توصیه فراوان امام جعفر صادق (ع) به وحدت میان شیعه و سنی

حجت الاسلام والمسلمین سید غلامعباس موسوی مقدم، کارشناس مذهبی درمورد سیره امام جعفر صادق علیهم السلام بیان کرد: در رابطه با امام صادق (ع) سخن بسیار است. اما با توجه به این که هفته وحدت است از سیره امام جعفر صادق علیهم السلام مباحثی در خصوص این موضوع را بیان می‌کنم.

 امام جعفر صادق (ع) در مدت ۳۴ سال امامت خود که فضای خوبی از درگیری و نزاع بین بنی امیه و بنی عباس ایجاد شد وسیع‌ترین دانشگاه اسلامی را پایه ریزی کردند و در تاریخ آمده است که حضرت (ع) ۴ هزار نفر شاگرد داشتند و این نکته بسیار مهمی است. 

این کارشناس مذهبی با اشاره به برخی از فضائل اخلاقی امام جعفر صادق علیهم السلام گفت: امام جعفر صادق علیهم السلام از فضیلت‌های اخلاقی زیادی بهره‌مند بودند که می‌توان به زهد، انفاق، علم، عبادت و تلاوت قرآن فراوان ایشان اشاره کرد تا جایی که محمّدبن طلحه بیان کرده است امام جعفر صادق علیهم السلام از بزرگ‌ترین افراد اهل بیت (ع) بودند که دارای علم فقه و اهل عبادت و زهد و تلاوت قرآن فراوان بودند. 

حجت الاسلام والمسلمین موسوی مقدم تصریح کرد: مالک بن انس به عنوان ائمه فقهای اهل سنت گفته است هر زمانی که نزد امام جعفر صادق علیهم السلام می‌رفتم حضرت (ع) یا در حال نماز خواندن و یا روزه بودند و یا این که ذکر می‌گفتند. همچنین، در تاریخ، نقل‌های فراوانی در خصوص مواردی چون؛ کمک کردن امام جعفر صادق (ع) به فقرا شده است؛ به طوری که در کتاب کافی آمده است حضرت امام جعفر صادق (ع) مقداری نان و گوشت و پول و... را بین فقرا تقسیم می‌کردند. 

ابوجعفر خثعمی، یکی از اصحاب امام جعفر صادق علیهم السلام گفته است این کمک‌ها را به من دادند و به برخی از بنی هاشم دادم و حضرت (ع) فرمودند کسی متوجه نشود که این‌ها را من داده ام. ابوجعفر خثعمی گفت که وقتی این کمک‌ها را دادم. یکی از آن افراد دعا کرده است.

این کارشناس مذهبی با بیان این که امام جعفر صادق علیهم السلام معلم وحدت مسلمانان بودند مطرح کرد: امام جعفر صادق علیهم السلام ۴ هزار نفر شاگرد داشتند که اغلب آن‌ها از اهل سنت بودند و از آن مهم تر، پیشوایان چهارگانه اهل سنت با واسطه یا بی واسطه شاگرد امام جعفر صادق علیهم السلام بوده اند. سوال این است حضرت (ع) چگونه برخورد می‌کردند که این افراد در درس ایشان شرکت می‌کردند؟ امام جعفر صادق علیهم السلام یک سبک و روش داشتند؛ هم مهربانی که اصل و اساس بود و هم شیوه‌ای که در بحث وحدت رعایت می‌کردند. در نتیجه، وحدت یک اصل برای امام جعفر صادق علیهم السلام بوده است نه یک مسئله صوری. در نتیجه، وقتی در سیره حضرات معصومین علیهم السلام نگاه می‌کنیم، می‌بینیم باید با برادران اهل سنت وحدت و تعامل داشته باشیم.

حجت الاسلام والمسلمین موسوی مقدم گفت: در روایات مفصلی بیان شده است که فردی خدمت امام جعفر صادق (ع) آمد و گفت: ما شیعه هستیم و اقوام ما از اهل سنت هستند. بنابراین، ما در برابر آن‌ها چه وظیفه‌ای داریم؟ 

معاویة بن وهب گفت که به امام صادق علیه السلام عرض کردم: چگونه براى ما با مردمى که با ما معاشرت دارند شایسته است رفتار کنیم؟ امام جعفر صادق علیهم السلام در پاسخ فرمودند: امانت آن‌ها را به ایشان بپردازید، و (در هنگام نیاز) گواهى بر سود و زیانشان بدهید و بیمارانشان را عیادت کنید و در جنازه مرده‏‌هاشان حاضر شوید (و در مراسم تشییع و دفن و کفن آن‌ها شرکت کنید).

در حقیقت، حضرت امام جعفر صادق (ع) پاسخ دادند: «به رهبران خود بنگرید که مقتداى شما هستند و با مردم به همان گونه معاشرت کنید که رهبران شما معاشرت مى‌‏کنند: بخدا سوگند که رهبران شما از بیماران مردم عیادت مى‌‏کنند، از جنازه‏‌هایشان تشییع مى‏‌کنند، در محضر قضاتشان حاضر مى‏‌شوند و شهادت مى‌‏دهند. امانت آنان را نگهدارى مى‏‌کنند و باز پس مى‏‌دهند؛ َ تَنْظُرُونَ إِلَى أَئِمَّتِکُمُ الَّذِینَ تَقْتَدُونَ بِهِمْ فَتَصْنَعُونَ مَا یَصْنَعُونَ فَوَ اللَّهِ إِنَّهُمْ لَیَعُودُونَ مَرْضَاهُمْ وَ یَشْهَدُونَ جَنَائِزَهُمْ وَ یُقِیمُونَ الشَّهَادَةَ لَهُمْ وَ عَلَیْهِمْ وَ یُؤَدُّونَ الْأَمَانَةَ إِلَیْهِمْ.» یعنی به رهبران خود نگاه کنید. آن‌ها چگونه با این موضوع برخورد می‌کنند؟ همان گونه معاشرت کنید که رهبران شما معاشرت می‌کنند و تأکید کردند: به خدا سوگند که رهبران شما از بیماران مردم عیادت می‌کنند و وقتی اهل سنت بیمار می‌شوند به دیدار آن‌ها می‌روند. جنازه هایشان را تشییع می‌کنند و در محضر قضات آن‌ها حاضر می‌شوند و به سود و ضرر آن‌ها هرچه حق باشد گواهی می‌دهند و امانات آن‌ها را نگهداری می‌کنند و سپس، بازپس می‌دهند. رهبران شما این گونه هستند.

این کارشناس مذهبی افزود: در روایت دیگری از امام جعفر صادق علیهم السلام داریم «هرکه با آن‌ها (یعنی اهل سنت) در صف اول نماز بخواند، مانند فردی است که پشت سر رسول خدا (ص) نماز خوانده است؛ مَنْ صَلَّی مَعَهُمْ فِی الصَّفِّ الْأَوَّلِ کانَ کمَنْ صَلَّی خَلْفَ رَسُولِ اللَّهِ.» بنابراین، هر یک از شیعیان برای وحدت اسلامی در صف اول نماز اهل سنت شرکت کند گویی پشت سر پیامبر اکرم (ص) نماز خوانده است.