علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، برنامه‌های عملیاتی این سازمان در سال ۱۴۰۲ را به مدیران ستادی و استانی ابلاغ کرد.

وی با تاکید بر لزوم اجرای کامل و دقیق برنامه‌های عملیاتی سازمان حفاظت محیط زیست، تصریح کرد: اجرای این برنامه‌ها توسط کانون ارزیابی شایستگی مدیران سازمان حفاظت محیط زیست بصورت کمی و کیفی، سنجش و مدیران با عملکرد ضعیف جابجا خواهند شد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه گفت: خدمت به طبیعت در دولت مردمی سیزدهم، زمان و روز و ساعت نمی‌شناسد و باید با روحیه جهادی به حل موضوعات محیط زیست کشور بصورت شبانه روزی پرداخته شود.

رئوس برنامه‌های عملیاتی عملیاتی سازمان حفاظت محیط زیست به تفکیک معاونت‌های مختلف این سازمان به شرح ذیل است:

رئوس برنامه‌های سال ۱۴۰۲ معاونت توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس:

۱) ارتقا شایستگی مدیران سازمان:

در این برنامه، در سال ۱۴۰۲، کانون ارزیابی شایستگی مدیران در سازمان راه اندازی و دوره‌های ارزیابی شایستگی از میان ۳۰۰ نفر نیرو‌های مستعد سازمان، برای ۵۰ نفر برگزار خواهد شد تا در یک دوره ۴ ساله، ۲۰۰ مدیر جوان تربیت شوند.

۲) ارتقا سامانه‌ها و بهره برداری کامل از دولت الکترونیک و رفع موانع و تنگنا‌های آن:

تکمیل و بهره برداری از سامانه‌های موجود سازمان از جمله سامانه جام، سامانه جامع خدمت، سامانه GIS، درگاه بررسی و تصویب پیشنهادات، بهره برداری کامل از درگاه ملی کسب و کار و بهره برداری کامل از حدود ۳۰ خدمت در سامانه خدمات هوشمند دولت و...

۳) برگزاری آزمون جذب استخدام و پیگیری اخذ مجوز استخدام نخبگان:

برای برگزاری آزمون جذب و استخدام ۵۷۰ نفر مجوز اخذ شده و پیگیری اخذ مجوز برای استخدام کارشناس نخبه ۱۰۰۰ نفر برای سازمان در دست اقدام می‌باشد.

رئوس برنامه‌های سال ۱۴۰۲ معاونت محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی:

۱) ارزیابی سریع توان اکولوژیک مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست:
ارزیابی سریع شبکه مناطق چهارگانه شامل ۱۲۰ منطقه حفاظت شده برای بازنگری و اصلاح نقاط پرتعارض به منظور رفع مشکلات مردم

۲) احیا گونه‌های در خطر انقراض:
راه اندازی مراکز تکثیر و پرورش و همچنین احیا ۱۰ گونه درخطر انقراض حیات وحش در زیستگاه‌های طبیعی استان‌های مختلف

۳) مشارکت در حفظ تنوع زیستی و کسب و کار‌های محیط زیستی:
ایجاد ۵۰۰ شغل محیط زیستی و سهیم کردن مردم در حفاظت تنوع زیستی در صورت تأیید مصوبه پیشنهادی به دولت تحت عنوان "مشارکت در حفظ تنوع زیستی و کسب و کار‌های محیط زیستی"

رئوس برنامه‌های سال ۱۴۰۲ معاونت محیط زیست دریایی و تالاب‌ها:

۱) انجام مطالعات ارزیابی توان اکولوژیکی توان خودپالایی، ظرفیت برد و پهنه بندی حساسیت‌های محیط زیستی مناطق ساحلی دریایی و به روزنمایی نقشه حساسیت‌های محیط زیستی این مناطق:
مطابق این برنامه مطالعات پهنه بندی محیط زیستی و ارزیابی ریسک زیستگاهی استقرار صنایع در مناطق ساحلی دریایی مکران در استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان انجام خواهد گرفت.

۲) پایش، کنترل و کاهش انواع آلودگی‌های دریایی با همکاری دستگاه‌های مسئول:
بر اساس این برنامه، منشایابی و پهنه بندی منابع آلاینده دریای عمان در سواحل استان‌های سیستان و بلوچستان و شرق استان هرمزگان، ایجاد و راه اندازی سامانه پایش، نظارت و کنترل آلودگی‌های خلیج فارس و همچنین پایش و مدیریت آلودگی‌های میکروبی، کیفیت و سلامت آب سواحل و شناگاه‌های دریای خزر در استان‌های گیلان، مازندران و گلستان اقدام خواهد شد.

۳) تدوین و اجرای برنامه حفاظتی گونه‌های مهم و در معرض خطر انقراض دریایی:
این برنامه شامل تدوین برنامه اقدام ملی حفاظت از فوک خزری، لاک پشتان دریایی ایران و دلفین گوژپشت در خلیج فارس می‌باشد.

۴) تعیین نیاز محیط زیستی حوضه‌های تالابی و اجرای برنامه‌های مدیریت زیست بومی با مشارکت کلیه ذینفعان:
مطابق این برنامه تعیین نیاز آبی برای ۵ حوضه و همچنین پیگیری تأمین حقابه محیط زیستی تمامی حوزه‌ها صورت خواهد پذیرفت. همچنین برنامه مدیریت زیست بومی با مشارکت کلیه ذینفعان برای ۳۱ تالاب کشور عملیاتی خواهد شد.

رئوس برنامه‌های سال ۱۴۰۲ معاونت محیط زیست انسانی:

نظارت بر حسن اجرای قوانین حفاظت خاک، مدیریت پسماند، هوای پاک

این اقدام فرابخشی و مستند قانونی این شاخص "قوانین حفاظت خاک، مدیریت پسماند، هوای پاک بوده و شامل ۲۱ دستگاه اجرایی است و وظیفه مندی هر یک از دستگاه‌های اجرایی مرتبط بر اساس قوانین حفاظت خاک، مدیریت پسماند، هوای پاک تعریف و تکالیف ایشان در سامانه مرتبط با موضوع مشخص و بر همین اساس ارزیابی و رصد می‌گردند.
پایش و نظارت بر اجرای خود اظهاری منابع آلاینده (ذرات و گاز‌های خروجی دودکش‌ها، پساب و…):

مستند قانونی این شاخص قانون هوای پاک بوده و برای سال ۱۴۰۲ حدود ۲۰ هزار پایش خوداظهاری و نظارتی پیش بینی شده است. فعالیت واحد‌های صنعتی، خدماتی، تولیدی، بر اساس خود اظهاری و پایش از طریق سامانه الکترونیکی کنترل خواهند شد و امکان برنامه ریزی در جهت کاهش آلایندگی آن‌ها صورت خواهد پذیرفت.

کاهش سطح کانون‌های گرد و غبار مناطق تحت مدیریت محیط زیست:

مستند قانونی این اقدام قانون برنامه ششم وآیین نامه پدیده گردوغبار بوده و بر اساس این برنامه ۱۰۰ هزار هکتار از کانون‌های گرد و غبار بر اساس عملیات (مالچ پاشی، بوته کاری و غیره) تعریف شده برای استان‌های مشمول کاهش خواهد یافت.

ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) طرح‌ها و پروژه‌های مشمول ارزیابی و صدور مجوز پروژه‌های مشمول ماده ۲۳ قانون الحاق (۲):
این برنامه بر اساس وظایف سازمانی و قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (الحاق ۲) پیش بینی شده است. مطابق این اقدام به تمامی (۱۰۰%) درخواست متقاضیان پروژه‌های مشمول ارزیابی در فرصت زمانیدو ماهه مشخص شده در قانون، پاسخ داده خواهد شد. همچنین به کلیه پروژه‌های مشمول ماده ۲۳ قانون الحاق (۲) در موعد مقرر پاسخ داده خواهد شد.

بازنگری ضوابط و معیار‌های استقرار واحد‌های تولیدی، صنعتی و خدماتی:

این بازنگری برای تعادل بخشی و توازن بین صنعت و محیط زیست بوده، به گونه‌ای که با حفظ محیط زیست در امور استقرار و توسعه تولید و خدمات نیز تسهیل شود. همچنین با توجه به تهدیدات منابع محیط زیست و پیشگیری از بهره کشی از مواهب طبیعی ضرورت دارد ضوابط به گونه‌ای تدوین شود که با محوریت شناخت تهدیدات و پیامد‌های نوظهور، پاسخگوی توسعه و حفظ محیط زیست باشند.

رئوس برنامه‌های سال ۱۴۰۲ معاونت آموزش و مشارکت‌های مردمی:

لحاظ ارزش اقتصادی زیست بوم‌ها در تصمیم گیری‌ها و برنامه ریزی‌های توسعه‌ای:

کمی سازی مکانی و تهیه نقشه ارزش خدمات اکوسیستمی اولویت دار در مرز ۵ استان کرمان، خراسان جنوبی، قزوین، کردستان و لرستان در سال ۱۴۰۰ تکمیل و در سال ۱۴۰۱ در مرز استان‌های اردبیل، گلستان، مازندران و گیلان در دست انجام است. طرح‌های مشابه در مرز استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و آذربایجان شرقی در سال ۱۴۰۲ ادامه خواهد یافت.

توسعه کمی و کیفی خانه‌های محیط زیست در کشور (۱۴۰۱ خانه در سال ۱۴۰۱)

طرح عملیاتی خانه‌های محیط زیست در نیمه اول سال ۱۴۰۱ شروع و در نیمه دوم سال، ۱۴۰۱ خانه در سراسر کشور تجهیز شد. در سال ۱۴۰۲ برنامه اصلی سازمان، گسترش کمی و کیفی خانه‌های محیط زیست، تأمین محتوی مورد نیاز و تبدیل خانه‌های محیط زیست، به مهمترین مرکز برای فعالیت‌های محیط زیستی در سطح کشور خواهد بود.

بسترسازی برای اشتغال با تقویت ظرفیت‌های سازمان:

در راستای تحقق اهداف اسناد بالادستی و شعار سال ۱۴۰۱، "تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین"، تهیه پیش نویس تأسیس سازمان نظام مهندسی محیط زیست با هدف ساماندهی دانش آموختگان محیط زیست و حمایت از اشتغال آنان در دستور کار قرار گرفته و امید است فرایند مذکور در سال ۱۴۰۲ با تصویب قانون در مراجع ذی ربط به مرحله تدوین آئین نامه اجرایی و راه اندازی نظام صنفی تخصصی مورد نظر برسد.

همچنین تهیه برنامه تقویت رویکرد محیط زیست (E) در سیستم‌های مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) نیز در دست اقدام می‌باشد.
توسعه آموزش رسمی محیط زیست:

در راستای سیاست‌های کلی نظام در حوزه محیط زیست و نیز سند تحول بنیادین آموزش و پرورش (ساحت زیستی بدنی) آموزش‌های محیط زیست می‌بایست در همه مقاطع و شاخه‌های مختلف تحصیلی وارد شود. این آموزش‌ها محدود به محتوا‌های آموزشی در کتب درسی (افزایش دانش) نبوده و علاوه بر آن رویکرد‌های آموزشی که نگرش، تعهد و مهارت‌های لازم برای حفظ محیط زیست را پشتیبانی می‌کند، می‌بایست تقویت شود که می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

طرح ریزی برای بهره گیری از توان تخصصی سازمان و امکاناتی نظیر آزمایشگاه‌ها، موزه‌ها، زون‌های آموزشی مناطق تحت مدیریت و نظایر آن

گسترش رشته‌های تحصیلی مورد نیاز محیط زیست از جمله HSE و دیپلم محیط بانی

در حوزه آموزش عالی گسترش دواحد درسی (یک واحد نظری و یک واحد عملی) عمومی برای مقاطع کاردانی و کارشناسی همه رشته‌ها

توسعه آموزش‌های عالی مورد نیاز محیط زیست با استفاده از شبکه گسترده دانشگاه‌های جامع علمی کاربردی و دانشگاه پیام نور

ایفای تعهدات توافق نامه‌ها با دیگر کشور‌ها از جمله چین، عراق و سوریه با بهره گیری از شعب دانشگاه‌های ایران در کشور‌های یاد شده

رئوس دیگر برنامه‌های سازمان حفاظت محیط زیست در سال ۱۴۰۲:
برگزاری جایزه بین المللی استاد محمود فرشچیان:

این جایزه با هدف ترغیب هنرمندان به فعالیت در زمینه محیط زیست و الهام از طبیعت برای اثرگذاری بر عموم مخاطبان حوزه هنر در رشته‌های مختلف هنر‌های ترسیمی؛ تجسمی؛ ادبی و. در صدد است رهیافتی نو در زمینه اگاهی رسانی و عمومی سازی محیط زیست را به اجرا در اورد. امید است این جایزه در محور‌های بحران آب؛ آلودگی هوا؛ تنوع زیستی؛ پسماند؛ دین و محیط زیست؛ حکمرانی و محیط زیست بتواند نقشمطلوبی در زمینه ایجاد حس مسئولیت اجتماعی در زمینه محیط زیست ایفا کند.

برگزاری کنفرانس بین المللی حکمرانی و اخلاق محیط زیست در اسلام:

برگزاری کنفرانس بین المللی حکمرانی و اخلاق محیط زیست در اسلام در نیمه دوم سال ۱۴۰۲ با همکاری دانشگاه امام صادق (ع) در دستور کار سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد. این کنفرانس شامل ۲۵ رویداد چون؛ ۱۵ پیش نشست علمی، ۷ کرسی علمی-ترویجی و ۳ جلسه هم اندیشی در شهر‌های منتخب، چون مشهد، قم و سایر شهر‌های دارای بستر موضوعی مناسب بوده و برای برگزاری رویداد‌های همزمان در کشور‌های همسایه یا سایر کشور‌های اسلامی نیز برنامه ریزی خواهد شد.

برگزاری اجلاس کنوانسیون تهران:

به منظور تقویت تقویت جایگاه کنوانسیون تهران و الزام پنج کشور عضو، مبنی بر متعهد بودن به تصمیمات دو دهه پیشین که با اجماع اعضا کنوانسیون اخذ شده است، برگزاری این اجلاس در دستور کار قرار دارد.

برگزاری اجلاس بین المللی گرد و غبار:

با توجه به پیشنهاد وزارت امور خارجه و سازمان حفاظت محیط زیست و تأیید سازمان ملل متحد در سال ۱۴۰۲، پیگیری و برنامه ریزی برای برگزاری این اجلاس در دستور کار قرار دارد.