عضویت دائمی ایران در گروه «بریکس» در هفته گذشته توسط سیریل رامافوسا، رئیسجمهور آفریقای جنوبی، در کنفرانس خبری مشترک با سران کشورهای روسیه، چین، برزیل و هند اعلام شد.
بسیاری از کارشناسان این اتفاق را دستاوردی مهم برای کشور میدانند، اما «بریکس» چیست و چه مزایایی برای گروههای عضو و ایران دارد؟
براساس تعاریف ارائهشده گروه بریکس یک گروه بینالمللی به رهبری قدرتهای اقتصادی نوظهور است. برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی از سال ۲۰۰۹، سالانه بهصورت رسمی برای پیشبرد اهداف تشکیل جلسه میدهند.
کشورهای بریکس که همگی جزء کشورهای مهم اقتصادی جهان هستند بعد از تحریمهای آمریکا و متحدانش برای اصلاح نظام مالی به سمت ایجاد زیرساخت مالی جدید و مستقل رفتند. آنها در سال ۲۰۱۲ با هدف تزریق نقدینگی و تامین منابع مالی «بانک توسعه جدید» را راهاندازی و زمینه حذف دلار را از معاملات فراهم کردند.
اعضای بریکس همواره بر توسعه و برقراری تعادل و عدالت اقتصادی تاکید دارند و در راستای همین امر تقابل با نظام اقتصادی غرب را در اساسنامه خود قرار دادهاند.
این گروه اقتصادی دارای نیمی از جمعیت جهان بوده که این یکی از مهمترین دلایل اهمیت حضور در این گروه است؛ چرا که این جمعیت توانایی تاثیر گسترده بر اقتصاد جهانی خواهد داشت.
در نشست اخیر گروه بریکس که در آفریقای جنوبی بهصورت حضوری و مجازی برگزار شد اعضای این گروه توافق کردند که از ابتدای سال آینده میلادی عضویت ۶ کشور ایران، عربستان، امارات، مصر، اتیوپی و آرژانتین به رسمیت شناخته شود.
در همین راستا جیم اونیل، مدیر سابق داراییهای بانک آمریکایی گلدمن ساکس و کارشناس برجسته اقتصادی، در رابطه با گروه بریکس گفته است که تعداد بیشتری از کشورها به دنبال پیوستن به این گروه هستند و میتوان اعلام کرد که گروه بریکس نه فقط در حوزه دلار بلکه بهصورت کلی به سمت ایجاد یک ساختار رقیب برای نظام مالی آمریکا در حرکت است.
به اعتقاد وی، از زمان شکلگیری گروه بریکس شاکله اقتصاد جهانی دستخوش تغییراتی شده و حالا سهم کشورهای عضو گروه بریکس از تولید ناخالص داخلی جهان بیشتر از کشورهای گروه جی ۷ است.
بیشتربخوانید
ایوان تیمونین، کارشناس اقتصادی، نیز گفته است که گسترش بریکس در زمینه تاثیر بر بازار گاز، نه از نظر تقویت روابط تجاری، بلکه از نظر توسعه همکاریهای فناوری و سرمایهگذاری مورد توجه است.
وی اعلام کرده است که یکی از ابتکارات در چارچوب ترکیب جدید بریکس میتواند به عنوان مثال توسعه مشترک فناوریهای خود برای مایعسازی گاز و تولید تجهیزات لازم باشد.
«شی جینپینگ»، رئیسجمهور چین، در حاشیه پانزدهمین اجلاس سران بریکس گفت: این کشور آماده تقویت همکاری با ایران در قالب بریکس و سایر بسترهای چندجانبه است.
همچنین ایگور لویتین، دستیار رئیسجمهوری روسیه، با استقبال از تصمیم سران گروه بریکس در زمینه گسترش این سازمان و پذیرش اعضای جدید گفته است که گسترش بریکس، نقطه عطف جدیدی برای همکاری بین دولتها بر مبنای اصول چندقطبی و عدالت خواهد بود.
وی اعتقاد دارد که عضویت ایران در بریکس به کار این سازمان تحرک خواهد بخشید و باعث تقویت هر چه بیشتر تعامل در اجرای کریدور بینالمللی حمل و نقل «شمال-جنوب» خواهد شد.
نارندرا مودی، نخست وزیر هند، در توییتی با اشاره به دیدارش با رئیسجمهور کشورمان در حاشیه اجلاس بریکس نوشت: «دیداری بسیار عالی با رئیسجمهور ایران داشتم. از اینکه ایران به بریکس خواهد پیوست خوشحالم. راههای تعمیق همکاریهای تجاری و فرهنگی بین هند و ایران را مورد بحث و بررسی قرار دادیم.»
در همین خصوص محسن حاجمحمدی، کارشناس اقتصادی، اظهار کرد: عضویت ایران در گروه بریکس پس از گذشت چند ماه از عضویت در پیمان شانگهای یکی از دستاوردهای مهم در نظام بینالملل است.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد که عضویت بریکس موجب خواهد شد که ایران به ۴۰ درصد از منابع مالی و ۲۹ درصد از اقتصاد جهان دسترسی پیدا کند.
به گفته وی، یکی دیگر از دستاوردهای عضویت کشور در بریکس، بیاثرکردن تحریمهای ظالمانه و کاهش محدودیتهای تجاری است.
حاجمحمدی با اشاره به اینکه عضویت ایران در بریکس موجب افزایش همکاریهای بانکی، تجاری، مالی و ارزی با کشورهای عضو میشود، اظهار کرد: حدود ۴۳ درصد از جمعیت دنیا در این گروه قرار دارد و این عامل میتواند در کنار تحولات اقتصادی، زمینه پشتیبانیهای سیاسی را نیز فراهم کند.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه باید از این فرصت ایجادشده با کمک کارشناسان و صاحبنظران بهترین دستاورد را کسب کرد، گفت که عضویت ایران در گروه بریکس اگر باعث کنترل نرخ ارز، کاهش تورم و بهبود اقتصاد و معیشت مردم شود همانگونه که رهبر معظم انقلاب توصیف کردهاند موجب نزدیکشدن ایران به قله خواهد شد.
به گفته حاجمحمدی ائتلاف کشورهای عضو بریکس میتواند بخش عظیمی از دستاوردهایی که ایران به دنبال آن است را محقق سازد.
وی معتقد است که هدف بریکس، تزلزل هیمنه غرب است و این گروه با ایجاد یک فضای عادلانه اقتصادی بین کشورها با اقتصاد غرب در حال مقابله است و اگر ایران از این امکان استفاده کند میتواند زمینه شکوفایی اقتصادی خود را فراهم کند.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه ایران با عضویت در بریکس به یک نظم جهانی وارد شده است، اعلام کرد: گروه بریکس با قدرتی که دارد میتواند رقیبی در مقابل قدرت جی ۷ که کشورهای غربی عضو آن هستند، باشد.
حاجمحمدی همچنین اعلام کرد که یکی از شرایط عضویت در این گروه تایید آن کشور بهعنوان یک کشور صنعتی نوظهور است، این عضویت نشان میدهد که گروه بریکس بهدور از هرگونه قضاوت و با معیارهای استاندارد اقتصادی، صنعتیبودن ایران را پذیرفته است و این مساله را میتوان یکی از مهمترین دستاوردها در این موضوع دانست.
وی با تاکید بر اینکه عضویت در بریکس تنها دسترسی به بازار و اقتصاد کشورهای عضو نیست، گفت: زمانی که ایران در این گروه قرار گیرد یعنی میتواند به بازارهای همسایه اینکشورها نیز دسترسی پیدا کند و با زیرساختهای لازم تعاملات تجاری و بازرگانی خود را با کشورهای بیشتری توسعه دهد.
این کارشناس اقتصادی گفت: امیدوار هستیم کشور از این فرصت ایجادشده بهترین بهره را ببرد و از کشورهای عضو و سایر کشورهای مرتبط امتیازهای اقتصادی خوبی را بگیرد.
منبع: میزان