احمد مسجدجامعی در کارگاه «انتقال تجربه توسعه گردشگری در جوامع محلی، تهران‌گردی و احیای بافت‌های تاریخی» که روز پنجشنبه در خانه خلاق و نوآوری سعدالسلطنه برگزار شد، درباره برنامه تهران‌گردی در دوران مدیریت شورای شهر تهران بیان کرد: آن زمان مقرر شد برای هر محله شهر، افرادی انتخاب شوند که در برنامه‌ریزی حوزه محله مشارکت دارند؛ این مشارکت در برنامه‌ریزی بحثی بود که شهرداری تهران را با دیگر شهر‌ها متفاوت می‌کرد.

وی افزود: گروه‌هایی که در این عرصه حضور داشتند، مسائل شهر را از نزدیک می‌دانستند و می‌توانستند در مسائل شهری کمک کنند و ما تجربه مدیرت یکپارچه شهری را عملیاتی و خود را به سایر دستگاه‌ها ضمیمه می‌کردیم. آن دستگاه‌ها هم در این برنامه‌های شهری تأثیرگذار بودند و نتیجه ثمربخشی داشت؛ با گفتگو و تفاهم دستگاه‌ها را متقاعد می‌کردیم.

قائم مقام رئیس مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی با بیان اینکه برای فهم شهر برنامه‌هایی اجرا کردیم، تصریح کرد: برای نزدیک شدن به فهم شهر شیوه‌ای را اجرا کردیم به اسم «تهران گردی» که بر اساس آن برنامه‌ای ۶ ماهه برای رفتن در شهر و فهمیدن آن تدوین شد.

مسجدجامعی با بیان اینکه برای فهمیدن شهر باید شناخت شهری داشته باشیم، افزود: برای شناخت شهر به اطلاعات محله نیاز است که اطلاعات مورد نیاز آن منطقه را از طریق بولتن و نشریه‌ها به‌صورت کتبی به دست آوردیم و سپس نقاطی را انتخاب می‌کردیم که از ساعت ۸ صبح باید از نقطه مشخص شروع و صبحانه کاری در برنامه داشتیم و برنامه روز را اعلام و درباره برنامه گفتگو می‌کردیم و آماده رفتن به محل می‌شدیم.

وی افزود: در این جمع خبرنگاران هم حضور داشتند و فضای جدیدی را برای آن‌ها فراهم می‌کرد؛ به‌عنوان مثال به قهوه‌خانه حسین رمضون‌یخی رفتیم و این گروه در آنجا با محتوای جدید گزارش‌های خوبی نوشتند و کار به جایی رسید که آن قهوه‌خانه در دوراهی ثبت ملی قرار گرفت.

رئیس اسبق شورای شهر تهران ادامه داد: کاروانسرای دو قلو در شهرری محل متروکه‌ای بود که در همین دید و بازدید‌ها رسانه‌ای شد و سازمان میراث فرهنگی، شهرداری تهران و خیران محل آن را بازسازی کردند. این اتفاقات به این خاطر بود که اهالی رسانه ظرفیت‌های پنهان را آشکار و در معرض دید قرار دهند.

مسجدجامعی با اشاره به اینکه هر برنامه توسعه‌ای باید مبتنی بر چند بحث باشد، گفت: اول اینکه میراث طبیعی هر محل را باید در نظر گرفت و حتماً لازم است با میراث فرهنگی و تاریخی هم‌راستا باشد. در این رفت و آمد‌ها نوعی فرهنگ و گفتگو داشتیم که ایجاد این گفتگو باعث قانع شدن یکدیگر می‌شد و از آنجا که اطلاعات محل را از مردم می‌گرفتیم خیلی اتفاقات خوبی را رقم می‌زد.

وی خاطرنشان کرد: در این ۸ سال هزار نقطه شهری دیده و مشکلات آن بررسی شد؛ آنچه دیدیم و درباره آن صحبت کردیم، تحقق پیدا کرد و دستگاه‌ها توجیه می‌شدند که کار مهمی انجام شده است؛ آن‌ها هم بر اساس اعتمادی که دستگاه‌ها به ما داشتند متوجه بودند که دنبال دغدغه مردم هستیم.

ثبت ملی بیش از ۵۰ مسجد در کشور

قائم مقام و معاون میراث وزارت میراث فرهنگی و گردشگری نیز با اشاره به برنامه‌های دومین جشنواره ملی چندرسانه‌ای این وزارتخانه اظهار داشت: جشنواره دوم به لحاظ تنوع و تکثر برنامه‌ها در عرصه‌های مختلف زیاد بود و آقایان تابش و خرائلی خیلی در این حوزه زحمت کشیدند.

علی دارابی افزود: قبل از آمدن به این کارگاه به بازدید مسجد جامع عتیق قزوین رفتیم که بخشی از آن مرمت و بخش دیگر همچنان داربست‌های ۵۰ سال قبل به بنا بسته شده بود که برای بررسی این موضوع شورای فنی تشکیل شد.

وی تصریح کرد: در وزارتخانه پرونده ثبت ملی مساجد ایرانی را در دست داریم که بیش از ۵۰ مسجد انتخاب شده‌اند که یکی از آن‌ها مسجد جامع عتیق قزوین است.

دارابی ابراز امیدواری کرد کاری که مسجدجامعی در تهران انجام داده به دیگر استان‌ها نیز منتقل شود و کارگاه‌هایی در این زمینه در آن استان‌ها برگزار شود.

لوکال ژورنالیستی در ایران مغفول مانده

یونس شکرخواه استاد دانشگاه و روزنامه‌نگار هم در این کارگاه با اشاره به ضرورت توجه به لوکال ژورنالیستی گفت: در ایران خیلی به این نوع روزنامه‌نگاری پرداخت نشده است.

وی افزود: به نظرم کاری که در تهران‌گردی انجام شد یک ژرفاگری است، مفهوم دیگر منظر ذهنی ما از آن تصویر است. همچنین باید نگذاریم اسیر اکسترنال‌سیتی شویم که به برندینگ ربط پیدا می‌کند؛ برای مثال نمی‌شود یک گرافیست بگوید برای قزوین لوگو طراحی کنم، چون باید تاریخچه این شهر را بداند و فرامتن همراه شود که اینترنال‌سیتی را شکل دهد. چیزی که ابتدایی‌ترین بحث است.