گیلان بزرگترین تولیدکننده ارقام بومی و با کیفیت برنج در کشور به شمار میآید که رتبه اول کشور را از لحاظ سطح زیرکشت و رتبه دوم تولید برنج را به خود اختصاص داده است. این استان ۲۳۸ هزار هکتار شالیزار دارد که ۱۸۰ هزار هکتار از این اراضی به صورت ماشینی کشت میشود. رقمهای بومی هاشمی و علی کاظمی بیشترین رقم کشت شده برنج در گیلان است.
هر ساله بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن شلتوک از اراضی شالیزاری استان گیلان برداشت میشود که از این مقدار ۷۵۰ هزار تن برنج سفید استحصال میشود.
علیرغم افزایش بهای این محصول راهبردی در سالهای اخیر که البته اغلب به جیب عدهای دلال و واسطه گر سرریز شده است، برنجکاری همچنان از ارکان مهم اقتصاد کشاورزی این استان به شمار میآید و هر ساله فصل برداشت برنج که تمام شود، بیم و امیدهای شالیکاران در غرفههای بازار این محصول تعبیر خواهد شد.
شالیکاران گیلانی دل خوشی از بازار برنج ندارند، واردات بی رویه، تنظیم بازار را به هم ریخته و محصول سال گذشته برخی از آنها هنوز به فروش نرفته است.
هر کسی با توجه به هزینه بالای تولید برنج کیفی گیلان، با یک حساب سرانگشتی میتواند نتیجه بگیرد که قیمت این روزهای این محصول برای تولید کننده نمیصرفد. موضوعی که بارها از سوی مردم، مسئولان استانی، نمایندگان گیلان در مجلس شورای اسلامی، رسانهها و فعالان این حوزه مطرح شده است.
همچنین جلسات متعددی در راستای تنظیم بازار برنج، بررسی و رفع مشکلات موجود برگزار شده است که شالیکاران همچنان در انتظار عملیاتی شدن برنامههای حمایتی وعده داده شده مسئولان هستند.
نگاه شالیکاران به تصمیمات دولتمردان
آیت الله رسول فلاحتی، نماینده ولی فقیه در گیلان در خطبههای نماز جمعه اخیر رشت خطاب به دولتمردان گفت: برداشت برنج از مزارع شمال کشور در حال اتمام است، با خودداری از ورود برنج خارجی به بازار، از شالیکاران حمایت کنید.
او از دولت خواست با اعمال سیاستهای بازدارنده مبنی بر وارد نشدن برنج خارجی به بازار، زمینه فروش محصول تازه شالیکاران گیلانی و امکان بهره گیری از حاصل دسترنج یکساله آنها را فراهم کند.
درخواست از دستگاه قضا برای ورود به مسئله قیمت برنج
سید علی آقازاده، رئیس مجمع نمایندگان گیلان در مجلس شورای اسلامی هم با انتقاد از واردات برنج به کشور گفت: باید برای حمایت هرچه بیشتر شالیکاران، از واردات برنج همزمان با فصل درو جلوگیری شود.
او همچنین با بیان اینکه بخش زیادی از برنج سال گذشته کشاورزان در انبار است، افزود: دولت باید برای خرید تضمینی برنج برنامه داشته باشد تا کشاورزان متضرر نشوند.
رئیس مجمع نمایندگان گیلان همچنین در نشست دیروز با رئیس کل دادگستری گیلان به مشکلات کشاورزان استان اشاره و تصریح کرد: از دستگاه قضا خواستار ورود به مسئله قیمت برنج هستیم.
نرخ خرید تضمینی جوابگوی قیمت تمام شده برنج نیست
خلیل بهروزی فر، نماینده مردم فومن و شفت در مجلس شورای اسلامی هم گفت: دولت در راستای رفع مشکلات برنجکاران، در حال خرید تضمینی برنج است، اما مشکل دیگر به قیمتی که دولت برای خرید برنج از کشاورزان تعیین کرده، برمیگردد.
او افزود: برخلاف قیمت تمام شده این محصول که بیش از ۹۰ هزار تومان میشود متأسفانه به دلیل واردات بیرویه برنج، کشاورزان نتوانستند به موقع محصول خود را عرضه کنند به همین دلیل دولت تنها با نرخ هر کیلو ۷۰ هزار تومان محصولشان را خریداری میکند.
سوال از وزیر جهاد کشاورزی درباره واردات غیرقانونی برنج
جبار کوچکی نژاد ارم ساداتی، نماینده مردم رشت و خمام در مجلس شورای اسلامی هم با تأیید رعایت نشدن قانون درباره واردات برنج، از فرا خواندن وزیر جهاد کشاورزی برای پاسخ به نمایندگان خبر داد.
او گفت: متأسفانه دستگاههای اجرایی و نظارتی به وظایف خود درباره ممنوعیت واردات برنج در بازه ۶ ماهه قبل و بعد از برداشت محصول عمل نکردند.
این نماینده مجلس ضمن عذرخواهی از کشاورزان، از همزمانی واردات بی رویه برنج با فصل برداشت این محصول ابراز تأسف کرد و افزود: شالیکاران با خون دل در حال برداشت برنج هستند و قیمت شلتوک به شدت کاهش یافته است.
کوچکی نژاد با بیان اینکه برنج محصول استراتژیک است، به سهم قابل توجه تأمین نیاز مصرفی کشور از تولیدات کشاورزان استانهای شمالی اشاره و تأکید کرد: با رسیدن حجم واردات برنج به ۲ میلیون تُن، چرخه بازاری این محصول وضعیت بحرانی را تجربه میکند.
او همچنین از اختصاص ارز ۲۸ هزار و پانصد تومانی به واردکنندگان برنج خارجی انتقاد و تصریح کرد: دولت با تأیید درخواست واردکنندگان برنج در آستانه فصل برداشت، در انجام وظایف قانونی خود برای حمایت از کشاورزان کوتاهی کرده است.
نماینده مجلس یازدهم، عزم استانداران استانهای شمالی و برخورد با تخطی کنندگان از قانون را برای رسیدگی به وضعیت بازار برنج خواستار شد و افزود: نمایندگان استانهای شمالی در خانه ملت، تذکرها و گزارشهای لازم را داده اند و وزیر کشاورزی این هفته برای پاسخ به سوالات به مجلس فراخوانده شد.
برداشت برنج بیش از نیمی از شالیزارهای گیلان
صالح محمدی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان گفت: تاکنون بیش از ۱۳۰ هزار هکتار از اراضی شالیکاری استان معادل ۵۵ درصد از آن برداشت شده است.
او افزود: درآمد عمده مردم گیلان بر پایه کشاورزی و کشت برنج استوار است و از طرفی این استان نقش مهمی در ایجاد امنیت غذایی در کشور دارد.
رئیس جهاد کشاورزی گیلان با اشاره به قولهای وزیر جهاد کشاورزی در سفر به این استان از جمله خرید تضمینی برنجهای دپو شده در انبارها گفت: تا به امروز خرید بیش از یک هزار و ۵۰۰ تن از انواع رقمهای پرمحصول ندا، شیرودی و فجر توسط اتحادیه شالیکوبان و اتحادیه تعاون روستایی و بازرگانان محلی انجام شده است.
او با بیان اینکه بحث عمده ما خرید برنج کیفی برنج هاشمی (بهترین برنج ایرانی) است، افزود: در این مورد بایستی شرکتهای زنجیره وارد استان شوند که هر چند آمدند و ما شاهد یک جنب و جوش در بازار هستیم، اما نگرانیهایی در بحث توافق قیمت برنج و پایین بودن آن وجود دارد که با تأکید استاندار به وزیر جهاد کشاورزی، پیشبینی میکنیم برنج قیمت واقعی خود را پیدا کند.
محمدی بر ضرورت حمایت از تولیدکنندگان در سال «مهار تورم و رشد تولید» تأکید و تصریح کرد: امیدواریم با تصمیمات درست نسبت به ممنوعیت واردات برنج و تنظیم بازار، تولیدکنندگان ما آسیب نبینند.
آمادگی ۲۸ مرکز خرید ارقام پرمحصول برنج در گیلان
کیوان حسن پور لسکوکلایه؛ مدیر تعاون روستایی گیلان از آمادگی شبکه تعاونیهای روستایی و تولید روستایی استان برای خرید حمایتی - توافقی برنج پرمحصول ۱۴۰۱ کشاورزان گیلانی خبر داد.
او با بیان اینکه ۲۸ مرکز خرید تعاون روستایی در گیلان فعال است، افزود: با دستور وزیر جهاد کشاورزی، اتحادیه تعاونی روستایی استان به خرید برنج ارقام پرمحصول سال گذشته که روی دست کشاورزان مانده است، مکلف شده است.
مدیر تعاون روستایی گیلان با اشاره به اینکه اتحادیه تعاونیهای روستایی استان نیز مکلفند تا آخر مرداد ماه برای خرید برنج از کشاورزان، تمهیدات ضروری را اتخاذ کنند، تصریح کرد: کشاورزان استان به مراکز خرید تعاونیهای روستایی مراجعه و برنج خود را تحویل دهند.
حسن پور همچنین گفت: به زودی تکلیف برنج کیفی هم روشن خواهد شد.
شالیزارهای گیلان در معرض تهدید تغییر کاربری
واردات بی رویه برنج در سال گذشته، هزینه بالای تولید و قیمت پایین خرید محصول از کشاورزان، تنظیم بازار را به هم ریخته است و تداوم این وضعیت؛ شالیزارهای گیلان را به سمت تغییر کاربری سوق میدهد و این زنگ خطری برای کشاورزی این استان است که جلوگیری از آن باید از سوی مسئولان امر جدی گرفته شود.