ازدواج بستری برای رشد معنوی هر انسان مؤمنی محسوب می‌شود و از طرفی، میدان سختی برای رشد فضائل اخلاقی و محک زدن میزان رشد افراد است. در این بین اهل بیت وحی علیهم‌السلام به عنوان معلمان الهی به برخی قلق‌های رفتاری و به ویژه در برخورد با همسر اشاره کرده‌اند که می‌تواند چراغ راه اصلاح رفتار انسان‌ها و رشد و تعالی آن‌ها در نهاد مقدس خانواده باشد.

به عنوان نمونه امام صادق علیه السلام در روایتی خطاب به مردان فرمود: «لَا غِنَى بِالزَّوْجِ عَنْ ثَلَاثَةِ أَشْیَاءَ فِیمَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ زَوْجَتِهِ وَ هِیَ الْمُوَافَقَةُ لِیَجْتَلِبَ بِهَا مُوَافَقَتَهَا وَ مَحَبَّتَهَا وَ هَوَاهَا وَ حُسْنُ خُلُقِهِ مَعَهَا وَ اسْتِعْمَالُهُ اسْتِمَالَةَ قَلْبِهَا بِالْهَیْئَةِ الْحَسَنَةِ فِی عَیْنِهَا وَ تَوْسِعَتُهُ عَلَیْهَا»؛ یعنی شوهر در رابطه با همسرش از سه چیز بى‌نیاز نیست:

۱. سازگارى‌ای که با آن، سازگارى و محبت زن را به خود جلب کند

۲. خوش اخلاقى با او و دلبرى از او با آراستن خودبراى وى

۳. فراهم آوردن امکانات رفاهى او.

شاید منظور از موافقت و سازگاری همان اصطلاح عامیانۀ خودمان یعنی «تفاهم» باشد تا از این طریق خود را با همسر «وفق» دهد؛ همچنان که «وفق» از ریشۀ موافقت و به معنای همراهی کردن در هر شرایطی تا رسیدن به مرز تفاهم است. مرد و زنی که در مسائل ساده زندگی با همدیگر همراه باشند، اولین گام را برای رسیدن به قلۀ محبت و مودت بر می‌دارند وگرنه اختلاف بر سر هر امر پیش پا افتاده‌ای، زندگی را به کام هر دو تلخ می‌کند و نه تنها کمکی به جلب محبت نمی‌کند بلکه مسیر را برای ورود شیاطین به زندگی باز می‌کند؛ بنابراین اظهار محبتِ زبانی کافی نیست بلکه زوجین باید در میدان عمل اثبات کنند که یکدیگر را دوست دارند که اولین شرط آن، رسیدن به تفاهم در مسائل جزئی زندگی است تا تمرینی باشد برای مراحل دشوار آن. 

مسئله آراستن مردان برای همسر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، به گونه‌ای که طبق حدیثی، همان گونه که مرد دوست دارد زن برایش آرایش کند، زنان هم دوست دارند مردان خود را آراسته ببینند؛ طبق روایت نبوی، عدم آراستگی مردان، یکی از عوامل فساد زنان بنی‌اسرائیل شد. 

همچنین منظور از فراهم آوردن امکانات رفاهی، تلاش به اندازه وُسع انسان است؛ آموزه‌های دین و سایر روایات ما گویای آن است که انسان باید به اندازه‌ای که در مسائل مالی رشد می‌کند، به همان میزان امکانات رفاهی خانواده را فراهم کند و بخل نداشته باشد که از مذموم‌ترین خصلت‌هاست. از دیگر سو زنان نباید همسر خود را مجبور کنند بیش از اندازۀ وسع مالی‌اش، امکانات رفاهی فراهم کند که این امر برای مردان مفسده به بار می‌آورد و مجبور می‌شود از طرق غیر شرعی کسب درآمد کند. زن سازگار و همراه، هیچ گاه به خاطر مادیات حاضر نیست زندگی خود را به تباهی بکشاند و دنیا و آخرت را برای خود تبدیل به جهنم اعمال کند؛ و در ادامه خطاب به زنان فرمود: «لَا غِنَى بِالزَّوْجَةِ فِیمَا بَیْنَهَا وَ بَیْنَ زَوْجِهَا الْمُوَافِقِ لَهَا عَنْ ثَلَاثِ خِصَالٍ وَ هُنَّ صِیَانَةُ نَفْسِهَا عَنْ کُلِّ دَنَسٍ حَتَّى یَطْمَئِنَّ قَلْبُهُ إِلَى الثِّقَةِ بِهَا فِی حَالِ الْمَحْبُوبِ وَ الْمَکْرُوهِ وَ حِیَاطَتُه‏ لِیَکُونَ ذَلِکَ عَاطِفاً عَلَیْهَا عِنْدَ زَلَّةٍ تَکُونُ مِنْهَا وَ إِظْهَارُ الْعِشْقِ لَهُ بِالْخِلَابَة وَ الْهَیْئَةِ الْحَسَنَةِ لَهَا فِی عَیْنِه‏.» یعنی زن نسبت به شوهر سازگار خود از سه چیز بى‌‏نیاز نیست:

۱. حفظ کردن خود از هر پلیدى و آلودگى تا دل شوهرش در هر شرائطى- خوشایند یا ناخوشایند- نسبت به او مطمئن باشد.

۲. مراقبت از شوهر و پرستارى از وى تا اگر لغزشى از او سر زند به مهربانى با او برخورد کند.

۳. اظهار عشق به شوهر با عشوه و دلربایى و خود را به آراستن به زیبایى که مورد نظر شوهرش است‏. (تحف العقول، ص ۳۲۳)

منبع: تسنیم