در میز اقتصاد امروز موضوع عضویت ایران در بریکس و تاثیرات آن در اقتصاد کشور مورد بررسی قرار گرفت و قنادزاده معاون ارتقای کسب و کار‌های بین المللی سازمان توسعه تجارت و غفارزاده کارشناس مسائل بین المللی به سوالاتی پاسخ دادند.

سوال: چقدر می‌تواند این عضویت مهم باشد؟

قنادزاده: بریکس به جهت عضویت اقتصاد‌های بزرگ، یکی از مهمترین پیمان‌های بین المللی است. از آنجایی که این پیمان به دنباله یک نظام اقتصادی عادلانه است، به شرایطی که ما داریم نزدیک است و از این جهت برای ما اهمیت دارد. از سال ۲۰۱۷ تقاضا برای عضویت به صورت غیررسمی وجود داشت، اما چون ۵ عضو اصلی تصمیمی برای توسعه کشور‌ها نداشتند این موضوع پیگیری نشد. بعد از ابزار تمایل کشور‌های بریکس برای عضو جدید، درخواست ما نیز در چین مطرح شد و مجموعه از مذاکرات انجام شد تا عضویت ایران رسمی شود.

سوال: از چه زمانی عضویت ما قطعی خواهد شد؟

قنادزاده: سازوکار بریکس اینگونه است که وقتی از یک کشور دعوت می‌شود به معنای عضویت کامل است. اما به صورت قطعی و رسمی از ژانویه تعاملات آغاز خواهد شد.

سوال: عضویت در بریکس چقدر میتواند اثرگذار باشد؟

غفارزاده: برخی از پیمان‌ها قدرت ایجاد تغییر در بنیان‌ها و قواعد در نظام بین الملل را دارند. بریکس مصداق همین پیمان است. رشد نیم درصدی سهم بریکس به صورت سالانه از اقتصاد جهانی را داشتیم که به عبارتی سهم بازیگران دیگر در نظام بین الملل کاهش پیدا می‌کند. وقتی ۲۳ کشور رسما تقاضای عضویت می‌دهند به این معناست که اعضا درک کرده اند مناسبات آینده جهانی بر مبنا و محوری شکل بگیرد که شاهد تغییر قواعد باشیم.

سوال: بعد از ژانویه چه اتفاقات متفاوتی خواهد افتاد و ما چه وظایفی خواهیم داشت؟

قنادزاده: اعضای بریکس وظایفی را برای وزرای اقتصادی و مالی کشور‌های عضو تعیین می‌کنند که تا اجلاس سال آینده در مورد نظامات مالی مطرح می‌شود. موضوع بعدی بانک توسعه بریکس است که تاکنون ۹۰ پروژه به ارزش ۳۲ میلیارد دلار را تایید کرده است. بحث بعدی نظامات تعرفه‌ای است. همگی این‌ها جزو شرایط و چارچوب‌هایی است که بریکس پیگیری می‌کند. نزدیک ۴۰ درصد از صادرات ما در سال ۲۰۲۲ مربوط به ۵ کشور عضور بریکس بوده است و ۳۵ درصد واردات ما نیز از این ۵ کشور بوده است که نقش این گروه در تجارت کشور ما را نشان می‌دهد.

سوال: بانک توسعه بریکس چگونه حمایت می‌کند؟

قنادزاده: در کوتاه مدت بانک توسعه بریکس با توجه به اینکه در حال حاضر پروژه‌های زیادی را پذیرفته بسیار مهم است. بعد از تکمیل نظامات بانکی هم سرمایه گذاری این بانک و دریافت تسهیلات برای پروژه‌ها امکان پذیر خواهد بود.

سوال: چقدر بریکس می‌تواند در ایجاد چند قطبی اقتصادی موفق باشد؟

غفارزاده: بریکس نسبت به دیگر ساختار‌های مشابه مثل پیمان شانگ‌های و اوراسیا پیکان انعطاف پذیر تری است. با تشکیل بریکس پلاس، شکاف‌ها و احتمالاتی که باعث می‌شود سرعت ساختار کاهش پیدا کند، کاملا مورد شناسایی قرار می‌گیرد. همین مسئله باعث می‌شود دیدگاه‌هایی که نسبت به دیگر پیمان‌ها داریم را به بریکس تعمیم دهیم. پس از جنگ جهانی دوم چنین ساختاری مانند بریکس که بتواند جنبه عملی در مقابل ساختار اقتصادی غربی پیدا کند را نداشتیم.

سوال: ضمانت اجرایی در این پیمان چیست؟

غفارزاده: بخشی از ضمانت‌ها را اعضا تعریف می‌کنند این نکته که را باید در نظر داشت که ضمانت‌ها را تنها نباید از جنبه اقتصادی در نظر بگیریم. برخی ضمانت‌ها در زمینه‌های دگیر، اما با هدف واحد خواهند بود.

سوال: چه تغییراتی در کشور برای استفاده حداکثری از ظرفیت ایجاد شده باید انجام شود؟

قنادزاده: از ابتدای دولت کار ویژه‌ای در ارکان اقتصادی دولت انجام شد که باعث شده بیش از هر زمان دیگری به پیمان‌های دوجانبه و چند جانبه بپیوندیم. ما حداقل ده کشور دیگر در برنامه داریم که پیمان دو جانبه ترجیحی آزاد با آن‌ها امضا کنیم.