گردشگری در چند دهه گذشته به یک قطب اقتصادی تبدیل شده که به تقویت و رونق اقتصاد و اشتغال بسیاری از کشور ها کمک می‌کند، مردم به سفر و تعطیلات به عنوان یک نیاز ضروری و نه یک امر تجملاتی و غیر ضروری نگاه می‌کنند، با در نظر گرفتن یک نیاز ضروری برای انسان از یک طرف و رونق گردشگری به عنوان یک صنعت و فعالیت اقتصادی از طرف دیگر باید انگیزه‌ها و جاذبه‌های گردشگری را تقویت کرد، گردشگری تکیه باغ‌ها یکی از همین جذابیت‌ها است که مورد توجه مسوولان گردشگری و گردشگران واقع شده است.

وجود تکیه باغ‌ها در شهرستان بروجرد می‌تواند به عنوان ظرفیتی قابل توجه در جذب گردشگر و سرمایه گذار برای رونق اقتصادی باشد، تکیه باغ‌های بروجرد که درگذشته بیش از ۷۰ مورد بود به دلایل مهمی از جمله تغییر و سبک زندگی و معماری دستخوش تغییراتی شده اما همچنان می‌تواند عاملی برای توسعه گردشگری باشند.

معماری طبیعی باغ های بروجرد

بنا بر گفته، رییس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بروجرد تکیه باغ‌های این شهرستان با ساخت طبیعی و معماری خاص ظرفیتی قابل توجه برای توسعه گردشگری است، هشت تکیه باغ تاریخی در بروجرد وجود دارد که بیشتر این خانه باغ‌های تاریخی در قسمت‌های شمالی و غربی شهر قرار دارند.

کامران حسینی با بیان اینکه در گذشته بیش از ۵۰ عمارت درون باغی در بروجرد وجود داشته است، بیان کرد: با گسترش شهرها در مواردی یا باغ یا بنا از بین رفته و اکنون هشت عمارت باقی مانده است، در بروجرد به عمارت‌های درون باغی، «تکیه باغ» گفته می‌شود که علت این نام گذاری تک بنا بودن آنها است.

وی یادآور شد: یکی از تفاوت‌های خانه باغ‌های بروجرد در مقایسه با موارد مشابه در سایر جاهای کشور، خودشکل گیرنده بودن و به عبارتی طبیعی شکل گرفتن این عمارت‌های باغی است.

رییس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بروجرد ادامه داد: با توجه به ظرفیت خوبی که تکیه باغ‌های بروجرد در توسعه گردشگری بروجرد دارند، موضوع ثبت ملی و جهانی این ظرفیت مورد توجه مسوولان میراث فرهنگی قرار گرفته است.

حسینی بیان کرد: تکیه باغ‌ که ساخت آنها به دوره قبل از قاجاریه و بعد از آن بر می‌گردند، یکی از ظرفیت‌های قابل توجه در حوزه گردشگری بروجرد هستند که در گذشته توسط افراد متمکن بروجرد با ذوق و سلیقه خود با اهداف چند منظوره بنا شده اند.

رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بروجرد گفت: از جمله این تکیه باغ ها که اغلب بنام مالکان است، تکیه باغ موثقی، تکیه هوشنگ افشار، افشارپور، دیده ور و بیرجندی است.

عمارت های باغی بروجرد ظرفیتی مطلوب در توسعه گردشگری

از ویژگی‌های شهر تاریخی بروجرد «باغ شهر» بودن آن است که ظرفیت مطلوبی را برای جذب گردشگران فراهم آورده است، گردشگرانی که می‌توانند در حال و هوای کوچه‌باغ‌ها و خانه‌های تاریخی شهر، زیبایی طبیعت در فصول مختلف را مشاهده کنند، به عمارت‌های درون باغی در بروجرد «تَکیهَ » گفته می شود که شاید این نام‌گذاری به دلیل تک بنا بودن آن‌ها در مقابل واحدهای مسکونی به هم تنیده یا همان بافت شهر است.

در این خصوص یک کارشناس گردشگری می‌گوید: وجود کوشک‌ها و عمارت‌های تاریخی در دل باغات از ظرفیت‌های گردشگری بروجرد است که با بها دادن به آن می‌توان از این سرمایه برای جذب گردشگر و رونق صنعت گردشگری بهره برد، شرایط توسعه گردشگری در کوچه باغ‌های بروجرد مهیا است، چرا که محل قرار گرفتن باغ‌ها درحالی‌ که در دل شهر قرار گرفته اما خارج از هیاهوهای شهری است و زیرساخت‌ها و امکانات موردنیاز یک شهر به آن نزدیک است.

فاطمه پارسا افزود: بخشی از آثار تاریخی ثبت شده در بروجرد مربوط به تکیه باغ‌ها این شهر است که از نظر ساختار و معماری که دارند، نمونه متفاوتی از باغ‌های ایرانی به شمار می‌روند، به صورتی کاملا طبیعی و خود شکل گیرنده با نگاه به علایق و خواسته‌های مالکان باغ احداث‌شده و چند کاربری و مزیت توام برای استفاده‌کنندگان داشته‌اند.

وی گفت: ازجمله باغ‌های باقی‌مانده از گذشته کوچه‌باغ‌های بروجرد که در دل خود تکیه تاریخی دارد، باغ تاریخی «ابوطالب بیرجندی» است که امروزه به مجموعه تاریخی و فرهنگی ترنجستان مشهور شده است.

به اعتقاد کارشناسان گردشگری کوچه‌باغ‌ها و تکیه باغ‌های بروجرد در فصول مختلف سال ظرفیت مطلوبی در حوزه گردشگری این شهر محسوب می‌شوند، از طراحی تکیه باغ‌های تاریخی و کوچه باغ‌ها این شهر کاملا مشهود است که باغ‌ها تنها اقتصاد محور نبوده و توجه به زیباسازی بصری در فصول مختلف نیز مورد توجه بوده است به‌طوری‌که در این باغ‌ها درختان غیر بارور فراوانی از جمله چنار، کاج سرو، بید مجنون و صنوبر نیز دیده می‌شود.

منبع: ایرنا