پلدختر دارای ۵۴ هزار هکتار اراضی کشاورزی است که ۱۳ هزار هکتار آن آبی، ۳۸ هزار هکتار به‌صورت دیم و ۳ هزار هکتار از اراضی این شهرستان نیز به باغات میوه اختصاص یافته‌است.

پلدختر در تولید انجیر سیاه رتبه نخست کشور و در تولید انواع صیفی‌جات و سبزیجات حائز رتبه‌های برتر استانی و کشوری است، اما علی‌رغم آب‌وهوای مناسب و خاک حاصلخیز همچنان در محرومیت به‌سر می‌برد.

دشت‌های وسیعی مانند بن بازه، واشیان، رنگین‌بان، جلگه، آمیران کوشکی و جایدر در پلدختر وجود دارد، اما هنوز ظرفیت‌های بخش کشاورزی این منطقه شکوفا نشده و دشت‌های این شهرستان تشنه آب است.

عملیات ساخت و اجرای برخی از پمپاژ‌های پلدختر از ۲۰ سال پیش شروع شده‌است، اما هنوز تکمیل نشده و جانمایی نامناسب و بی‌تدبیری‌ها در دولت‌های گذشته سبب شد برخی از این پمپاژ‌ها با ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی طعمه سیل خروشان کشکان در سال ۱۳۹۸ شود.

پمپاژ‌های پلدختر در سفر سال گذشته رئیس‌جمهور به لرستان مورد توجه قرار گرفت و مبلغ ۱۰۰ میلیارد تومان برای تکمیل این پروژه‌ها مصوب شد که با تخصیص بخشی از این اعتبار پمپاژ‌های این شهرستان در کمتر از سه ماه فعال شد و در حال حاضر پیشرفت فیزیکی خوبی دارد.

اگر پمپاژ‌های آب پلدختر به بهره‌برداری برسد برای دو هزار و ۲۸۷ نفر اشتغال ایجاد می‌شود و این خود می‌تواند سبب کاهش محرومیت و مهاجرت جوانان به کلان‌شهر‌ها و تحول بخش کشاورزی این منطقه شود.

احداث دیواره‌ها و دایک‌های حفاظتی در پلدختر بعد از وقوع سیلاب و خسارات گسترده به شهر‌ها و روستا‌ها در دستور کار دولت قرار گرفت که در روستا‌های بابازید و بابازید دایک اجرا شد و به بهره‌برداری رسید.

اثرات سیل پس از ۴ سال

در شهر معمولان دایکی که در حال اجرا بود خسارات گسترده‌ای در سیل به آن وارد شد که بعد از سیل اجرای دایک توسط آب منطقه‌ای در دستور کار قرار گرفت.

اجرای دایک حفاظتی در معمولان چهار سال پس از سیل همچنان نیمه‌کاره است و برای تکمیل و ایمن‌سازی این شهر از خطر سیلاب به ۵۰ میلیارد تومان دیگر اعتبار نیاز دارد.

هر چند مطالبه مردم معمولان اجرای دیواره حفاظتی و نه دایک است، اما در صورت تکمیل این پروژه بخشی از مشکلات شهر معمولان در مواقع بارندگی برطرف می‌شود.

اکبری مهری رئیس امور آب پلدختر با بیان اینکه مهم‌ترین پروژه تأمین آب کشاورزی این شهرستان قبل و بعد از انقلاب اسلامی انتقال آب به دشت بزرگ جایدر است، اظهار داشت: عملیات اجرایی پمپاژ جایدر از شهریورماه سال ۱۳۸۸ شروع‌شده و پیشرفت فیزیکی آن ۷۵ درصد است و تاکنون مبلغ ۸۶ میلیارد تومان از ردیف ملی برای این پروژه هزینه شده‌است.

وی افزود: ۱۵۰ میلیارد تومان دیگر برای تکمیل و بهره‌برداری پمپاژ جایدر نیاز است، در سال ۱۴۰۱ مبلغ ۳۳ میلیارد تومان از محل اعتبار منابع عمومی و ۱۰ میلیارد تومان از محل ردیف اعتبارات سفر هیئت‌دولت به این پروژه اعتبار تخصیص یافت.

رئیس امور آب پلدختر عنوان کرد: طرح پمپاژ جایدر در فهرست طرح‎های اولویت‌دار وزارت نیرو است و بر اساس برنامه‎‌ریزی صورت‌گرفته فاز اول طرح شامل تکمیل ایستگاه پمپاژ مرکزی و ایستگاه‌های پمپاژ ثانویه ناحیه ۲ و ۴ دشت به‌مساحت ۵۳۰ هکتار تا پایان سال جاری راه‌اندازی می‌شود.

وی بیان کرد: طرح جایدر شامل ایستگاه پمپاژ مرکزی و پنج ایستگاه پمپاژ ثانویه است و مساحت اراضی زیرپوشش این پروژه ۱۹۶۰ هکتار و تخصیص آب طرح ۱۹۵۰ لیتر در ثانیه (۱۸ میلیون مترمکعب) است.

آخرین وضعیت پمپاژ‌های پلدختر

مهری در مورد آخرین وضعیت ایستگاه پمپاژ واشیان گفت: عملیات اجرایی این پروژه از سال ۱۳۸۳ شروع‌شده و محل تأمین اعتبار پروژه استانی است؛ مساحت اراضی تحت پوشش ایستگاه پمپاژ واشیان ۱۳۰۰ هکتار و تخصیص آب ۱۲۰۰ لیتر در ثانیه است.

وی تصریح کرد: ایستگاه پمپاژ واشیان قبل از وقوع سیلاب مخرب فروردین‌ماه ۱۳۹۸ آماده بهره‌برداری بود که در اثر سیلاب، ایستگاه پمپاژ مرکزی واقع در بابازدید تخریب شد که بازسازی مجدد ایستگاه پمپاژ مرکزی از محل اعتبارات استانی در حال انجام است.

رئیس امور آب پلدختر خاطرنشان کرد: با پیگیری نماینده مردم در مجلس، مبلغ ۱۵ میلیارد تومان از اعتبارات در اختیار نمایندگان در سال ۱۴۰۱ به این پروژه اختصاص یافت و در حال حاضر این پروژه ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و برای تکمیل پروژه ۱۵۰ میلیارد تومان اعتبار موردنیاز است.

مهری در رابطه با وضعیت پمپاژ چم‌مهر اظهار داشت: عملیات اجرایی این پروژه از سال ۱۳۸۱ شروع‌شده و محل تأمین اعتبار پروژه استانی است؛ مساحت اراضی ایستگاه پمپاژ ۱۲۵۰ هکتار و تخصیص آب ۱۲۰۰ لیتر در ثانیه است.

وی افزود: بازسازی مجدد ایستگاه پمپاژ به‌علت تخریب در اثر سیلاب ۱۳۹۸ در حال انجام است که در حال حاضر ۵۵ درصد پیشرف فیزیکی دارد و تاکنون ۶۱ میلیارد تومان برای این پروژه هزینه شده است.

رئیس امور آب پلدختر عنوان کرد: مبلغ ۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل ایستگاه پمپاژ چم‌مهر مورد نیاز است و در سال ۱۴۰۱ مبلغ ۲۰ میلیارد تومان برای این پروژه هزینه شده‌است.

وی بیان کرد: در صورت تکمیل و بهره‌برداری از ایستگاه‌های پمپاژ جایدر، واشیان و چم‌مهر ۴۵۰۰ هکتار از اراضی دیم به آبی تبدیل می‌شود و میزان تولیدات کشاورزی افزایش می‌یابد.

وضعیت سد‌های پلدختر

مهری با بیان اینکه تخصیص آب سد‌های بن‌لار و چولهول به‌میزان ۸ و ۲۰ میلیون مترمکعب توسط وزارت نیرو صادر شده‌است، گفت: تکمیل مطالعات سد چولهول و مطالعات سد بن‌لار به شرکت آب نیرو ابلاغ شده و جزو طرح‌های مطالعاتی اولویت‌دار وزات نیرو است.

رئیس امور آب پلدختر خاطرنشان کرد: هدف از احداث سد چولهول تأمین آب شرب در افق درازمدت، کنترل رسوب سد کرخه و تامین آب پایدار ایستگاه‌های پمپاژ کشکان در مواقع خشک‌سالی و توسعه گردشگری و تفریحی است.

مهری اظهار داشت: رسوب‌خیزترین منطقه لرستان، چولهول پلدختر با میانگین رسوب ۳۵ تن در هکتار است، در حالی که میانگین رسوب در کشور و این استان به‌ترتیب ۱۶ و ۳۰ تن در هکتار است.

وی افزود: سد چولهول به‌دلیل تعدد و فراوانی طرح‌های مطالعاتی در وزارت نیرو و محدودیت اعتبارات در حال تکمیل مطالعات است، اما ردیف اجرایی ندارد و هدف اساسی از مطالعه سد بن‌لار بررسی تأمین آب پایدار برای باغات قطب انجیر سیاه ایران است.

رئیس امور آب پلدختر عنوان کرد: ۱۳۵ متر دایک حفاظتی برای به‌منظور ساماندهی، لایروبی رودخانه کشکان و جلوگیری از آسیب به قبور شهدا و اموات گلزار شهدای معمولان اجرا و تحویل قطعی شده‌است.

وی بیان کرد: از محل اعتبارات استانی مبلغ شش میلیارد تومان برای پروژه هزینه‌شده که جهت تثبیت و مقاوم سازی دایک اجرا شده‌است و اجرای دو اپی ۲۰ متری، مبلغ ۶ میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافت.

مهری گفت: یک دایک حفاظتی پیش از وقع سیلاب فروردین ۱۳۹۸ به‌منظور ساماندهی، لایروبی رودخانه کشکان در محدوده شهر معمولان با هدف مصون ماندن مناطق مسکونی حاشیه رودخانه از مخاطرات سیلاب با انعقاد چندین قرارداد ۱۱۶۰ متر دایک با اعتبار تخصیصی ۵ میلیارد تومان اجرا شد.

وضعیت بارش پلدختر

رئیس امور آب پلدختر با بیان اینکه قرارداد سال ۱۴۰۰ برای تکمیل و اجرای دایک ۶۶۰ متر و اعتبار ۱۶ میلیارد تومان بود، خاطرنشان کرد: ۵۰ میلیارد تومان برای تکمیل این پروژه مورد نیاز است که در صورت تخصیص اعتبار ساماندهی رودخانه کشکان در داخل شهر معمولان با اجرای ۱۸۲۰ متر دایک حفاظتی تکمیل می‌شود.

مهری گفت: مبلغ ۱۳۲ میلیارد ریال برای ساماندهی، لایروبی و دیواره‌سازی رودخانه کشکان در محدوده روستا‌های کیان‌آباد، تیمورآباد و گل‌گل، دمرود امیر و زورانتل مبلغ ۳۱۵ میلیارد ریال، چم‌گرداب مبلغ ۲۶ میلیارد ریال و حفاظت جاده سراسری در محدوده بابابهرام و افرینه مبلغ ۵۰ میلیارد ریال اعتبار هزینه شده‌است.

وی تصریح کرد: اعتبار مورد نیاز برای اجرای طرح‌های مهندسی رودخانه در ۱۲ بازه اولویت‌دار پلدختر به‌طول ۸ کیلومتر مبلغ ۳۸۰ میلیارد تومان است که اعتبار مصوب سال ۱۴۰۲ بازسازی و خسارت ناشی از سیل به‌منظور لایروبی، ساماندهی و دیواره‌سازی رودخانه‌های این شهرستان مبلغ ۵۳۰۰۰ میلیون ریال است.

مهری اظهار داشت: بارش تجمعی شهر پلدختر از مهر پارسال تا پایان خردادماه سال‌جاری ۴۸۲ میلمتر بود که نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته ۱۱۹ درصد افزایش و نسبت به متوسط دوره آماری ۱۸ درصد افزایش داشت.

وی افزود: بارش تجمعی محدوده مطالعاتی شهرستان پلدختر سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ تا پایان خردادماه سال‌جاری ۵۶۸ میلیمتر بود که نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته ۸۳ درصد افزایش و نسبت به متوسط دوره آماری ۱۳ درصد افزایش داشت.

منبع: تسنیم