در گفتگوی ویژه خبری موضوع توسعه تجارت با همسایگان وهدفگذاری در تجارت با تاجیکستان مورد بحث و بررسی قرار گرفت و شعیب بهمن و احمد کاظمی کارشناس و تحلیلگر حوزه اوراسیا به سوالاتی پاسخ دادند.
بهمن، تحلیلگر حوزه اوراسیا در خصوص ابعاد سفر رئیس جمهور به تاجیکستان گفت: این سفر دومین سفر رئیس جمهور به تاجیکستان بود و از این جهت اهمیت داشت که در این سفر اسناد همکاری در حوزههای گوناگون به امضا رسید که این اسناد در حوزههای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی میتواند سنگ بنا برای توسعه روابط بین دو کشور باشد.
بهمن در پاسخ به سوالی در خصوص وجوه مشترک تهران و دوشنبه در حوزه سیاسی گفت: بین ایران و تاجیکستان در دولتهای گذشته شاهد توسعه روابط نبودیم و به همین دلیل در حال حاضر سطح روابط اقتصادی، سطح پایینی است. توسعه مناسبات سیاسی و امضای تفاهمنامهها میتواند فرصتی ویژهای ایجاد کند که روابط در حوزههای دیگر مانند دفاعی و امنیتی افزایش پیدا کند.
او با اشاره به سرعت احیای روابط اقتصادی با تاجیکستان گفت: ظرف یکسال توانستیم روابط اقتصادی را دوبرابر کنیم. پس این امکان وجود دارد که در یک یا دو سال آینده چنین ارتقایی را داشته باشیم. ضمن اینکه باید توجه کنیم با توجه به ظرفیتها ۵۰۰ میلیون دلار نباید سقف مناسبات اقتصادی ایران و تاجیکستان باشد. اما این رقم هدفگذاری منطقی است و بعد از رسیدن به این هدف هدف بزرگترین مانند یک میلیون دلار تعریف خواهد شد.
کاظمی با اشاره به اینکه سفر رئیس جمهور به تاجیکستان چند وجهی بوده است گفت: یکی از مهمترین اقدامات صورت گرفته در این سفر امضای قرارداد همکاری دوجانبه بین دو کشور است که یک سند بسیار مهم است. چرا که خطوط همکاری بین دو کشور در موضوعات سیاسی و اقتصادی، فرهنگی و دفاعی مشخص میکند. با توجه به افت روابط بین دو کشور در سالهای گذشته نقشه راهی لازم است که روابط این دو کشور به ویژه در حوزه اقتصادی توسعه پیدا کند.
او ادامه داد: ظرفیتهای عظیمی در روابط ایران و تاجیکستان وجود دارد که تاکنون استفاده نشده یا بهره برداری از آنها ضعیف بوده است.
این کارشناس گفت: تاجیکستان و کشورهای آسیایی مرکزی جزو کشورهای محصور در خشکی هستند و تمایل زیادی برای جهان خارج و رسیدن به آبهای آزاد دارند و مسیر ایران امنترین و کوتاهترین مسیر برای برآورده کردن نیازهای آسیای مرکزی است. ظرفیتهای زیادی در حوزه صدور خدمات فنی و مهندسی به تاجیکستان وجود دارد و این کشور بیش از گذشته به این سرمایه گذاریها نیاز دارد.
او ادامه داد: به عنوان مثال یکی از رویکردهای اساسی تاجیکستان تولید انرژی سبز و تولید برق از نیروگاههای برق آبی است. هدفگذاری تولید ۱۰ هزار مگاوات برق از سوی دولت تاجیکستان اعلام شده و با توجه به تواناییهای که در حوزه فنی مهندسی در کشور ما وجود دارد، سرمایه گذاری در ساخت نیروگاههای برق آبی یکی از محورهای اصلی همکاری دو کشور باشد. ایران در گذشته تجربه خوبی در احداث این نیروگاهها داشته است.
کاظمی در خصوص همکاریهای حوزه دفاعی دو کشور گفت: بعد از پایان تحریمهای تسلیحاتی ایران، حوزه دفاعی و امنیتی یک حوزه جدیدی برای مناسبات ایران و تاجیکستان است. البته نگاه ایران تنها به تاجیکستان نیست و مباحث آسیای مرکزی برای ایران بسیار مهم است.