مجموعه «وساطت ازدواج آدم و حوا» با محوریت خانواده و ازدواج، در راستای گام دوم انقلاب اسلامی و با نگاهی تمدنی به حوزه خانواده و ازدواج، سعی بر اصلاح فضای این بنیان مقدس دارد.

این سامانه زیرمجموعه جمعیت امام رضایی‌ها است و با انجام پنج خدمت مدون ۱-همسان‌گزینی و واسطه‌گری ۲-آموزش ۳-مشاوره ۴- تسهیل‌گری ۵- شبکه‌سازی واسطین ازدواج، سعی بر اثرگذاری در امر ازدواج و تشکیل بنیان خانواده در طولانی مدت را دارد. «محمدحسین اصغری» کارشناس IT، کارشناس ارشد امنیت و دارای تحصیلات حوزوی، مسئول این سامانه است. یک سال از جریانات حوزه اجتماعی و فرهنگی بر سر مسئله حجاب می‌گذرد، پای صحبت‌های این روز‌های او از دغدغه‌های آدم و حوا در امر ازدواج جوانان می‌نشینیم.

در ابتدا از وضعیت فعلی سامانه و تعداد کاربران بگویید. آیا در این مدت رشد قابل توجهی داشته است؟

در طول یک سال گذشته و بعد از جریاناتی که در حوزه اجتماعی و فرهنگی بر سر مسئله حجاب اتفاق افتاده است، مسئولین آدم و حوا در صدد برآمدند، فعالیت‌هایی را ارائه دهند تا اثرگذارتر باشند. با نگاهی به فعالیت بیش‌از یک سال گذشته این مجموعه، به‌نظر می‌آید که اقبال فراوانی به آن صورت‌گرفته است و چیزی در حدود ۶۰_۷۰ هزار کاربر و ۱۰_۱۲ هزار فرم فعال تهیه و با وجود تمام سخت‌گیری‌ها با تمام مدارک و احراز کامل ثبت‌شده است.

 ایرادات عجیب‌وغریبی که در فرایند ازدواج شکل می‌گیرد نشان‌دهنده آگاهی اندک افراد نسبت‌به مقوله ازدواج و تشکیل خانواده است.

ظاهراً با وجود افزایش کاربر، در روند کار این مجموعه نارضایتی مشاهده می‌شود. علت چیست؟ 

 دغدغه و درد دل اصلی دست اندرکاران این مجموعه مسائلی است که این روز‌ها گاه وبی گاه با آن روبه‌رو می‌شوند. از جمله این‌که هرروز به خانم‌های متقاضی ازدواج افزوده و از تعداد آقایان کم می‌شود و نمودار‌ها دقیقاً این مسئله را اثبات می‌کنند و متأسفانه با این روند سن خانم‌های متقاضی روزبه‌روز بالاتر می‌رود.

همین‌طور خانم‌هایی که از تأخیر در ازدواج خود به‌شدت پشیمانند و بعضاً در این مورد از پدر و مادرهایشان گلایه‌مند که به بهانه درس خواندن و مواردی از این قبیل ازدواج آن‌ها را به تأخیر انداخته اند و درنتیجه این دختران فرصت‌هایشان را برای انتخاب شریک مناسب برای زندگی و تشکیل خانواده از دست داده‌اند. سومین مسئله که مسئولین مجموعه آدم و حوا این روز‌ها با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند ایرادات عجیب‌وغریبی است که در فرایند ازدواج شکل می‌گیرد. بهانه گیری‌هایی که حتی افرادی با وجود سن بالا و امکان انتخاب محدود، بازهم دست از آن‌ها برنمی‌دارند و این نشان‌دهنده آگاهی اندک این افراد نسبت‌به مقوله ازدواج و تشکیل خانواده است.

آدم و حوا با خانم‌هایی مواجه است که برای تأخیر در امر ازدواج، بعضاً از خانواده هایشان گلایه دارند.

ریشه این مشکلات کجاست؟ 

 سال گذشته با افزایش تقاضای کاربر‌ها برای ثبت نام در سامانه، با نظرسنجی‌های مختلف و مشاوره‌های مکرر اساتید به این نتیجه رسیدیم که بالای ۹۰ درصد مشکلات ازدواج در جامعه بر سر مسائل فرهنگی، عدم آگاهی و عدم تزریق نگاه درست به زندگی است و متأسفانه افراد به‌جای حق محوری، خودمحور می‌شوند.

باید بپذیریم بالاخره کسی که گندم می‌کارد نباید انتظار داشته باشد جو برداشت کند! ما در آموزش‌وپرورش دوازده سال انواع و اقسام درس‌ها و محتوا‌هایی را به فرزندانمان آموزش می‌دهیم که شاید حتی در طول زندگی آن‌ها کوچکترین کاربردی نداشته باشد، اما محض رضای خداوند دو کلاس همسرداری، مسئولیت‌پذیری و درس زندگی به فرزندانمان یاد نمی‌دهیم. آن‌وقت می‌بینیم که بدیهی‌ترین مسائل و آداب زندگی را نمی‌دانند و این در مرحله خواستگاری با رفتار‌هایی ناآگاهانه و بعضاً به دور از ادب نمود دارد که ما هم مجبور می‌شویم در سامانه آدم و حوا الزام کنیم افراد دوره «آداب‌ورسوم خواستگاری» را بگذرانند.

 مشکل اینجاست که افراد به جای حق محوری، خودمحور می‌شوند/گمشده زندگی‌های امروز نگاه توحیدی است.

مجموعه شما با تجربه‌ای که در این مدت کسب کرده است چه راه حلی را پیشنهاد می‌کند؟

آزمون‌های شخصیت‌شناسی در جوامع غربی با نگاه به مادی‌گرایی محض می‌گویند شما عمر کوتاهی دارید و از این عالم ماده باید نهایت استفاده را ببرید و فرصت ندارید کسی بخواهد کنارتان قرار بگیرد و شما را آزار دهد؛ لذا آزمونی را طراحی کرده‌اند که به آن‌ها می‌گوید هم خودشان و هم شخصی که می‌خواهد کنارشان قرار بگیرد چه شخصیتی دارد و به این دو نفر می‌گوید که می‌توانند با هم جفت باشند یا خیر. مثلاً می‌گوید شما ۸۰ درصد به هم می‌خورید! دختر و پسر هم می‌گویند من شخصیتم همین است و نمی‌خواهم عوض بشوم! در مقابل «نگاه الهی» را داریم که صرفاً در آن نظر به توحید است. در نگاه توحیدی من همین هستم و عوض نمی‌شوم نداریم بلکه دائماً باید رو به رشد و در حال مبارزه با نفس خود باشم. در نگاه توحیدی می‌گوید ازدواج تکمیل فرایند سلوک است، یعنی بنده باید به سمت خداوند حرکت کند و قطعاً یک سری مشکلات و سختی‌هایی دارد که فرد باید این‌ها را برای رشد یافتن بپذیرد.

مثلاً بداند که با کظم غیظ چه چیز‌هایی به دست می‌آورد و اینکه مسافر یک سفر بی‌نهایت است و این توشه برای رسیدن به مقصد نیاز اوست؛ و برای همین و با توجه به این‌که مشاوره‌های پیش‌از ازدواج راه دیگری را در پیش می‌گیرند ما در یک‌سال گذشته بخش مشاوره سامانه آدم و حوا را کاملاً به‌صورت پایلوت و با دو مشاور قراردادیم و با همکاری مؤسسه مطالعات راهبردی می‌خواهیم دوره‌های تربیت مشاور برگزار کنیم که این نگاه مشاور را از نگاه توحیدی تزریق می‌کند، چیزی که در دانشگاه‌های ما خصوصاً رشته روان‌شناسی مفقود شده‌است.

این طور که می‌بینیم همه چیز بر مبنای آن‌چه که می‌خواهی است. آن‌چه که تو را خوشحال می‌کند. چه طور راحت‌تری؟ خودت را گول نزن؟ برخلاف نگاه توحیدی که می‌گوید باید از خودت بگذری، نگاهت ایثار باشد. نگاهت به خدا باشد... دو جبهه کاملاً متقابل! متأسفانه به آمار‌ها که نگاه می‌کنیم هر چه رشته روان‌شناسی و بحث مشاوره بیشتر و داغ‌تر می‌شود، آمار جدایی نیز بیشتر می‌شود. سوال اینجاست! پس این‌ها دارند چه‌کار می‌کنند؟ بنابراین آدم و حوا وارد فرایند تربیت مشاور می‌شود تا بتواند از این مسیر منحط کمی فاصله بگیرد.

علت اختلاف یک جمله مشترک است؛ «ما آدم دنیای هم نبودیم!» این جمله به‌خاطر فانتزی‌هایی است که در ذهن افراد شکل می‌گیرد.

به نظر می‌رسد بسیاری از جوان‌های امروز به نوعی تحت تأثیر فضا‌های مجازی و شبیه سازی موقعیت‌های فانتزی آن هستند و چه بسا هدف مشخصی از ازدواج و تشکیل خانواده ندارند. برای رفع این معضل چه باید کرد؟ 

بحث دوم بحث «آگاهی» است. اصلاً وساطت برای ازدواج و همسرگزینی به‌تن‌هایی نمی‌تواند پیشرفت کند مگر این‌که این آگاهی در افراد باشد که من برای چه باید ازدواج کنم و هدفم از ازدواج چیست و این‌که نگاه به ازدواج نباید صرفاً بحث‌های مادی و اقتصادی باشد. آدم و حوا طی یک‌سال گذشته سیر آموزشی را با جدیت و شدت تمام به سمت مقابله نامحسوس با فانتزی‌های اشتباه ذهنی کشانده است.

این‌که زندگی مشترک آن چیزی نیست که شما در ذهنتان می‌پرورانید. متأسفانه ما یک فضای ولنگار مجازی داریم؛ داخلی و خارجی، در این فضای مجازی دائماً با کلیپ‌های فانتزی، آهنگ‌های به‌شدت عاشقانه و احساسی و... روبرو هستیم. اشخاصی که سازنده این کلیپ‌ها هستند روابط فوق‌العاده عاشقانه و احساسی را بین خودشان نمایش می‌دهند در صورتی که در زندگی واقعیشان این عشق و علاقه وجود ندارد و افزایش تعداد فالوور را به همه چیز ترجیح می‌دهند. من از مخاطبان این مصاحبه درخواست می‌کنم مستند «معضل اجتماعی» را ببینند تا با دیدن این مستند کمی آگاهانه‌تر به فضای مجازی و فواید و مضرات آن توجه کنند.

وقتی سابقه جدایی برخی از افرادی که در سامانه آدم و حوا برای ازدواج مجدد مراجعه می‌کنند بررسی می‌شود، علت این اختلاف یک جمله مشترک است؛ «ما آدم دنیای هم نبودیم!» این جمله به‌خاطر فانتزی‌هایی است که در ذهن افراد شکل می‌گیرد. وقتی با این نگاه وارد زندگی می‌شوند و می‌بینند زندگی واقعی و آن‌چه که در فضای فانتزی و مجازی دیده بودند زمین تا آسمان فرق دارد، آن‌جاست که عقب‌نشینی می‌کنند و زندگی‌ها به سرانجام نمی‌رسد. حالا راه مقابله با این مسئله چیست؟ «افزایش آگاهی».

در این تریبون از همه نهاد‌های ناظر و کارشناسان خواهش می‌کنم به مجموعه آثار در حوزه رسانه‌های اجتماعی از قبیل فیلم، مستند، مکتوب و ... مجوز بدهند و عاجزانه می‌خواهم تا دقت مضاعف در این حوزه داشته باشند و دلسوزانه متخصصینی را برای توجه و دقت بیشتر در این حوزه در نظر بگیرند. 

اگر تواضع، اخلاق و نگاه توحیدی نباشد هرچه تحصیلات بالاتر باشد خودمحوری نیز بیشتر می‌شود و آن‌چه در زندگی سم مهلک و مایه جدایی است خودمحوری است.

آموختن تواضع و اخلاق همراه با نگاه توحیدی در کنار تحصیلات، مانع از خودمحوری می‌شود.

مسئله تحصیلات زوجین و مشکلات ناشی از آن آدم و حوا را هم تحت تأثیر قرار داده است؟

 متأسفانه اختصاص درصد بالای خروجی دانشگاه‌ها به دختران و ایجاد این عدم تعادل در تحصیلات، مسئله ازدواج و تشکیل خانواده را با مشکل مواجه می‌کند و ما دریک دور باطل می‌افتیم. خانم‌هایی هستند که به‌دلیل داشتن تحصیلات بالا، طبعاً شغل می‌خواهند و انتظاراتی دارند. وقتی‌که تعداد خانم‌های شاغل بیشتر می‌شود درنتیجه متقاضی ازدواج در آقایان که می‌خواهند نان‌آور خانواده باشند کم‌تر خواهد شد و با این حساب بسیاری از آقایان از ازدواج فراری می‌شوند و ضررش متوجه خانم‌ها خواهد بود و این دور باطل مکرر در فرم‌های آدم و حوا نیز دیده می‌شود.

خانم‌های تحصیل‌کرده متقاضی ازدواج که هرروز گله‌مندی شان از نبود گزینه مناسب برای ازدواج بیشتر می‌شود، در صورتی که افتخار اسلام در نگاه به زن و تعالی او چیز دیگری است.‌ای کاش در کنار این تحصیلات تواضع و اخلاق نیز به افراد آموزش داده شود، زیرا اگر تواضع، اخلاق و نگاه توحیدی نباشد هرچه تحصیلات بالاتر باشد خودمحوری نیز بیشتر می‌شود و آن‌چه در زندگی سم مهلک و مایه جدایی است خودمحوری است.

از آنجا که خانواده نهاد اصلی یک جامعه و زیربناست نیاز به یک جنبش آموزشی در حوزه ازدواج داریم.

 شعار «زن_ زندگی_ آزادی» هم که این روز‌ها شنیده می‌شود مبنایش خودمحوری است. یعنی من می‌خواهم این باشم .

خود محوری تا کجا می‌تواند به شالوده و اساس خانواده آسیب بزند؟ 

 از تعداد قابل‌توجهی از خانم‌ها بعد از طلاق نظرسنجی کردند. در بازه ۳_۶ ماهه اول در حدود هفتاد درصد راضی بودند و عده‌ای هم پشیمان. اما وقتی به دو سال رسید حدود ۸۰-۹۰ درصد اظهار پشیمانی می‌کنند. این ثابت می‌کند که شخص از یک سختی فرار کرده و با سختی‌های بیشتری روبرو شده‌است. زیرا طلاق یک فعل اختیاری است و انسان فعل اختیاری را زمانی انجام می‌دهد که نفعی در آن وجود داشته باشد و منافعش به مضرات آن بچربد.

حالا اگر پس از جدایی انتظارات این فرد درست برآورده نشوند مسلماً مغبون خواهد شد چراکه این نیاز‌ها می‌تواند کاذب باشد نیاز‌هایی که از طرف شبکه‌های اجتماعی، دوستان، فامیل و دیگران آن‌چنان به ذهن فرد القا می‌شود که واقعاً آن خانم و یا آقا فکر می‌کنند که این نیاز در آن‌ها حقیقی است و طرف مقابلشان نقص دارد. این‌ها کی اصلاح می‌شود؟ وقتی آگاهی فرد بالا برود و بداند این نیازی که دارد او را به سمتی می‌برد که از مسیر واقعی انسانیت خارج می‌شود. با بالا رفتن آگاهی نیاز‌های کاذب روی انسان‌ها اثر نمی‌گذارد و زندگی پا بر جا می‌ماند، درغیراین‌صورت فرد مدام احساس می‌کند خسارت زده است برای همین در گذشته تأکید بر سازش بود. افراد نیاز‌هایی داشتند، اما واقعی بود.

کنار آن‌ها ایثار و نگاه‌های معنوی داشتند. درنتیجه درمجموع سود می‌کردند و به جلو پیش می‌رفتند. در سیره اهل بیت (ع) می‌خوانیم وقتی رسول‌الله از امیرالمؤمنین سؤال می‌کنند که فاطمه برای تو چگونه زنی بود ایشان می‌فرمایند: «نعم العون علی طاعت الله» یعنی بهترین یاور در عبادت خداوند. یعنی هدف از ازدواج بندگی و طاعت خداست، اما در نگاه امروز خودمحوری نقش دارد با توجه به اینکه خانواده نهاد اصلی یک جامعه و زیربناست ما به یک جنبش آموزشی نیز در حوزه ازدواج نیاز داریم.

با نگاه توحیدی و پرهیز از فانتزی سازی ها، نگاهمان به ازدواج، فرزند آوری و عالم هستی تغییر دهیم.

به عنوان مسئول مجموعه‌ای که در راستای تحقق امر ازدواج و به نوعی جوانی جمعیت تلاش می‌کنید، چه صحبت ویژه‌ای با کاربران و متقاضیان ثبت نام در این سامانه دارید؟ 

 یک پیشنهاد بسیار ضروری برای افرادی که قصد ازدواج دارند در کنار نگاه توحیدی به زندگی و آموزش‌هایی که در آموزش‌وپرورش و دانشگاه‌ها باید در نظر گرفته شوند، مطالعه چند کتاب در این زمینه است که فوق‌العاده راه‌گشاست و ما همیشه به زوج‌ها توصیه می‌کنیم. کتاب «الله شناسی» اثر مرحوم «علامه محمد حسین حسینی طهرانی» که با تکیه بر آیه ۳۵ سوره مبارکه نور «اللّه نُورُ السَّماوَاتِ وَالاْءَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کمِشْکاةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ کأَنَّهَا کوْکبٌ دُرِّی؛ خداوند نور آسمان‌ها و زمین است. مَثَل نور خداوند همانند چراغدانی است که در آن چراغی (پر فروغ) باشد، آن چراغ در حبابی قرار دارد، حبابی شفاف و درخشنده همچون یک ستاره فروزان» که در این زمینه واقعاً راه‌گشاست و نگاه انسان را به ازدواج، فرزند آوری و عالم هستی تغییر می‌دهد. کتاب «زن» اثر استاد «حاج شیخ محمدحسن وکیلی»، «نیمه دیگرم» و مجموعه‌ی هفت‌جلدی «طعم شیرین خدا» اثر استاد «عباسی ولدی» که فانتزی‌های ذهنی را تنظیم می‌کند.

منبع: فارس