تصویرفریاد مردی که فرزندش را با زجه صدا می‌کند و غواصی که پیکر بی جان پسری جوان را ازآب بیرون می‌آورد، محتوای کلیپی غم انگیز از غرق شدن جوانی در یکی از آب بندان‌های گلستان است که در فضای مجازی دیده ام.

تصویری که برای هر خانواده‌ای می‌تواند کابوسی هولناک باشد.

با آغاز فصل تابستان، آب بازی و آب تنی یکی از تفریحات تابستانه برای تمام گروه‌های سنی محسوب می‌شود، اما خطر غرق شدگی آن روی سکه این تفریح مفرح است و ممکن است بر اثر سهل انگاری خاطره‌ای غمگین برجای بگذارد.

مرگ هزار و ۱۵۲ نفر در کشوربر اثر غرق شدگی

بنا براعلام سازمان پزشکی قانونی کشور در سال ۱۴۰۱، هزار و ۱۵۲ نفر بر اثر غرق شدگی در کشور جان خود را از دست دادند که با وجود کاهش ۱.۱ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰، همچنان رقم بالایی محسوب می‌شود.

در گزارش سازمان پزشکی قانونی کشور آمده است: برخلاف تصور عمومی بیشترین تلفات غرق شدگی همواره مربوط به رودخانه‌هاست و دریا‌ها در رتبه دوم این آمار قرار می‌گیرند. در سال گذشته ۳۰۳ نفر شامل ۲۶.۳ درصد از کل موارد غرق شدگی در رودخانه‌های کشور جان خود را براثر غرق شدگی از دست دادند.

دریا‌ها با ۲۵۰ نفر، استخر کشاورزی با ۱۶۷، استخر شنا با ۱۲۶، کانال با ۸۴، دریاچه مصنوعی و سد با ۷۰، حوض و حوضچه با ۴۵، چاه با ۳۴ و دریاچه طبیعی با ۱۷ فوتی بیشترین آمار تلفات غرق شدگی را داشته اند. ۵۶ نفر نیز در سایر مکان‌های آبی جان باخته اند.

بیشترین تلفات در تابستان

بر اساس آمار‌های موجود در سال ۱۴۰۱ از کل تلفات غرق شدگی، ۵۵۶ نفر در فصل تابستان جان خود را از دست داده اند که ۴۸.۳ درصد از تلفات غرق شدگی کل سال را در برمی گیرد.

همچنین در سال ۱۴۰۱ بیشترین آمار غرق شدگی با ۲۶۹ نفر در مرداد ماه و کمترین آن با ۳۲ نفر در بهمن ماه ثبت شده است.

استان گلستان با دارا بودن چندین رودخانه و آب بندان‌های بزرگ همه ساله میزبان گردشگران زیادی است و با شروع فصل گرما گاهی شاهد شنیدن اخبار غرق شدگی در این مناطق هستیم.

به گفته صفری رئیس سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری گرگان، در سال ۱۴۰۱ هفت فقره حادثه و از ابتدای امسال تاکنون ۲ فقره حادثه غرق شدگی برای حضور غواصان به این سازمان گزارش شده است و در مجموع این حوادث ۱۱ نفر جان خود را از دست داده اند.

این عدد به غیر از آماری است که خود افراد حاضر در صحنه فرد غرق شده را از آب خارج کرده اند.

غرق شدگی، دومین علت مرگ کودکان زیر ۵ سال در گلستان

در کنار آمار افراد غرق شده آمار کودکان زیر ۵ ساله‌ای که بر اثر غرق شدگی در گلستان جان خود را از دست داده اند قابل تامل است، به گفته شیدا فیوز یوسفی کارشناس مسئول سلامت کودکان دانشگاه علوم پزشکی گلستان از سال ۹۷ تا ۱۴۰۱، ۲۳ کودک زیر ۵ سال بر اثرغرق شدگی جان خود را از دست داده اند.

او گفت: پس از تصادفات ترافیکی، از غرق شدگی به عنوان متهم ردیف دوم مرگ کودکان زیر ۵ سال در گلستان یاد می‌شود.

بیشترین حوادث مربوط به غرق شدگی کودکان گلستانی در مناطقی گزارش شده است که دسترسی به آب در آن مناطق راحت بوده است، مناطقی مانند آب بندان ها، آب انبارها، سد‌های کشاورزی و حوضچه‌های پرورش ماهی.

مصاحبه با خانواده‌هایی که فرزند خردسالشان رابر اثر غرق شدگی از دست داده اند نشان می‌دهد حادثه غرق شدگی بر اثر سهل انگاری خانواده‌ها در مجاورت یکی از مکان‌های یادشده و در عرض چند دقیقه اتفاق افتاده است.

اما اگر در شرایطی قرار گرفتیم که یکی از اطرافیان یا نزدیکانمان دچار غرق شدگی شد، چه اقداماتی انجام دهیم؟

تجهیز آب بندان‌ها به طناب و تیوپ

حسین کامرانی سرپرست هیئت غریق نجات گلستان در این باره می‌گوید: برای پیشگیری از وقوع چنین اتفاقاتی در قدم نخست باید این مکان‌ها به تابلو‌های هشدار دهنده و نشان دهنده عمق آب مجهز شوند تا خانواده‌ها و افراد از میزان عمق آب مناطق اطلاع داشته باشند.

کامرانی افزود: یکی از اقداماتی که تاکنون ندیده ام در منطقه‌ای اجرایی شود این است که دهیار‌هایی که روستایشان در مجاورت آب بندان قرار دارد در چهار طرف آب بندان جعبه‌هایی حاوی تیوپ و طناب قرار دهندتا اگرفردی در حال غرق شدن بود و نجات غریقی در مکان حضور نداشت افراد حاضر این طناب یا تیوپ را به سمت فرد در حال غرق شدن پرتاب کنند و او را نجات دهند.

او ادامه داد: در مناطقی که تابلوی هشدار، غریق نجات، طناب و تیوپ نبود افراد حاضر درآن مکان می‌توانند با تشکیل زنجیره انسانی خود رابه فرد در حال غرق شدن برسانند و او را نجات داد.

کامرانی با تاکید بر مدیریت بحران در لحظه گفت: در برخی مواقع امکانات نجات فرد غرق شده در مکان وجوددارد، اما استرس مانع انجام اقدامی می‌شود وبه همین دلیل افراد باید مدیریت بحران را در خود تقویت کنند.

سرپرست هیئت غریق نجات گلستان گفت: برای کاهش غرق شدگی در میان کودکان و نوجوانان لازم است آموزش و پرورش با برگزاری جلساتی دانش آموزان را نسبت به خطراتی که هنگام شنا در رودخانه یا آبندان آن‌ها را تهدید می‌کند آشنا کند.

کامرانی می‌گوید: اگر ذهن کودکان را به آگاه سازی‌ها مسلح کنیم از بروز حوادث ناگوار پیشگیری می‌کنیم.

در برخی آمار مربوط به غرق شدگی‌ها مشاهده شده افرادی که دچار حادثه می‌شوند افراد غیر بومی و مسافرانی هستند که بدون شناخت از منطقه برای شنا اقدام می‌کنند و نبود تابلو‌های هشدار دهنده و بی توجهی این افراد به عمق آب خطر غرق شدن آن‌ها را تشدید می‌کند.


بنا بر اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور سال گذشته بیشترین آمار غرق شدگی مربوط به مرداد ماه در کشور بوده است و با توجه به قرار گرفتن در این ماه لازم است مسئولان برای کاهش آمار غرق شدگی‌ها اقدامات پیشگیرانه را به کار گیرند.

گزارش از مونا محمد قاسمی