الهی، کارشناس حوزه فرهنگ گفت: مهمترین الزامی که باید در پرداختن به اقوام رعایت شود، بحث احترام و اکرام است و برای معرفی هر قومی در ایران نیاز به پژوهش گسترده و مطالعات فرهنگی است.
الهی در خصوص ضرورت پرداختن به اقوام در آثار تصویری گفت: اگر هنر را به عنوان یک موضوع میان رشتهای در نظر بگیریم قاعدتا مطالعات فرهنگی و بحث قومیت نگاری و آشنایی با خرده فرهنگها میتواند یکی از مواردی باشد که در یک پدیده هنری باید لحاظ شود.
وی افزود: ما سالهای سال است که اگرچه یک فرهنگ کل را به عنوان فرهنگ ایران زمین در آثار سینمایی و تلویزیونی داریم؛ اما توجه به فرهنگ بومی مناطق و سرزمینهای مختلف و خرده فرهنگها به اتحاد و وحدت ملی همواره کمک کرده است؛ همچنین به آشنایی ملت با زبان، آیین، لباس، غذاها و بسیاری از سنتهای شیرین مناطق مختلف کمک کرده است و باعث شده که هنر ما هنر غنی باشد.
این کارشناس حوزه فرهنگ ادامه داد: به نظر من توجه به قومیت نگاری به جای قومیت گرایی در واقع میتواند خیلی از گسلهای قومی را حذف کند، میتواند خیلی از نفرتهای نژادی که وجود دارد را تعدیل کند و آنها را برطرف کند و این امر باعث میشود که مردم ما با خرده فرهنگهای مناطق خودشان در ایران متمدن آشنا شوند و این آشنایی منجر به یک همدلی و هم افزایی در طرحهای بزرگتر و ملی و حتی بین المللی خواهد شد.
وی افزود: آنچه که مهم است این است که هنر تک وجهی نیست در صورتی که هنر میتواند در برگیرنده مسائلی مانند قومیتها باشد همان طور که در بحث میان رشتهای بحث رسانه، بحث جامعه شناسی، روانشناسی، فلسفه و حتی مباحث مختلف اقتصادی، فرهنگی، سیاسی ملی و فراملی تاثیر دارد، در تولیدات هنری به نظر من پرداختن به قومیتها در تولیدات سینمایی و به ویژه تولیدات تلویزیونی به عنوان یک اثر جامع و فراگیر یک ضرورت است.
وی در خصوص معیارهایی که باید در مجموعه تلویزیونی و یا فیلم سینمایی و یا ویدئو کوتاه یا موسیقی رعایت شود نیز گفت: این متاسفانه ریشه در یک اتفاق خیلی بد تاریخی دارد که همواره لهجهها مورد تمسخر قرار گرفته اند. دستهای پنهانی بوده که این لهجهها مورد تمسخر قرار بگیرد وگرنه بسیاری از لهجهها اتفاقا هم برای ما و هم نسلهای آینده شیرین و جذاب هستند، به نظر من استفاده از کارشناسان خوب محلی و بومی کمک میکند که این حساسیتها تعدیل شود و به سمت هجو یا تمسخر نرود.
الهی افزود: تعدیل کردن و بالانس کردن روایت در این که شما رنجها را در کنار زیباییها با هم ببینید خیلی مهم است. این رعایت عدالت در نشان دادن زیباییها، خوبیها، آیینهای به یاد ماندنی و این که این خرده فرهنگها بخشهای وجود درونی ما هستند، این طور نیست که ما با آنها غریب باشیم کافی است که ما با این فرهنگ بومی فقط آشنا شویم و آن موقع میبینیم که حتی رنجهایی که در سریالها مطرح میشود، رنجهای مورد تحقیر و تمسخر نیست، رنجهایی است که دامنگیر ما هم هست. ما هم گرفتار آن رنج ها هستیم.
این کارشناس فرهنگی ادامه داد: تهیه کنندگان محترمی که مبادرت به تولید این آثار میکنند باید نگاه راهبردی خود را تقویت کنند، باید بدانند که در مورد چه چیزی فیلم میسازند و برای چه جامعهای اگر این جامعه به درستی تعریف شود آن موقع این دغدغهها برطرف میشود.
الهی در خصوص این که تا چه اندازه درپرداختن به اقوام در این سالها موفق بودیم گفت: حوزه تلویزیون با سینما یک مقدار متفاوت است بحث سینما به تناسب شرایط و حوادثی که در کشور رخ میدهد مثلا شاید ما در مرزهای غربی کشور به واسطه جنگ و مرزهای جنوبی به واسطه دوران دفاع مقدس یا مرزهای شرقی به واسطه درگیریهای تاریخی که آنجا بوده یا موضوعات مربوط به قاچاقچیان شاید سینما گریزی زده باشد به قومیتها، ولی نتوانسته به مفهوم کامل ادای دین کند، ولی در تلویزیون به مفهوم فرهنگ سازی و به مفهوم آشنایی با خرده فرهنگها توجه شده است، در تلویزیون نمونه خوب سریال نون خ را داریم که به طور کامل قوم کرد را به جامعه ایرانی معرفی میکند و امیدوارم که ساخت این دست سریالها ادامه پیدا کند.