دکتر محمدرضا اسماعیلی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل گفت: عفونت رودهای و اسهالی، تنفسی و گوش، ادراری، خونی، سندرم مرگ ناگهانی، دیابت قندی، چاقی، بیماری التهابی روده، بیماری دندانی، سرطان، بیماریهای ایسکمیک قلبی عروقی در شیر مادر خواران کمتر از شیر خشک خواران دید میشود.
او افزود: مواد موجود در شیر مادر از نظر تغذیهای آن را نسبت به فرمولا یا شیرخشکها که عمدتا از شیر گاو تهیه میشوند، کاملا متمایز و منحصر به فرد میکند.
اسماعیلی گفت: شیر مادر روند دینامیک وسیعی دارد، بطوریکه نه تنها محتویات آن در ابتدا و انتهای هر وعده شیردهی متفاوت است بلکه در طول شبانه روز و از مادری به مادر دیگر نیز این تفاوت دیده میشود.
او با اشاره به اینکه در ابتدا هر وعده شیر دهی میزان آب و لاکتوز موجود در آن بیشتر و در انتهای آن میزان چربی زیادتر بوده است، افزود: با این پدیده عطش اولیه شیرخوار را بر طرف و در انتهاء شیردهی با توجه به چربی بیشتر موجود در آن سبب سیری کودک و رها کردن سینه مادر میشود و به عبارتی دیگر این امر سبب میشود که مدت زمان شیر خوردن به تناسب نیاز کودک و توسط خود او تنظیم شود.
اسماعیلی گفت: از موارد دیگری که ماهیت دینامیک شیر مادر را نشان میدهد این است که در طول شبانه روز میزان چربی شیر مادر متغیر است بطوریکه که میزان چربی آن در بعد از ظهر نسبت به صبح بیشتر میباشد.
او افزود: تفاوت مواد مغذی شیر مادر نوزادان نارس و رسیده که به تناسب نیاز آنها میباشد، گواه دیگری از ویژگیهای دینامیکی شیر مادر میباشد.
اسماعیلی گفت: شیر مادر نه تنها حاوی مواد درشت مغذی (قند، چربی و پروتئین) به مقدارکافی و از انواع مناسب آنها بر خوردار است بلکه ریز مغذی های لازم نظیر انواع ویتامینها و روی (Zn) را نیز برای شیرخوار فراهم میکند.
او افزود: در شیر مادر، سلولهای زنده ایمنی بخش همراه با انواع ایمونوگلوبولینها نظیر IgA به میزان فراوان وجود دارد که دفاع بدن شیرخوار را بر علیه ابتلا به انواع عفونتها افزایش میدهد، مثلا در زمانیکه مادر شیرده مبتلا به سرماخوردگی میشود با تولید انواع مواد دفاعی در بدن مادر و انتقال آنها از طریق شیر همراه با ادامه شیردهی میتواند در پیشگیری و کاهش ابتلا فرزندش به این بیماری کمک نماید.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل با ذکر این نکته که وجود انواع فاکتورهای رشد و مواد فعال بیولوژیک دیگر در شیر مادر، رشد و تکامل مناسب تری را برای کودکان شیر مادر خوار در مقایسه با شیرخشک خواران فراهم میکند، گفت: به طور مثال وجود انواع پروتئین خصوصا Whey و چربی غیر اشباع که متناسب با دستگاه گوارش و نیازهای متابولیکی شیر خوار میباشد و حضور بعضی از مواد نظیر لاکتوفرین که هم زمان چند کار مهم را انجام میدهند بطوریکه هم در جذب آهن و پیشگیری از کم خونی و هم بر علیه میکروارگانیسمهای بیماریزا نقش زیادی بازی میکند و نقش پره بیوتیکهای فراوان در شیر مادر نظیر اولیگوساکاریدها نیز در پیشگیری و ابتلا به انواع بیماریها به اثبات رسیده است.
او افزود: با توجه به این خصوصیات، میکروبیوم رودهای یا همان شناسنامه میکروبی رودهای شیر مادر خواران که در شکل گیری سیستم ایمنی از بدو تولد نقش مهمی بازی میکند نسبت به شیر خشک خواران، متمایز میشود.
شیر مادر عامل ایجاد ارتباط خوب بین مادر و فرزند
اسماعیلی گفت: در مطالعات متعدد نشان داده شد که، شیر مادر اضافه بر ویژگی های تغذیهای و ایمنی بخشی فراوان، با ایجاد ارتباط عاطفی و روحی خوب بین مادر و فرزند، در کاهش بیماریهای جسمی و نیز بیماریهای روحی و رفتاری و افزایش بهره هوشی بالاتر کودکان تاثیر فوق العادهای دارد؛ و نیز در پیشگیری و ابتلا مادر به بعضی از بیماریها نیز موثر است.
او افزود: عفونت رودهای و اسهالی، (گاستروآنتریت)، عفونت تنفسی و گوش، بیماری آلرژیک، آنتروکولیت نکروزان در نوزادن، عفونت ادراری، سپسیس (عفونت خونی)، سندرم مرگ ناگهانی، بستری شدن، دیابت قندی، چاقی، بیماری التهابی روده، بیماری دندانی (پوسیدگی)، سرطان (لوکمی)، بیماریهای ایسکمیک قلبی عروقی از بیماریها و مواردی هستند که در تحقیقات فراوان نشان داده شد که در شیرمادر خواران کمتر از شیر خشک خواران دیده میشود.