در میز اقتصاد امروز موضوع میزان اندازه گیری آب در مصارف کشاورزی و چاه‌ها مورد بررسی قرار گرفت و نیازی معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، بزرگ زاده سخنگوی صنعت آب، انتشاری کارشناس اقتصادی، فتحی رئیس جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی به سوالاتی پاسخ دادند.

سوال: اگر تحویل حجمی صورت بگیرد بخش کشاورزی چقدر متحول خواهد شد؟

انتشاری: در اسناد مختلف بالادستی این مسئله تاکید شده و برای افزایش بهره وری در حوزه آب باید با سند ملی آب و سند الگوی کشت آب تحویل شود. یک ناهماهنگی در بین وزارت نیرو و جهاد وجود دارد که باعث تاخیر در این موضوع شده است. طبق آخرین دستورالعملی که تصویب شد وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان تعاون روستایی، موظف به تحویل حجمی آب شده اند.

سوال: در حوزه تحویل حجمی چقدر کار نکرده داریم؟

نیازی: تحویل حجمی به این معناست که متولی آب، آب را در زمان و مکان مشخص تحویل بهره بردار بدهد. مکان تحویل آب مولفه اصلی تحویل حجمی آب است که باید در وزارت نیرو مشخص شود. بر اساس قوانین بالادستی وزارت نیرو متولی تامین و تحویل آب است و ما مصرف کننده هستیم. از کل ۵۵۰ هزار چاه، ۵۰ هزار حلقه چاه به کنتور هوشمند مجهز شده اند.

سوال: علت تاخیر‌ها در تحویل حجمی و پایش مصرف آب کشاورزی چیست؟

بزرگ زاده: ۱۲۰ هزار نقطه  آمار درستی است و در حال حاضر ۱۱۰ هزار چاه از حدود ۵۴۰ هزار مورد کنتور دارند. مسئله تحویل حجمی یک پروژه مشترک است کل بودجه در اختیار وزارت نیرو در امسال برای تخصیص به این بخش ۴۰ میلیارد تومان بوده است. این نیازمند یک همکاری بین وزارت نیرو و وزارت جهاد است که اکنون شرایط بهتری دارد. یک عقب افتادگی در این بخش وجود  و نباید دستگاه‌ها مسئولیت آن را به دوش به یکدیگر بیندازند.

در خصوص چاه‌های کشاورزی سیستم حاکمیت نمی‌تواند با صاحبان ۵۵۰ هزار چاه مواجه شود. وزارت نیرو این موضوع را در برنامه هفتم پیشنهاد کرده که به جای چاه کشاورزی با آبخوان مواجه شویم. اگر وزارت جهاد کشاورزی تشکل‌هایی را برای آبخوان‌ها ایجاد کند مسئولیت چاه‌ها را به تشکل‌ها واگذار می‌کنیم.

سوال: در سد‌ها و کانال‌ها چه میزان پایش مصرف آب کشاورزی امکان پذیر شده است؟

بزرگ زاده: ۱۲۰ هزار نقطه داریم، ۲۰ هزار نقطه مربوط به شبکه‌های مدرن و نیمه مدرن است که کار آن‌ها انجام شده، اما ۵ هزار مورد آن‌ها تخریب شده است. ۱۶ هزار مدرن و نیمه است و ۴ هزار مورد نیمه مدرن.

سوال: در استان آذربایجان شرقی چه میزان از تحویل حجمی انجام می‌شود؟

فتحی: مثل سایر استان ها، در استان ما هم در همان سطح است. در محل سد‌ها کنتور حجمی وجود داد، اما آنچه که کشاورز نیاز دارد، انتهای شبکه دو است که باید نصب شود و آب به صورت حجمی تحویل داده شود.

سوال: از کانال‌های ۳ و ۴ چه میزان انجام شده است؟

فتحی: از ۱۳۴ هزار هکتار حدود ۶۰ هزار هکتار شبکه فرعی اجرا شده است.

سوال: در حوزه چاه‌ها تا پایان سال چقدر پیشرفت خواهیم داشت؟

بزرگ زاده: برنامه هفتم بضاعتی را که برای ما تامین خواهد کرد تاثیرگذار خواهد. در حوزه سد‌ها بضاعت مشخصی داریم و در این حوزه اگر بودجه تامین شود تا ۲۰ هزار مورد را انجام دهیم.