیلات را در یکسال گذشته دریافت کرده اند، ولی هم اکنون حدود یک هزار نفر نیز در نوبت انتظار قرار دارند که باید هرچه سریع‌تر پرداخت شود.
ایلام، حائز رتبه اول کشور در پرداخت تسهیلات فرزندآوری و ازدواج
بانک‌های عامل استان در زمینه پرداخت تسهیلات ارزان قیمت ازدواج و فرزندآوری موفق عمل کردند و دبیر شورای هماهنگی بانک‌های عامل ایلام گفت: در بحث فرزندآوری به ازای فرزند اول ۳۰۰ میلیون ریال، فرزند دوم ۶۰۰ میلیون ریال، فرزند سوم ۹۰۰ میلیون ریال، فرزند چهارم یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال و به ازای فرزند پنجم و بیشتر یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال تسهیلات پرداخت می‌شود.
طالب یاسمی افزود: استان ایلام سال ۱۴۰۱ رتبه اول در بحث پرداخت تسهیلات ازدواج و فرزندآوری را کسب کرد و ۱۰ هزار و ۹۴۵ فقره تسهیلات فرزندآوری به مبلغ ۴۱۴ میلیارد تومان از سوی بانک‌های عامل استان به متقاضیان پرداخت شده است.
وی ادامه داد: همچنین در بحث ازدواج نیز سال گذشته به هفت هزار و ۶۰ نفر مبلغ یک هزار و ۳۲۸ میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شد و تسهیلات قرض الحسنه ازدواج برای هر یک از زوج‌هایی که تاریخ ازدواج آن‌ها پس از اول فروردین ماه ۱۳۹۸ بوده مبلغ ۱۸۰ میلیون تومان و با دوره بازپرداخت ۱۰ ساله پرداخت است.
یاسمی یادآور شد: تسهیلات قرض الحسنه ازدواج برای آقایان زیر ۲۵ سال و خانم‌های زیر ۲۳ سال مبلغ ۲۲۰ میلیون تومان است که این میزان برای خانواده‌های ایثارگران ۲ برابر می‌شود.
برخورد با دستگاه‌هایی که از اجرای مصوبات قانون جوانی جمعیت استنکاف کنند
اجرای مصوبات قانون جوانی جمعیت به تمامی دستگاه‌های اجرایی و نهاد‌ها مرتبط است در حالی که به گفته مدیرکل امور زنان و خانواده استانداری ایلام و دبیر قرارگاه جوانی جمیعت استان ایلام آنچنان که باید در اجرای مصوبات این قانون موفق عمل نکرده اند.
مدیرکل امور زنان و خانواده استانداری ایلام و دبیر قرارگاه جوانی جمیعت استان ایلام نیز در زمینه اجرای این قانون توضیح داد: هرچند بانک‌های عامل طبق اعلام رییس کمیسیون بانک‌های استان، در زمینه پرداخت تسهلات ازدواج و فرزندآوری جایگاه خوبی در سطح کشور دارند، اما عمده دستگاه‌های اجرایی با وجود ابلاغ مفاد بخشنامه هنوز اقدامات موثر چشمگیری را انجام نداده اند.
فریده الیاس پوریان افزود: قرارگاه جوانی جمعیت استان ایلام از اردیبهشت ماه سال گذشته تشکیل و مواد و تبصره‌های این قانون به تمامی دستگاه‌های مرتبط منعکس و وظایف هر دستگاه منطبق با قانون مربوط به خود مشخص شده است، اما در عمل آنچنان که باید این دستگاه‌ها برای اجرای قانون جوانی جمعیت پای کار نیستند.
وی ادامه داد: به عنوان مثال در ماده ۳۰ این قانون آمده است شهرداری ها، دهیاری‌ها و دستگاه‌های فرهنگی مکلفند نسبت به تبلیغات محیطی مزایای فرزندآوری و ازدواج آسان اقدام کنند و یک سوم تبلیغات محیطی خود را به این موضوع اختصاص دهند و نیز شهرداری‌ها برای خانواده‌های دارای سه فرزند یا بیشتر زیر ۱۸ سال باید ۷۰ درصد تخفیف دریافت عوارض و پروانه‌های ساختمانی را لحاظ کنند که این وظایف از سوی این دستگاه‌ها انجام نشده است.
الیاس پوریان یادآور شد: همچنین طبق ماده سه راه و شهرسازی باید به خانواده‌های فاقد مسکن دارای سه فرزند و بیشتر زمین و خانه‌های سازمانی واگذار شود و دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی موظف به ساخت خوابگاه‌های متاهلی هستند.
وی اضافه کرد: دستگاه‌های دولتی باید با مرخصی مادران باردار در مدت ۹ ماه همراه با پرداخت حقوق و مزایای کامل و حفظ پست سازمانی همکاری کنند، کارخانجات و شرکت‌های خصوصی نیز مکلف به همکاری با مادران باردار در خصوص مرخصی زایمان همراه با حقوق و عدم اخراج از کار هستند، مهد‌های کودک باید در خود محل کار مادران دایر باشد و یک ساعت تاخیر یا تعجیل ساعت شیری نیز برای آن‌ها در نظر گرفته شود.
مدیرکل امور زنان و خانواده استانداری ایلام و دبیر قرارگاه جوانی جمیعت استان ایلام تاکید کرد: هرچند شرح وظایف دستگاه‌ها در مورد قانون جوانی جمعیت گسترده است، اما بر اساس ماده ۷۱ همین قانون مسئولانی که از اجرای مفاد آن استنکاف کنند، مشمول پرداخت جریمه نقدی، حبس و دیگر مجازات‌های تعیین شده می‌شوند.
زنان باردار یا دارای فرزند زیر ۶ سال شاغل در واحد‌های خصوصی در صورت عدم همکاری کارفرما از واحد صنفی شکایت کنند
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان ایلام هم گفت: قانون جوانی جمعیت به تمامی واحد‌ها و کارخانه‌های زیر نظر این دستگاه ابلاغ شده و این واحد‌ها باید در خصوص اعطای مرخصی زایمان و ساعت حق شیر با مادران همکاری کنند.
نورالدین الیاسی افزود: در صورتیکه کارگران جامعه هدف با هرگونه عدم همکاری از سوی کارفرمای خود مواجه شوند، دادخواست خود را در قالب یک شکایت‌نامه ارائه تا با صدور رای به نفع کارگر با کارفرما و آن واحد متخلف برخورد شود.
اعطای ۱۱ مورد فرزندخواندگی به متقاضیان در ایلام طی ۲ سال گذشته
فرزندآوری نیازمند حمایت جدی از این بچه‌ها تازه متولد شده است و بهزیستی نقشی مهم در حمایت از خانواده‌های فرزندان تازه متولد شده دارد و مدیرکل بهزیستی ایلام در این مورد گفت: بهزیستی در قانون جوانی جمعیت در بخش هایی، چون حمایت از خانواده‌های دارای فرزند دوقلو و بیشتر و نیز فرزندخواندگی فعالیت دارد و سال ۱۴۰۰ تعداد چهار مورد و سال گذشته نیز هفت مورد فرزندخواندگی در استان ثبت شد.
حسین نورعلیوند افزود: فرزندان از دوران نوزادی تا سن ۱۶ سالگی امکان پذیرش از سوی زوجین یا دختران مجرد بالای ۳۰ سال را دارند و در حال حاضر فقط یک کودک دارای نیاز‌های خاص واجد شرایط فرزندخواندگی در شیرخوارگاه بهزیستی وجود دارد و این اداره از زوجین و فرزندخواندگان دارای نیاز‌های خاص بعد از پذیرش سرپرستی کودک حمایت می‌کند.
وی یادآور شد: ۱۲۵ زوج یا دختر مجرد بالای ۳۰ سال در حال حاضر در نوبت فرزندخواندگی هستند که از این تعداد ۶ مورد دختر مجرد بالای ۳۰ سال و ۱۰ زوج دارای فرزند و مابقی نیز زوجین فاقد فرزند هستند، اولویت در اعطای فرزندخواندگی با زوجین فاقد فرزند سپس دختران مجرد بالای ۳۰ سال و بعد زوجین دارای فرزند است و باید این متقاضیان شاخصه‌های مد نظر بهزیستی برای پذیرش فرزندخواندگی را داشته باشند.
نورعلیوند در مورد حمایت از خانواده‌های دارای فرزند دوقلو و بیشتر هم توضیح داد: خانواده‌های دارای فرزند دوقلو تا دهک هفتم و خانواده‌های دارای فرزند چندقلو بدون در نظر گرفتن دهک یا شرایط اقتصادی خانواده از نوزادی تا ۶ سالگی تحت پوشش این نهاد حمایتی قرار می‌گیرند و بر اساس تعداد جمعیت خانواده به آن‌ها مستمری و خدمات ارائه می‌شود.
وی ادامه داد: همچنین به سرپرست این فرزندان در صورتیکه فاقد شغل مشخص و درآمد باشند از سوی بهزیستی برای دریافت وام ارزان قیمت اشتغال به بانک‌های عامل معرفی می‌شوند و کودکان شیرخوار آن‌ها نیز برای دریافت شیرخشک تا ۲ ساگی از طریق سامانه متصل به دانشگاه علوم پزشکی از سوی بهزستی ثبت نام و معرفی می‌شوند.
اولویت دریافت زمین یا منزل مسکونی طرح ملی نهضت مسکن با سرپرستان دارای سه فرزند و بیشتر است
تامین مسکن خانواده‌های دارای فرزند از مهمترین و اصلی‌ترین نیاز‌های اولیه خانواده‌های دارای فرزند بیشتر است و طرح ملی نهضت مسکن یکی از بهترین گزینه‌ها برای تامین این نیاز اساسی خانواده‌های دارای فرزند کوچک است.
مدیرکل راه و شهرسازی استان ایلام در خصوص ثبت نام خانواده‌های دارای سه فرزند و بیشتر در طرح ملی نهضت مسکن اظهار کرد: تاکنون ۴۹۴ مورد برای این نهضت در قالب قانون جوانی جمعیت تایید و متقاضی دریافت زمین یا مسکن در طرح نهضت ملی مسکن شده اند.
فرشاد دوستی افزود: در طرح نهضت ملی مسکن اولویت واگذاری زمین یا منزل مسکونی با خانواده‌های دارای سه فرزند و بیشتر است و در این طرح داشتن منزل مسکونی یا فقدان آن ملاک نیست و تمامی سرپرستان خانوار دارای سه فرزند و بیشتر امکان ثبت نام در این طرح را دارند.
وی یادآور شد: مسکن یا زمین به سرپرستانی تعلق می‌گیرد که فرزند آخر آن‌ها متولد ۲۳ آبان ۱۴۰۱ به بعد باشد و بعد از واریز آورده مورد نظر زودتر از دیگر متقاضیان صاحب ملک خواهند شد.
به گفته دوستی زمین در شهرستان‌های مهران و دهلران واگذار می‌شود، اما در سایر شهرستان‌ها به علت کمبود زمین، به متقاضیان منزل مسکونی بعد از ساخت و تکمیل داده می‌شود.
بهبود شرایط اقتصادی حلقه مفقوده و شاه کلید اصلی رشد ازدواج و فرزندآوری
نکته حائز اهمیت اینکه عمده زوجین جوان فاقد فرزند یا تک و ۲ فرزند مسائل سخت معیشتی و اقتصادی، آینده‌ای مبهم، گرانی و تورم سنگین حاکم بر جامعه را از دلایل اصلی عدم اقدام برای فرزندآوری بیان می‌کنند و مشوق‌های قانون جوانی جمعیت را برای زادآوری ناکافی و فاقد پشتوانه محکم اجرایی می‌دانند.
شاید اگر چالش‌های فراروی مسائل اقتصادی و اشتغال مرتفع یا کاهش یابند، بارقه‌های امید برای ازدواج جوانان و فرزندآوری زوجین نیز پرسو شود، قانون جوانی جمعیت جامعه را از این رکود دهشتناک و سراشیبی پیرسالی نجات و دوباره خانواده‌ها به سمت زادآوری سنتی باز گردند.
هستند دختران و پسران زیادی که باوجود سپری شدن چندین ماه و حتی سال از دوران نامزدیشان به دلیل عدم وجود برخی نیاز‌های اولیه، چون شغل و درآمد پایدار، نداشتن خانه یا نرخ بالای اجاره بها، افزایش سرسام آور قیمت جهیزیه، سختگیری بانک‌ها و بروکراسی پیچیده آن‌ها برای پرداخت وام ازدواج، قیمت گزاف طلا و سکه، هزینه‌های بالای یک جشن عروسی ساده و دلایل دیگر یا قید ازدواج را می‌زنند و عروسی نگرفته جدا می‌شوند یا امکان رفتن به خانه بخت را ندارند و همچنان در بلاتکلیفی دوران نامزدی مانده اند.
واقعیت این است تا زمانیکه ابعاد اقتصادی، معیشتی، اشتغال، نیاز‌های اولیه هر زوج نظیر مسکن، جهیزیه ارزان و با کیفیت، مهار گرانی و تورم لاینحل باشد، نباید انتظار داشت جامعه به سمت و سوی ازدواج آسان و فرزندآوری گرایش پیدا کند.
یکی دیگر از چالش‌های اجتماعی فراروی استان ایلام ازدیاد مهاجرت ساکنان این استان به دیگر نقاط کشور به ویژه تهران است که از دهه ۸۰ به بعد نسبت به دهه‌های گذشته میزان مهاجرت خانواده‌ها به خصوص جوانان جویای کار به خارج از استان روندی شتابنده به خود گرفته و این معضل در کاهش آمار ازدواج و موالید استان ایلام تاثیر گذار بوده است.
معضل بیکاری و نبود فضای اشتغال و درآمد پایدار باعث رشد مهاجرت مردم استان ایلام به دیگر نقاط کشور و حتی خارج از کشور شده است و بیشتر این مهاجرت‌ها بازگشت معکوس به استان ایلام را در پی ندارد در حالی که اگر زمینه اشتغال جوانان فراهم باشد بدون شک در کاهش روند صعودی مهاجرت آن‌ها نقشی موثر ایفا خواهد کرد.
باید در کنار اجرای مصوبات قانون جوانی جمعیت، راهکار‌های عملیاتی در حوزه این چالش‌ها نیز به طور جدی پیگیری و مرتفع شود تا جوانان به سمت ازدواج و زوجین به سوی فرزندآوری سوق و رغبت پیدا کنند.
استان ایلام بر اساس آخرین سرشماری صورت گرفته ۶۰۷ هزار نفر جمعیت دارد که ۲۸۵ هزار نفر از این تعداد را زنان تشکیل می‌دهند.
منبع: ایرنا
