در میز اقتصاد امروز موضوع چالش‌های سامانه هوشمند تامین و توزیع کالاهای اساسی با حضور جان محمد رجبی، معاون قرارگاه رصدخانه كشاورزی ایران مورد بررسی قرار گرفت.

سوال: در مورد نظام توزیع کالا در سامانه ستکاوا بفرمایید؟

رجبی: نقش اصلی نظام توزیع، توزیع کالا و خدمات در سطح جامعه بوده و در واقع این بخش، حلقه اتصال بین بخش تولید و مصرف است؛ بنابراین بسته به عملکرد و جایگاه بخش توزیع در مجموعه نظام اقتصادی، این بخش می‌تواند عامل رشد یا عامل بازدارنده اقتصاد ملی تلقی شود.

در تهران ۶هزار تن و گلستان ۱۱۰۰ تن مرغ گرم در زنجیره تولید عرضه می شود. پتانسیل و ظرفیت اسمی تولید مرغ در واحدهای مرغداری بالای ۳ میلیون و ۴۰۰ تا ۳ میلیون و ۵۰۰ هزارتن است، درحالیکه مصرف سالانه بیش از ۲ میلیون و ۲۰۰ تا ۲ میلیون و ۳۰۰ هزارتن نیست.

مرغ گرم در تهران از استان‌های شمالی و برخی از استان‌های دیگر تامین و عرضه می‌شود، با توجه مدیریت انجام شده ما با بحران توزیع مرغ روبرو نیستیم و مرغ زنده در سامانه عرضه می‌شود.

سوال: چه میزان به تولید جوجه گوشتی نیازمند هستیم؟

رجبی: هم اکنون به تولید یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون جوجه گوشتی نیاز داریم. به دنبال توسعه زنجیره تولید صنعت مرغداری و به تبع آن ارزش افزوده در کشور هستیم. رصد خانه کشاورزی با استفاد از این ظرفیت به دنبال بهبود زنجیره تأمین و توزیع کالا‌های اساسی از تولید تا توزیع در مر اکز عرضه است.

سوال:روزانه چه میزان مرغ در تهران عرضه می‌شود؟

رجبی: بیش از سه هزار ۵۰۰ تن عرضه می‌شود و همچنین سالیانه حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن گوشت مرغ در کشور تولید می‌شود که می‌توان آن را به سه میلیون و حتی بیشتر افزایش داد.

سوال: نظر شما در رابطه با نظام توزیع کالا در سامانه ستکاوا چیست؟

مسعود رسولی، مدیرعامل شرکت پشتیبانی صنعت گوشت و مواد پروتئینی کشور: این سامانه عادلانه عمل نمی‌کند به طوری که فروشگاهی که مثلا ۴۰۰ کیلو دریافت می‌کند به طور مثلا ۳۰۰ کیلو به فروش می‌رساند و این وسط معلوم نمی‌شود چند کیلو به کجا می‌رود. همچنین نظام توزیع هم در این بین عادلانه نیست. با راه‌اندازی سیستم ستکاوایی نظام عادلانه شده، ولی نظام توزیع با مشکل روبرو هستیم یعنی نیاز به طور کلی هنوز برطرف نشده است.

سوال: آیا زیرساخت این سامانه درست پایه‌ریزی شده است؟

رجبی: در حال حاضر ۵ درصد نیاز مردم به صورت هوشمند  از طریق سامانه انجام می‌گیرد، اما این ظرفیت با توجه به موجودی کالا‌های کشاورزی و آماده سازی زیرساخت‌ها می‌تواند تا ۵۰ درصد افزایش پیدا کند.

هدف از راه اندازی این سامانه چه بوده است؟

رجبی: هدف از راه‌اندازی این سامانه؛ تنظیم بازار، کنترل قیمت و حذف واسطه‌های زائد و همچنین پایش تمامی مراحل از تأمین و تولید گرفته تا توزیع و مصرف عنوان شده است، تا با کنترل فرآیند‌های تأمین، تولید و توزیع کالا، مانع از احتکار، گران فروشی و حتی با ایجاد آرمش در بازار مانع از احتکار خانگی شود.

این اولین بار نیست که وزارت جهادکشاورزی سامانه‌ای را برای تأمین و عرضه محصولات اساسی معرفی می‌کند، اما به گفته مسئولان وزارت جهاد کشاوری؛ سامانه ستکاوا متفاوت است، این سامانه برای اتصال تمامی حلقه‌های زنجیره تأمین تا مراکز عرضه است و ارتباط مستقیم با مصرف‌کننده خرد ندارد. با کمک این سامانه‌ها داده‌های تولید و بخش توزیع منسجم و دقیق‌تر می‌شوند تا با کمک این داده‌ها امکان مدیریت و برنامه‌ریزی بهتر برای تمام بخش‌های تولید و عرضه فراهم شود.

عرضه کل مرغ از میدان بهمن در سامانه ستکاوا ثبت و همچنین دستگاه‌های کارت خوان هم راه اندازی و متصل شده که چه میزان مرغ به فروش رفته است. در این سامانه تولیدکنندگان می‌توانند محصولات کشاورزی را عرضه و فروشگاه‌های پروتئینی، فروشگاه‌های زنجیره‌ای و فروشگاه‌های میادین میوه و تره بار عضو این سامانه در تهران می‌توانند خرید خود را انجام دهند.

ستکاوا سامانه‌ای برای حمایت از تولید و نظارت بر زنجیره تأمین، تولید و توزیع کالا‌های اساسی با قیمت مصوب سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان است و تولیدکنندگان می‌توانند محصولات کشاورزی را عرضه و فروشگاه‌های پروتئینی، فروشگاه‌های زنجیره‌ای و فروشگاه‌های میادین میوه و تره بار عضو این سامانه می‌توانند خرید خود را بدون واسطه انجام دهند.