یوگنی پریگوژین، رئیس گروه نظامی خصوصی واگنر است. او پس از ایفای نقشی کلیدی در جنگ اوکراین، جایی که سربازانش به نمایندگی از مسکو می‌جنگیدند، به شهرت رسید. سربازان واگنر در ماه آوریل پس از نبردی طولانی، پرچم روسیه را در شهر «باخموت» در شرق اوکراین برافراشتند و در میانه فرسایشی شدن جنگ به پیروزی نسبتا مهمی دست پیدا کردند. 

به گزارش الجزیره، تنها چند روز پس از این پیروزی مهم، روابط بین رئیس این گروه نظامی و افسران ارتش روسیه تیره شد. تنش بین پریگوژین و مقامات ارشد نظامی روسیه از جایی آغاز شد که او مقامات روس را مسئول شکست در اوکراین معرفی کرد. درگیری پریگوژین با وزارت دفاع روسیه از شب گذشته به اوج خود رسید. او وزیر دفاع روسیه را متهم کرد که دستور حمله موشکی به اردوگاه‌های میدانی واگنر در اوکراین را صادر کرده و «تعداد زیادی» از جنگجویان را کشته است. ادعایی که توسط روسیه رد شد.

پس از این، پریگوژین اعلام کرد جنگجویانش از اوکراین به شهر مرزی «روستوف» در هزار کیلومتری جنوب مسکو رفته‌اند و با هر کسی که بخواهد آنان را متوقف کند مبارزه خواهند کرد. رئیس واگنر در سخنرانی خود همچنین دلایل حمله روسیه به اوکراین را زیر سوال برد.

پس از اقدامات تحریک آمیز واگنر، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در یک سخنرانی تلویزیونی اضطراری وضعیت کنونی را یک «شورش مسلحانه» توصیف کرد و گفت این اقدام به منزله «خیانت» به کشور است و هر کسی که علیه ارتش روسیه سلاح به دست گرفته باشد مجازات خواهد شد.

پیشینه پریگوژین چیست؟

پریگوژین ۶۲ ساله در سال ۱۹۸۱ و در زمان اتحاد جماهیر شوروی به ۱۲ سال زندان محکوم شد. او  ۹ سال پس از آزادی یک رستوران در سن پترزبورگ افتتاح کرد. در همین دوره بود که او با پوتین آشنا شد. پوتین در آن زمان معاون شهردار بود. او از این ارتباط برای توسعه تجارت خود در زمینه غذا استفاده کرد و قرارداد‌های پرسود دولتی روسیه را به دست آورد. پس از مدتی به او لقب «آشپز پوتین» را دادند. پریگوژین بعداً به حوزه‌های دیگر از جمله رسانه و گروه‌های سایبری وارد شد. گروهی که او در آن فعالیت می‌کرد بعدا به تلاش برای تاثیرگذاری بر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶ متهم شد.

ژانویه سال ۲۰۱۴، پریگوژین تاسیس، رهبری و تامین مالی «واگنر» را تایید کرد. او گفت که ۵۰ هزار سرباز در اختیار دارد. هر چند پریگوژین اعلام نکرد که چه تعداد از سربازان از میان زندانیان انتخاب شده‌اند، اما برخی می‌گویند او از زندان‌های روسیه بازدید کرده تا جنگجویان را جذب کرده و بعد از تعلیم دادن وارد گروه واگنر کند. 

چرا پریگوژین به شهرت رسید؟

صورت زخمی پریگوژین، سر تراشیده شده، دندان‌های ناهموار و طرز صحبت کردن او بسیار معروف است. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد او پس از پوتین، میخائیل میشوستین، نخست وزیر، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه و سرگئی شویگو، وزیر دفاع، پنجمین چهره شناخته شده روس است.

در میانه جنگ اوکراین، پریگوژین گفت که در پی از دست دادن ده‌ها هزار نیرو در شرق اوکراین، گروه واگنر باید افراد بیشتری را استخدام کند و «به ارتشی با ایدئولوژی تبدیل شود».  برخی ناظران بیرونی می‌گویند تغییرات در رویکرد پرگوژین ممکن است بخشی از طرح انتقال قدرت کرملین در صورت فروپاشی باشد. 

گروه واگنر چیست؟

گروه نظامی متعلق به پریگوژین که به خاطر اسم مستعار اولین فرمانده آن واگنر نامیده شد، خیلی زود به شهرت دست پیدا کرد.  واگنر اولین بار پس از آغاز درگیری‌های جدایی‌طلبانه در آوریل ۲۰۱۴ در شرق اوکراین در حال فعالیت در این کشور دیده شد.

پرسنل واگنر همچنین به سوریه اعزام شدند تا از دولت بشار اسد در برابر تروریست‌ها حمایت کنند. آن‌ها در لیبی نیز در کنار نیرو‌های خلیفه حفتر، فرمانده نظامی لیبیایی جنگیدند. این گروه همچنین در جمهوری آفریقای مرکزی و مالی فعالیت می‌کند.

طبق گزارش‌ها، پریگوژین از استقرار واگنر در سوریه و کشور‌های آفریقایی برای تضمین قرارداد‌های معدنی سودآور استفاده کرده است. گفته می‌شود این گروه از دسترسی خود به طلا و سایر منابع در آفریقا برای تامین مالی عملیات در اوکراین استفاده می‌کند.