مردم بیست شهرستان آذربایجان غربی همزمان با سایر شهرهای کشورمان با برگزاری آیین های عزاداری با حضور گسترده در خیابان ها و معابر شهری در قالب هیئت های دسته زنی و زنجیرزنی عشق و ارادت خود به حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و شهدای دشت کربلا نشلن دادند.

عزاداران حسینی در شهرهای کوچک و بزرگ و همچنینی روستاهای آذربایجان غربی در مساجد، تکایا، حسینیه‌ها و امامزاده‌ها حضور یافته و درماتم شهدای کربلا در قالب دسته های شاه حسین گویی، شبیه خوانی، سینه زنی و زنجیر زنی به عزاداری پرداختند.

بر اساس رسم دیرین دسته جات عزاداری در استان آذربایجان غربی در ساعات بعد از ظهر عاشورا در امامزاده‌ها و اماکن متبرک و آرامگاه‌های شهرها و روستا مستقر شده و به یاد، سادات و فرزندان و نوادگان ائمه اطهار (ع) و درگذشتگان خود عزاداری و سوگواری می‌کنند.

شبیه خوانی نیز از جمله آیین‌هایی است که معمولاً در روز عاشورا در برخی از روستاهای شهرهای ارومیه، خوی، سلماس و ماکو انجام می‌گیرد که این شبیه خوانی‌ها به نوعی بازسازی صحنه‌های روز عاشورا در صحرای کربلاست و چگونگی به شهادت رسیدن یاران امام حسین (ع) و خود آن حضرت است.

شاه‌حسین‌گویی یا شاخسی واخسی دیگر مراسمی است که ریشه در تاریخ آذربایجان دارد و عزاداران شمشیرها را از زمین تا فرق سر خود حرکت می‌دهند و وقتی که شمشیر به زمین نزدیک می‌شود، همگی با صدای بلند ندای «شاخسِی» (شاه‌حسین) و زمانی که شمشیر به سرشان نزدیک می‌شود، همگی با صدای بلند ندای «واخسِی» (وای‌حسین) سرمی‌دهند. این حرکت به نشانهٔ جنگ یاران حسین بن علی(ع) با یاران یزید بن معاویه در صحرای کربلاست. همچنین عزاداران در حین عزاداری، دست خود را بر پشت یکدیگر قرار می‌دهند و با این حرکت خود، اتحاد و انسجامشان را نشان می‌دهند.

اقامه نماز ظهر عاشورا، آئین خیمه سوزی از دیگر مراسم هر ساله مردم آذربایجان غربی که همزمان با سالروز عاشورای حسینی برگزار و عشق و ارادت مردم به اوج می‌رسد.