محسن زارعی رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش درباره امتحانات نهایی خرداد امسال گفت: براساس مصوبه ۸۶۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی مقرر شد، سوابق تحصیلی در کنکور سال ۱۴۰۲، سهم ۴۰ درصدی داشته باشد و این سهم به صورت متناوب در سال‌های آینده افزایش می‌یابد به گونه‌ای که سال ۱۴۰۳، سهم سوابق تحصیلی به ۵۰ درصد می‌رسد و فقط از امتحانات نهایی پایه دوازدهم است، درسال ۱۴۰۴ سهم امتحانات نهایی پایه یازدهم و دوازدهم و سال ۱۴۰۵ سهم امتحانات نهایی سه پایه دوره متوسطه دوم در کنکور به ۶۰ درصد می‌رسد.

وی افزود: دانش‌آموزان مبتنی بر کتاب درسی و اهداف قصد شده برنامه درسی در مدارس آموزش می‌بینند، اما توسط نظام دیگری سنجش می‌شوند این وضعیت باعث می‌شود، دانش‌آموز در پایه دوازدهم از برنامه درسی جدا شده و به سراغ مهارت تست‌زنی و کتاب‌های کمک آموزشی برود در اینجا معیار معلم و مدرسه خوب، پرداختن بیشتر به کنکور و تست زنی است.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش با اشاره به اینکه سهم ۴۰ درصدی سوابق تحصیلی در پذیرش دانشگاه‌ها باعث می‌شود، توجه دانش‌آموزان به برنامه درسی بیشتر شود، گفت: از سهم ۴۰ درصدی سوابق تحصیلی، ۲۶ درصد مربوط به دروس عمومی و ۱۴ درصد مربوط به دروس اختصاصی است همچنین در کنکور دروس عمومی وجود ندارد و سهم آن به امتحانات نهایی منتقل شده و کنکور فقط از دروس تخصصی است.

وی متذکر شد: نمرات امتحانات نهایی در آموزش و پرورش تراز می‌شود و پس از آن نمره کنکور و امتحانات تراز شده و رتبه فرد تعیین می‌شود.

زارعی ادامه داد: دانش‌آموزی که عملکرد او در دروس عمومی خوب باشد، سهم ۲۶ درصدی آن را کسب می‌کند، اما ممکن است برای دروس اختصاصی بخواهد بیشتری سرمایه‌گذاری را به سهم ۶۰ درصدی کنکور اختصاص دهد.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش درباره برگزاری امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۲ گفت: امتحانات نهایی هیچ تغییری نسبت به گذشته ندارد و در طراحی سوالات مبنا کتاب‌های درسی است همچنین به سراغ مفاهیم رفته و سطوح بالای شناختی را مورد ارزیابی قرار می‌دهیم.

وی بیان کرد: در مرحله طراحی سوالات امتحانات نهایی، نخستین آزمون ملی در کشور را داریم که طراحی آن در قرنطینه کامل انجام می‌شود و بعد از طراحی سوالات، آن‌ها را به صورت الکترونیک یک روز قبل از آزمون برای روسای حوزه‌های امتحان ارسال می‌کنیم.

زارعی ادامه داد: در هر حوزه امتحانات نهایی یک اتاق قرنطینه وجود دارد و از ۱۰ تا ۲ دقیقه قبل از آزمون، رمز سوالات برای رئیس حوزه ارسال می‌شود و تحت نظر حافظت آزمون، رمز را به اتاق قرنطینه ارسال و تکثیر سوالات انجام می‌شود و به صورت پلمب به سالن امتحان آورده و در مقابل چشم دانش‌آموزان بازگشایی انجام می‌شود بنابراین تا این مرحله امکان لو رفتن سوالات وجود ندارد.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش درباره تصحیح الکترونیک برگه‌های امتحانات نهایی گفت: دی ماه سال گذشته تصحیح الکترونیک در تمام استان‌های کشور و در یک حوزه انجام شد، مصححان برگه‌های امتحانات نهایی به جز استان خود را را تصحیح می‌کنند و هر برگه امتحانی را دو مصحح تصحیح می‌کند، جمع بندی نمرات توسط سامانه انجام عملکرد مصححان نیز توسط سامانه بررسی می‌شود.

عبدالرسول عمادی رئیس اسبق مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش در برنامه تلویزیونی پرسشگر درباره تاثیر قطعی سوابق تحصیلی در کنکور گفت: معتقدم کنکور با امتحانات آموزش و پرورش متفاوت است، در دنیا شاید کارنامه دوران تحصیل داوطلب ورود به دانشگاه ملاحظه شده و شاید تاثیر هم داشته باشد، اما اینکه این دو موضوع کنار هم قرار گرفته و به عنوان مثال بگویند سهم کنکور ۶۰ درصد و سوابق تحصیلی ۴۰، مشاهده نمی‌شود.

وی افزود: امتحانات نهایی و کنکور دو مبحث مجزا هستند، کنکور آزمونی غربالگر است و داوطلبان ورود به دانشگاه را سنجش می‌کند، اما آموزش و پرورش به دنبال غربالگری نیست بلکه می‌خواهد میزان یادگیری محتوای آموزش داده شده به دانش‌آموزان را بررسی کند و هر جفدر درصد بیشتری از دانش‌آموزان در امتحانات نهایی موفق باشند، توفیق نظام آموزشی بیشتر است، اما مبنای کنکور تفکیک داوطلبان از یکدیگر است به همین دلیل معتقدم، تاثیر مثبت سوابق تحصیلی نسبت به تاثیر قطعی، مطلو‌ب‌تر است.

عمادی درباره مشکلات مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: این مصوبه برخلاف اهداف سند تحول بنیادین است، چون طی سه سال آینده، امتحانات نهایی به پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم تسری می‌یابد و همان بحث کنکور بر امتحانات نهایی سایه می‌اندازد، به عبارتی دیگر دامن کنکور گسترش می‌یابد این مبحث باعث می‌شود ساحت‌های ۶ گانه تربیتی سند تحول تحت الشعاع امتحانات قرار بگیرد و امتحانات نهایی نقش غربالگری کنکور را پیدا کند.

رئیس اسبق مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش بیان کرد: امتحانات ماهیتی دارد که معلم و دانش آموز باید آموزش را مدیریت کنند اما ماهیت امتحانات نهایی بدین صورت است که معلم تدریس می‌کند و امتحانات توسط افراد دیگری برگزار می‌شود با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، سه پایه دوره متوسطه دوم درگیر امتحاناتی می‌شود که معلم در آن نقش ندارد و این با اهداف برنامه‌های درسی آموزش و پرورش همخوانی ندارد همچنین برگزاری امتحانات نهایی در سه پایه،  هزینه‌ها و شرایطی دارد که کار را برای آموزش و پرورش بسیار دشوار می‌کند.

عمادی در پایان با اشاره به اینکه از آزمون‌های آموزش و پرورش به لحاظ امنیت دفاع می‌کنم، گفت: خرداد 97، نخستین ارسال الکترونیک سوالات امتحانات نهایی را انجام دادیم و در مرحله ارسال و رسیدن سوالات به دست دانش آموزتن هیج تخطی اتفاق نمی‌افتد.

 همچنین خسرو ساکی رئیس سابق مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش گفت: در دنیا به سه روش آزمون، سوابق تحصیلی و تکمیل تقاضانامه برای دانشگاه‌ها پذیرش انجام می‌شود اما تا کنون در کشور ما ملاک کنکور بود که اشکالاتی را ایجاد کرده بود.

وی افزود: با سوالات تشریحی بهتر می‌توان اهداف نظام آموزش پرورش را سنجید.

ساکی با اشاره به اینکهددر مصوبه 843 شورای عالی انقلاب فرهنگی فقط سهم امتحانات نهایی پایه دوازدهم ملاک بود اما بعدا آن را به سه پایه دوره متوسطه دوم تسری دادند، متذکر شد: معتقدم اگر امتحانات نهایی فقط در پایه دوازدهم باشد، اثرات منفی آن کمتر از سه سال دوره متوسطه است.

وی درباره امنیت امتحانات نهایی تاکید کرد: از 97 تا کنون سابقه نداریم سوالات لو برود و اگر اتفاقی بیفتد بعد از مرحله‌ای است که سوالات روی میز داوطلبان قرار می‌گیرد و در اینجا ممکن است، دانش‌آموزی تصویر سوالات را گرفته و آن را ارسال کند و گروهی که بیرون نشسته است، پاسخ سوالات را بدهد.

ساکی گفت: برای امتحانات نهایی امسال تدبیری اندیشیده شده است و حفاظت آزمون به دستگاه‌‌های سیگنال یاب مجهز شده که موراد تخلف را شناسایی می‌کند. 

همچنین علیرضا منادی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس درباره طرح کنکوری مجلس بیان کرد: بعد از مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، 220  نماینده مجلس خواستار این بودند که قانون مصوب مجلس ادامه یابد و شورای عالی انقلاب فرهنگی نباید به موضوع کنکور ورود کند.

وی افزود: در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، تاثیر قطعی معدل و برگزاری دو بار کنکور در سال وجود دارد و در قانون مصوب مجلس تاثیر مثبت وجود داشت برخی نمایندگان معتقدند قانون گذاری وظیفه مجلس است بنابراین طرحی را درباره کنکور تهیه کردند که یک فوریت آن رای آورد و در جلسه هفته گذشته کمیسیون آموزش مصوب شد.

منادی بیان کرد: در طرح مجلس،تاثیر قطعی معدل وجود دارد اما به این شکل که برای کنکور 1403 سهم تاثیر قطعی سوابق تحصیلی را آموزش و پرورش تعیین می‌کند و پس از آن باید در شورای سنجش و پذیرش دانشجو مصوب شود همچنین برگزاری کنکور به صورت دو بار در سال در طرح مجلس وجود دارد.
وی در پایان گفت: برای سال 1402، سهم 40 درصدی و قطعی سوابق تحصیلی در کنکور برقرار است.

رجبعلی برزویی، دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره تاثیر قطعی معدل گفت: دو نفر از نمایندگان کمیسیون آموزش مجلس در فرایند تصویب مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی حضور داشتند و ورود شورا کاملا قانونی است ضمن آنکه به مدت دو سال به صورت فشرده بر روی موضوع کار شد.

وی افزود: مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی  به صلاح نظام آموزش و پرورش است و نباید تمام افراد را برای دانشگاه آماده کنیم چرا که فقط یکی از ساحت‌های آموزش و پرورش، آموزش و آماده شدن برای کنکور است.

برزویی بیان کرد: همه کمک کنیم تا مردم نگران نباشد، طرح مجلس فقط در کمیسیون آموزش مصوب شده و باید به صحن رفته و پس از آن توسط شورای نگهبان تایید شود بنابراین اساسا نباید از سوی برخی نمایندگان اطلاع رسانی یا اعلام می‌شد مصوبه شورای انقلاب فرهنگی لغو شد. 
وی گفت: کنکور امسال بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و با تاثیر ۴۰ درصدی و قطعی سوابق تحصیلی برگزار می‌شود و این روند در سال‌های آینده نیز ادامه دارد.