نخستین رویداد فرهنگی هنری میراث فاطمی با رونمایی از مجموعه قرآن های خطی شیخ زین العابدین محلاتی از علمای دینی، خطاط و کاتب قرآن کریم در دوره قاجار با حضور حجت الاسلام و المسلمین علی اشرف عبدی مدیر کتابخانه، مرکز اسناد و موزه فاطمی در موزه فاطمی برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین عبدی با اشاره به هتک حرمتهای اخیر نسبت به ساحت قدسی قرآن مجید، افزایش کارهای فرهنگی در عرصه قرآنی به ویژه رونمایی و نمایش قرآن های نفیس در موزه ها را مناسبترین و موثرترین پاسخ به این هجمه های شیطانی دانست و گفت: سلسله رویدادهای فرهنگی هنری میراث فاطمی در روزهای یکشنبه هر هفته با رونمایی از آثار میراثی آستان مقدس بانوی کرامت در طول سال ادامه خواهد داشت.
حجت الاسلام محمدباقر مشکاتی رئیس اداره موزه فاطمی در خصوص شخصیت و فعالیت شیخ زین العابدین محلاتی اظهار کرد: وی از عالمان دینی و ادیبان و خوشنویسان چیره دست ایران در دوره قاجاری است که توفیق داشته در طول دوره ۵۷ ساله حیات هنری خویش از سال ۱۲۷۰ تا ۱۳۲۷ هجری قمری، بیش از ۷۰ مجلد قرآن به صورت تک جلدی یا مجموعه ای، کتابت کند.
وی بیان کرد: استاد زین العابدین محلاتی از خاندان آیت الله شیخ اسماعیل محلاتی از علمای بارز عصر قاجار است که خود در کسوت روحانیت و درجه اجتهاد بوده است.
رئیس اداره موزه فاطمی گفت: کتابت زیارتنامهها و کتب ادعیه مثل زادالمعاد علامه مجلسی و کتب تفسیری به ویژه کتابت قرآن کریم به خط نسخ زیبا، به منظور تبلیغ و ترویج آموزههای دینی، مشغله اصلی وی بوده که در دو شهر تهران و محلات انجام داده است.
وی ابراز کرد: این عالم هنرمند از آموزش کتابت قرآن و تربیت شاگردان نیز غافل نبوده چرا که در مدرسه دینی صدر تهران هر هفته ۲ جلسه آموزش خطاطی قرآن داشته است؛ بنابراین وجود دغدغه هنری و بهره گیری عملی از هنر در ترویج آموزهایی دینی و قرآنی از ویژگی های این عالم دینی نسبت به دیگر عالمان عصر خویش است.
مشکاتی ادامه داد: مجتهد و عالم دینی بودن در کنار خطاطی و کتابت قرآن، زین العابدین محلاتی را از دیگر کاتبان قرآن متمایز ساخته و در دقت و کیفیت قرآن نویسی ممتاز و قابل تحسین می سازد.
همچنین سیدمحمود کشفی، کارشناس و امین اموال موزه فاطمی درباره آثار مرحوم محلاتی در موزه فاطمی گفت: ۲ مجموعه قرآنی به خط شیخ زین العابدین محلاتی در موزه داریم یک مجموعه خطی ۱۱۲ جزء قرآن بدون ترجمه است که در سال ۱۲۹۹ قمری دراوج حیات هنری ایشان به خط نسخ کتابت شده و مجموعه دوم شامل ۱۱۰ جلد به خط نسخ و داری ترجمه به خط نستعلیق است.
وی افزود: هر دو مجموعه که دارای سرسورههای مذهب و آرایه های هنری زرین و مبتکرانه است، پس از پایان کتابت، تمامی جلدها مزین به وقف نامه ای مخصوص به خط رقاع و شکسته نستعلیق است و سال ها توسط زائران و خادمان حرم مطهر فاطمی در آیین های ختم قرآن استفاده شده است.
گفتنی است خط نسخِ شیخ زین العابدین محلاتی به اذعان متخصصین کتابت قرآن، دارای نرمی و لطافت خاص و کُرسی بندی زیبایی است و این التفات به ظرافت و هنر خوشنویسی آیات الهی، نشات گرفته عالم دینی بودن و صفای باطن این هنرمند برجسته عهد قاجار است.