منتشر شدن تصاویر و ویدئویی از یک جشن ختنه سوران در شبکه‌های اجتماعی، بازخورد‌های زیادی را در پی داشت. هزینه‌های زیاد این جشن فوق لاکچری که با حضور بادیگارد و تشریفات زیاد روی کشتی برگزار شده بود، صحنه‌های جدیدی از نمایش ثروت را نشان داد. اکنون سوال این است که از منظر روان‌شناسی، این حجم از تلاش برای لاکچری‌بازی از کجا نشئت می‌گیرد، چه آسیب‌هایی دارد و چرا اشتباه است؟

 نمایش ثروت برای خرید احترام

درباره پدیده لاکچری بازی، چند نکته وجود دارد. این پدیده می‌تواند علت‌های مختلف داشته باشد. اولین علت آن، پدیده نوکیسگی است. فرد نوکیسه، متعلق به طبقه فرهنگی خاصی است، اما میزان ثروت و درآمدش یک شبه افزایش یافته و وارد طبقه دیگری از لحاظ مالی شده است، اما این تغییر، چون یک شبه اتفاق افتاده، جنبه‌های روحی و روانی و فرهنگی تغییری نکرده است. اکنون برای جدا کردن خود از طبقه متوسط و جا کردن خود در طبقه ثروتمند، مجبور به نمایش ثروت می‌شود؛ چون در طبقه ثروتمند دارای جایگاه و احترام نیست. معمولا افراد طبقه ثروتمند یا تحصیلات بالا دارند یا پیشینه خانوادگی از ثروت و ثروت چیز جدیدی برای شان نیست که بخواهند آن را نمایش دهند. پس این قشر را که با دلالی یا تغییرات ناگهانی اقتصادی پولدار شده اند، از خود حساب نمی‌کنند، بنابراین باید با نمایش ثروت برای خود احترام بخرند.

 تشنه دیده شدن حتی با توجه منفی

عامل دیگر طیف اختلالات نمایشی است. برخی افراد دوست دارند مرکز توجه باشند و به هر قیمتی دیده شوند. یکی هنری دارد، بازیگر است، خواننده است و ... کسی که علم یا هنر خاصی ندارد، اما تشنه شهرت و دیده شدن است، مجبور است دست به هر کاری بزند. برای این طیف حتی توجه منفی و انتقاد هم خوشایند است؛ یعنی با نکوهش و ایراد گرفتن باز هم حس مهم بودن و دیده شدن در آن‌ها ارضا می‌شود. علت این طیف اختلالات، نادیده گرفته شدن در کودکی است. کودک نیاز دارد، حس کند برای والدین خود خاص و تک است، اگر به علت تعداد زیاد فرزندان یا بی توجهی والدین این حس ارضا نشود، با روی آوردن به کار‌های نمایشی توجه لازم را کسب می‌کند؛ یکی در مدرسه شلوغ می‌کند تا والدین را بخواهند، یکی با پوشیدن لباس‌های عجیب و ادا و اطوار، یکی با خواندن شعر نامناسب و .... در نتیجه این فرد تشنه دیده‌شدن می‌شود. امروز هم فضای مجازی یک راه راحت برای دیده شدن در اختیار همه قرار داده است. پس پدیده افراد مشهور بی‌هنر شکل گرفته است، افرادی که صرفا با جنجال کسب توجه و سپس درآمد می‌کنند.

 لاکچری‌بازی برای ایجاد حس متفاوت بودن

نکته آخر، مربوط به اوضاع اقتصادی کشورمان است. زمانی که غذا در جامعه‌ای کم باشد، چاق بودن زیبا ادراک می‌شود، وقتی غذا در دسترس باشد لاغری جذابیت محسوب می‌شود؛ بنابراین وقتی جامعه با مشکلات اقتصادی مواجه باشد، به لاکچری بودن توجه می‌شود؛ چون حس متفاوت بودن از بقیه مردم را ایجاد می‌کند. اگر رونق و رشد اقتصادی بیشتر شود، مولد بودن و تولید کردن ارزشمند خواهد شد، اما در شرایط کنونی، مصرف بیشتر، مساوی با خاص‌تر بودن و جذاب بودن خواهد بود.

منبع: روزنامه خراسان