بیتردید فضای مجازی بهعنوان یکی از اصلیترین عوامل موثر در زندگی خانوادهها و جوانان امروزی مطرح است. استفادهی گسترده از اینترنت و شبکههای اجتماعی باعث شده که افراد بدون داشتن آگاهی کافی، وارد این فضاها شوند و وقت زیادی را در آنها صرف کنند. شبکههای مجازی در حوزههای مختلفی مانند ارتباطات اجتماعی، اطلاعات، سرگرمی و... فعالیت میکنند و به همین دلیل، تأثیرات آنها بر زندگی افراد متأهل و مجرد میتواند بسیار گسترده باشد.
از جمله مشکلات اجتماعی که در فضای مجازی ممکن است بهوجود آید، میتوان به دوری افراد از یکدیگر، ایجاد اعتیاد روانی به اینترنت، ایجاد روابط غیرمنطقی و خطرناک، کاهش روابط حقیقی و تعاملات اجتماعی در دنیای واقعی، بلوغ زودرس ناشی از محتواهای ناپسند، تزلزل محیط خانواده و ناهماهنگیهای خانوادگی و طلاق اشاره کرد.
یکی از عوامل اصلی مرتبط با شبکههای اجتماعی، این است که افراد به راحتی میتوانند با افراد دیگر ارتباط برقرار کنند و از طریق این شبکهها با دیگران مرتبط باشند. این میتواند به خودی خود از یک طرف ارتقاء اجتماعی و ارتباطات را تسهیل کند، اما از طرف دیگر، ممکن است منجر به اتفاقات غیرمنتظره و بحرانها در روابط زناشویی شود. برخی از مشکلات مرتبط با شبکههای اجتماعی ممکن است شامل انجام روابط بیرون از ازدواج (ازدواجهای مخفی)، روابط مجازی ناسالم، و یا خیانت به همسر باشد که منجر به بروز مشکلات جدی در زندگی زناشویی میشود. به علاوه، برخی از افراد ممکن است در فضای مجازی هویتهای مختلفی ایجاد کنند که با واقعیتهای زندگی زناشوییشان تفاوت دارد.
همچنین، استفاده نادرست از فضای مجازی و شبکههای اجتماعی میتواند منجر به افزایش نگرانیها و اختلافات خانوادگی شود. به عنوان مثال، ممکن است اطلاعات غلط یا شایعات منفی در مورد همسر یا خانوادهها منتشر شود که باعث تضعیف روابط زناشویی و حتی طلاق شود.
کوروش محمدی عضو انجمن آسیبشناسی اجتماعی ایران در گفتگو با خبرنگار سلامت شبکه اجتماعی راه دانا گفت: ما در آسیبشناسی طلاق به یک سری ساختارهای معیوب در جامعه میرسیم که بخش مهمی از این ساختارها در حوزهی ارتباطی تعریف میشوند، ما به لحاظ زمینههای تربیتی و ارتباطی مستعد پذیرش شرایط نابسامان در بین خانواده و نهاد خانواده هستیم.
وی گفت، در سالهای قبل زمانی که آسیبهای نهاد خانواده را بررسی و مطالعه میگردیم، از همان زمان قابل پیشبینی بود که به سمت سونامی فروپاشی خانواده در حال حرکت هستیم و نهاد خانواده امروز راه طولانی را که به فروپاشی ختم میشودر را طی کرده است.
محمدی با تاکید بر این موضوع که ما امروز در استانها شاهد آمار ۵۰% طلاق بین افردای هستیم که در پنچ سال اول زندگیشان قرار دارند گفت: این عوامل سلسله مراتبی دارد که از آموز ش و پرورش ما تا کارکرد رسانهی و روابط اجتماعی و تعاملات را در برمیگیرد و در کنار همه این موارد شرایط مکملی همچون وضعیت اقتصادی، فقرو بیکاری اثر بخش میباشد.
وی در ادامه گفت: امروز باید به فضای مجازی و رسانههای مجازی به عنوان یک عاملی که متناسب با تکنولوژی روز دنیا اضافه شده و تاثیرگذار هست نگاه کنیم.
این کارشناس حوزه آسیب در خصوص اثر بخشی بلاگرها و تاثیر آنها در زندگی افراد جامعه بخصوص موضوع طلاق گفت: فضای مجازی ما یک فضای افسار گریخته است، در این فضا ما هیچ زمینهای برای یادگیری یا برنامه منظمی برای ارتقای دانش جامعه وجود ندارد و ما در مقابل آن جامعهای خلعسلاح و منفعل هستیم، ما فضای مجازی را به عنوان یک عامل تاثیرگذار، ولی بدون هدف گذاری پذیرفته ایم بنابراین تاثیراتی که ما از فضای مجازی دریافت میکنیم بدون هدف گذاری و در واقع فضای مجازی دارد برروی جامعه ما اثر میگذارد، امروزه بازار شایعات در جامعهی از این طریق تقویت میشود و اخلاق در فضای مجازی به سمت ضبح شدن رفته است و روابط اجتماعی در این محیط به انحراف کشیده شده است.
وی در ادامه به اختلال فابینگ اشاره کرد و گفت: این اختلال از سال دوهزار و پانزده شناسایی شده است و در آن گفته میشود که افراد زمان زیادی را صرف فضای مجازی و تلفن همراه خود میکنند به طوری که در آن بازه زمانی از خانواده و ارتباطات خانوادگی خود غفلت میکنند و امروزه خیلی از ارتباطات ما به شدت تحت تاثیر فضای مجازی قرار گرفته است.
محمدی اظهار داشت: ما فضای مجازی را به عنوان یک فضای تاثیر گذار پذیرفته ایم و در این میان نبود برنامه و هدفگذاری درفضای مجازی باعث شده است تا یک سری افراد تحت عناوین مختلف مثل بلاگرها، سلیبریتیها یا اینفلوئنسرها در فضای مجازی با هدف کسب درآمد و سوداگری ورود پیدا کنند و جامعه را از این فضای آشفتهی بدون هدف و در عین حال اثرگذار فضای مجازی استفاده ببرند و طبیعی است که جامعهای که آن برنامهریزی وجود ندارد و سواد رسانهای نیز در دستور کارش نیست تحت تاثیر این افراد با این نگاهها قرار خواهد گرفت.
به گزارش دانا؛ با توجه به صحبتهای کارشناسان باید گفت تا زمانی که زیرساختها درست نباشد، مشکلات اجتماعی افزایش پیدا خواهد کرد. اغلب افرادی که بلاگرهای مختلف را دنبال میکنند هرچند ادعا دارند تحت تاثیر زندگی بلاگرها قرار نمیگیرند، اما واقعیت این است خواسته یا ناخواسته تحت تاثیر زندگی، اعتقادات و سبک زندگی این افراد قرار میگیرند. البته همه افراد متخصص و صاحب نظر به این مسئله اذعان دارند که فضای مجازی نیازمند سر و سامان دادن، نظارت و وضع قوانین و مقررات به فعالیت افراد مشهور و بلاگر در این فضا است که تا به امروز برای این موضوع فکر اساسی نشده و متاسفانه هرروز تعداد این افراد بلاگر در شبکههای مجازی بیش از پیش دیده میشود، در عوض کاربران فضای مجازی هم باید سواد رسانهای خود را افزایش داده و زندگی خود را تحت تاثیر عدهای منفعت طلب قرار ندهند.
در فضای مجازی بزرگنمایی و کوچک نمایی واقعیتها اتفاق میافتد که باید مورد توجه استفاده کنندگان از این فضا قرار بگیرد که بدون درک از سواد رسانهای قطعا در دام این اطلاعات خواهند افتاد.
منبع: دانا