دکتر عماد احمدوند دبیر ستاد توسعه فناوری نانو با بیان اینکه حجم فروش کل نانو دارو‌ها ۵۳۰۰ میلیارد ریال و حجم صادرات آن‌ها ۹ میلیون دلار است، حجم فروش نانو دارو‌های ضد سرطان در داخل نیز ۳۷۰۰ میلیارد ریال برآورد شده است، گفت: این میزان فروش و صادرات مربوط به ۳ قلم داروی ضد سرطان است که تولید آن موجب کاهش هزینه ۷۰۰ میلیارد ریالی شرکت‌های بیمه‌ای شد.

دکتر عماد احمدوند در نشست خبری با اشاره به اجرای پروژه تحلیل بازار نانو به طور سالانه، گفت: این بررسی و تحلیل را در تیرماه که سال مالی شرکت‌ها به پایان رسیده است و در آخرین تحلیل وضعیت بازار نانو در سال ۱۴۰۱ انجام داده و تهیه کردیم.

وی با اشاره به بازار نانو داروی سرطان از سال ۹۵ تا ۱۴۰۱، افزود: طبق برآورد‌های ما در این بازه زمانی حجم فروش کل نانو دارو‌ها ۵۳۰۰ میلیارد ریال و حجم صادرات آن ۹ میلیون دلار است. حجم فروش نانو دارو‌های ضد سرطان در داخل نیز ۳۷۰۰ میلیارد ریال برآورد شده است.

وی با بیان اینکه این میزان فروش و صادرات مربوط به ۳ قلم دارو می‌شود، اظهار کرد: این دارو‌ها شامل سینا دوکسوزوم، پادینکس و پاکلینب می‌شود و عرضه این ۳ دارو موجب کاهش هزینه ۷۰۰ میلیارد ریالی شرکت‌های بیمه‌ای شد، چون تولید داخل موجب کاهش قیمت این دارو‌ها شده است.

به گفته وی با تولید این نانو دارو‌ها و کاهش واردات آنها، کاهش هزینه شرکت‌های بیمه‌گذار از مجموع فروش داخلی این دارو‌ها در سال گذشته بیشتر بوده است.

احمدوند خاطر نشان کرد: محصولات نانو داروی ضد سرطان ایران در ۷ سال گذشته از خروج بیش از ۹۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری کرده است.

نحوه تحلیل نانو

دبیر ستاد نانو با اشاره به نحوه تحلیل بازار گفت: تا پایان سال ۱۴۰۱ تعداد ۱۴۲۸ محصول نانو به وسیله ۳۵۰ شرکت فعال در این حوزه تجاری شده و از واحد ارزیابی و نظارت ستاد فناوری نانو، گواهی نانو مقیاس دریافت کرده‌اند. محصولات دارای نانو مقیاس آزمایشی از فهرست محصولات ارزیابی ما حذف شد.

احمدوند افزود: طبق این تحقیق تحلیل بازار، مجموع بازار فروش این محصولات در سال ۱۴۰۱ بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد رشد داشته است و همچنین بیش از ۶ درصد از این بازار یعنی معادل ۶۹ میلیون دلار را صادرات این محصولات تشکیل می‌دهد.

وی ادامه داد: معادل ارزی بازار فروش محصولات نانویی ساخت ایران بر اساس متوسط روزانه نرخ دلار سال ۱۴۰۱ برابر ۱۱۲۵ میلیون دلار ارزیابی شده است.

احمدوند گفت: در دوره چهار ساله گذشته بازار محصولات نانو ساخت داخل از ۴.۴ هزار میلیارد تومان در سال ۹۸ به ۳۰.۴ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ رسیده که متوسط رشد سالانه ۹۰ درصد را در این دوره نشان می‌دهد که حدود ۵۰ درصد بیشتر از متوسط نرخ تورم سالانه کشور در این دوره بر اساس اعلام رسمی مرکز آمار ایران بوده است.

ساخت و ساز پیشرو در فروش و صادرات

احمدوند خاطر نشان کرد: سه حوزه صنعتی ساخت و ساز، خودرو و نفت، گاز و پتروشیمی به ترتیب بیشترین سهم را از بازار محصولات نانو در سال ۱۴۰۱ داشته‌اند.

دبیر ستاد توسعه نانو افزود: نزدیک به نیمی از بازار فناوری نانوی کشور مربوط به حوزه ساخت و ساز است، همچنین حدود ۹۰ درصد از بازار دو حوزه بعدی یعنی خودرو و نفت و گاز را انواع نانوکاتالیست‌های خودرو و نفت و پتروشیمی تشکیل می‌دهند.

احمدوند گفت: چهار فناوری نانو پوشش، نانو کاتالیست، نانو آمیزه‌سازی و پرداخت و عملیات سطحی بیشترین سهم را در تولید محصولات نانوی ساخت ایران دارند.

وی گفت: حدود ۷۰ شرکت با حجم فروش نانوی بالای ۱۰۰ میلیارد تومان در سال در کشور فعال هستند که ۸۵ درصد از حجم بازار فناوری نانوی ایران را در اختیار دارند.

احمدوند افزود: در سال ۱۴۰۱ بیش از ۶۹ میلیون دلار از محصولات نانوی ساخت ایران به ۴۸ کشور در ۵ قاره دنیا صادر شده است.

وی افزود: بیش از ۸۰ درصد از صادرات محصولات نانو به ترتیب به کشور‌های عراق، افغانستان، روسیه، ترکیه، گرجستان و آذربایجان بوده است.

احمدوند گفت: محصولات نانو داروی ضد سرطان ایران در ۷ سال گذشته حدود ۹ میلیون دلار صادرات داشته‌اند و در همین مدت با تولید این دارو‌ها از خروج بیش از ۹۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری شده است. 

دبیر ستاد توسعه نانو افزود: باتولید این نانو دارو‌ها و کاهش واردات آنها، کاهش هزینه شرکت‌های بیمه‌گذار از مجموع فروش داخلی این دارو‌ها در سال گذشته بیشتر بوده است.

وی یادآور شد: در حال حاضر حدود ۷۰ درصد از کل نانوکاتالیست‌های صنایع گاز و پتروشیمی ایران در داخل کشور تولید می‌شود.

احمدوند افزود: در حوزه نانو پوشش در سال‌های اخیر ۵ شرکت در تولید تجهیزات پوشش‌دهی صنعتی نانو فعال بوده‌اند که با تولید این تجهیزات حدود ۱۰۰ برابر محموع فروش این شرکت بازار ثانویه محصولات نانو پوشش از قبیل شیرآلات بهداشتی، کاشی، یراق‌آلات، چینی و بلورجات و مصنوعات فلزی توسعه پیدا کرده است.

تعداد محصولات نانو

دبیر ستاد توسعه نانو، تعداد محصولات نانوی تولیدشده در کشور در سال ۱۴۰۱ را ۱۴۲۸ محصول دانست و گفت: حجم دلاری این محصول ۲۷ هزار دلار است و این تعداد محصول در سال ۱۴۰۱ از سوی ۳۵۰ شرکت تولید شده است.

احمدوند با بیان اینکه تعداد شرکت‌های نانویی در سال ۹۴، ۱۰۴ شرکت بوده است، یادآور شد: این تعداد در سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۳۵۸ شرکت شده است. 

وی اضافه کرد: کل بازار محصولات نانویی بالغ بر ۳۰۳۷۱۰ میلیارد ریال معادل ۱۱۲۵ میلیون دلار است که ۶.۳ درصد آن صادرات است. 

وی بیشترین حجم بازار محصولات نانویی را مربوط به حوزه ساخت و ساز با ۴۸ درصد سهم بازار عنوان کرد و یادآور شد: بعد از آن حوزه‌های خودرو با سهم ۱۳ درصدی، نفت و گاز با سهم ۱۲ درصدی، ملزومات خانگی با سهم ۷ درصدی، الکترونیک و اپتیک با سهم ۶ درصدی، پلیمر و کامپوزیت با سهم ۵ درصدی و رنگ با سهم ۳ درصدی قرار دارند.

احمدوند اضافه کرد: ۵۷ درصد بازار محصولات مرتبط با نانو مربوط به محصولات نانو پوشش‌ها است و بعد از آن نانو کاتالیست‌ها و نانو آمیزه‌سازی قرار گرفته است. 

دبیر ستاد توسعه نانو ادامه داد: شیرآلات بهداشتی با حجم ۹۶.۵۰ میلیارد ریال، کاتالیست خودرو با حجم ۳۵.۲۴۰ میلیارد ریال، انواع کاشی ساختمانی با حجم ۲۸.۹۳۰ میلیارد ریال پر فروش‌ترین محصولات نانویی به شمار می‌روند.

بازار‌های صادراتی

احمدوند با اشاره به بازار‌های صادراتی، افزود: محصولات نانویی ایران به ۴۸ کشور صادر می‌شوند که عراق با حجم صادرات ۳۳ میلیون دلاری، افغانستان با حجم صادرات ۱۲.۳۰ میلیون دلاری و روسیه با حجم صادرات ۶.۵ میلیون دلاری در صدر جدول بازار‌های هدف ایران قرار گرفته‌اند.

به گفته وی، ترکیه با حجم صادرات ۳.۱ میلیون دلار، گرجستان با حجم صادرات ۱.۹ میلیون دلار، آذربایجان با حجم ۱.۶ میلیون دلار، ازبکستان با حجم ۱.۴ میلیون دلار، تاجیکستان با ۱.۲ میلیون دلار و آلمان با ۰.۶ میلیون دلار در رده‌های بعدی بازار صادراتی ایران هستند.

احمدوند، شیرآلات بهداشتی دارای پوشش‌های نانویی مقاوم به مواد اسیدی، محصولات اپتیک و الکترونیک، انواع کاشی‌های ساختمان، انواع رنگ‌های نانویی، شیشه رفلکس و نانو کاتالیست‌های نفت و گاز را از مهمترین اقلام صادراتی ایران در حوزه نانو دانست.