حفظ امنیت غذایی کشور مستلزم رسوخ دانش بنیان است

آقای خیام نکویی رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در سومین همایش ملی حمایت و حفاظت جنگل‌ها و مراتع ایران گفت: امروزه بیشترین همکاری و مساعدت‌ها در بخش اجرا در دوره فعلی در حال انجام است. یکی از اقدامات برای ارتباط تحقیقات و اجرای آن‌ها تدوین و طراحی شورای راهبردی تحقیقات منابع طبیعی است.

او افزود: شورای راهبردی تحقیقات دامپزشکی نیز شکل گرفت و پنج موسسه تحقیقاتی در اختیار این شورا قرار گرفت. با ایجاد شورا‌ها بسیاری از پژوهش‌های کاربردی معرفی شد. مهمترین رسالت شورا‌ها به شکل هدفمند ذیل سازمان تات برای تحقق اهداف منابع طبیعی کشور است.

رئیس سازمان تات با بیان اینکه حفظ منابع طبیعی باید تبدیل به فرهنگ عمومی شود، گفت: در گذشته تصور می‌شد امکان دارد با منابع انسانی محدود، منابع طبیعی را حفظ کنیم، اما این تصور درست نبود.

او اضافه کرد: به مرور با بررسی عملکرد کشور‌هایی که در حفاظت از جنگل‌ها و مراتع طبیعی موفق بوده‌اند، دریافتیم که در این کشور‌ها حفاظت از منابع‌طبیعی تبدیل به فرهنگ عمومی شده است.

نکویی گفت: نیاز داریم که حفظ بیوماس و مواد آلی خاک، حفاظت خاک، حفظ زیستگاه‌های حیات وحش و حفظ تنوع زیستی در ابعاد مختلف تبدیل به فرهنگ شود.

او با اشاره به آثار تغییرات اقلیمی بر منابع طبیعی گفت: تغییرات اقلیمی موجب شکنندگی اکوسیستم‌های جنگلی و مرتعی شده است.

معاون وزیر جهاد افزود: کاهش بارندگی، تغییر در نوع بارش، افزایش درجه حرارت میانگین در تابستان و زمستان از جمله تغییرات اقلیمی است که موجب شکنندگی اکوسیستم‌های جنگلی و مرتعی شده است.

او ادامه داد: باید متناسب با شرایط روز مدیریت حوزه‌های جنگل‌ها و مراتع را داشته باشیم. ابزار لازم برای دستیابی به این هدف، تربیت نیروی انسانی متخصص است. در این راستا نیاز به بازنگری محتوای درسی رشته‌های منابع طبیعی احساس می‌شود.

نکویی تاکید کرد: تغییرات سر فصل دروس و مقاطع دروس در حوزه کشاورزی متناسب با بخش اجرا نیست، زیرا از چهار میلیون و ۳۰۰ هزار بهره‌بردار تنها ۴ درصد تحصیلات تکمیلی دارند. ۷۰ درصد شاغلان کم سواد یا بی‌سواد هستند که نشان می‌دهد تربیت نیروی انسانی بسیار ضروری است.

او اضافه کرد: برای بهره‌گیری از منابع طبیعی با استفاده از دانش روز، نیاز به تربیت افراد متخصص داریم تا اهداف منابع طبیعی و کشاورزی را محقق کنند.

رئیس سازمان تات با اشاره به موضوعات اولویت‌دار حوزه منابع طبیعی گفت: نیاز است به حفظ منابع پایه و خاک توجه ویژه شود و حفظ گونه‌های در حال انقراض و تنوع زیستی مراتع در اولویت قرار گیرد.

او ادامه داد: باید ایجاد بانک پشتیبان حفظ ذخایر ژنتیک در حوزه منابع طبیعی در دستور کار قرار گیرد. همچنین مدیریت حفظ و تعادل دام و مرتع، ایجاد طرح الگویی دانش بنیان، حفظ گونه‌های مهم مرتعی در زیستگاه‌های بومی، نهضت کاشت یک میلیارد نهال، تامین چوب مورد نیاز گونه‌های بومی و سریع‌الرشد، استفاده از ظرفیت دانشگاه‌ها به صورت هدفمند، ضرورت اتخاذ راهبرد‌های رشد بهره‌وری در منابع طبیعی در اولویت قرار گیرد.

نکویی افزود: طبق تفاهم نامه‌ای که به امضا رسیده است، ۴۰۰ نفر پسا دکتری در سازمان تات در حوزه‌های کشاورزی مشغول به کار شده‌اند که باید در حوزه منابع طبیعی نیز جذب شوند.

او گفت: شرایط موجود کشور به صورتی است که ۱۲۵ میلیون تن تولید کشاورزی داریم، اما در حوزه امنیت غذایی با وجود محدودیت منابع آب، باید میزان مصرف این ماده حیاتی را کاهش دهیم، دستیابی به این هدف مستلزم افزایش بهره‌وری با رسوخ دانش است و باید در حوزه منابع طبیعی نیز این اتفاق بیفتد.